تفسیر آیات قیام و زندگی عبرت آموز حضرت موسی علیه السلام صفحه 265

ص:282

ترس موسی از غلبه جاهلان و دولت گمراهی

بعد می فرماید: (فَأَوْجَسَ فِی نَفْسِهِ خِیفَهً مُوسی) در قلب حضرت موسی علیه السلام یک کمی خوف راه پیدا کرد که: این خوف از امور و جدانی است. زیرا ما یک امور حسی داریم مثلاً: دیدنی ها را با چشم می بینیم، شنیدنی ها را با گوش می شنویم و مزه ها و بوها را با قوای مربوطه آنها حس می کنیم، این ها محسوسات است ولی به وسیله قلبمان در می یابیم که فرزندانمان را دوست داریم. این ها را وجدانیات می گویند و خوف هم از وجدانیات است حضرت موسی علیه السلام هم کمی ترس برداشت که: (قُلْنا لا تَخَفْ إِنَّکَ أَنْتَ الْأَعْلی)1 خداوند می فرماید: گفتیم نترس همانا تو پیروزی. این صحنه مبارزه حق باکفر است ای موسی تو اعلی هستی برد با تو است. اما واقعاً این ترس موسی از چیست؟ یکی از خصوصیات اولیاء خدا این است که از غیر خدا نمی ترسند.

امیرالمؤمنین علیه السلام در نهج البلاغه می فرماید:

«لَمْ یُوجِسْ مُوسَی خِیفَهً عَلَی نَفْسِه» اگرچه موسی یک خوف کوچکی داشت. اما این خوف از ترس جان خودش نبود

«بَلْ أَشْفَقَ مِنْ غَلَبَهِ الْجُهَّال و دِوَل الضلّال»(1) بلکه حضرت در این فکر بود که نکند جهال پیروز شوند و گمراهان دولت یابند که این صحنه یک آزمایش الهی باشد و یا فرضاً مشیت الهی بر این باشد که ساحران پیروز شوند.