تفسیر آیات قیام و زندگی عبرت آموز حضرت موسی علیه السلام صفحه 27

ص:44

تقویت شوند که حامی و نگهدار تاج و تخت آنها باشند، زیر بغل آنها را بگیرند و سلطه آنها را بر باقی مردم (که معمولاً اکثریت مردم نیز هستند) برقرار کنند. البته این کار را تحت عناوین مختلفی مانند عرب یا عجم و غیره انجام می دهند و این ها می خواهند سلطه جهنمی در جامعه برقرار نمایند. لذا تبعیضی قائل می شدند بین مردم و تقویت می کردند کسانی را که دستگاه سلطه آنها را حفظ کنند. این شیوه و روش تمام فرعون ها و فرعون صفتان است و این خلق و خوی ممکن است در خیلی از افراد و اشخاص باشد (لازم نیست این معنی حتماً در وجود سلاطین و زمامداران باشد، بلکه ممکن است در انسانی که مسئولیت کوچکی هم دارد باشد و این انسان برای حفظ مقام و موقعیت چند روزه و حقیر خود در محدوده مسئولیت خود یک چنین تبعیضی را بین زیر دستان خود برقرارنماید) خدا نکند که این صفت درما هم باشد و خدای نخواسته بندگان خدا را با یک چشم نبینم و بین آنها بی جهت تفاوت بگذاریم، این خیلی بد و زشت است (این که گفته شد تفاوتِ بی جهت ممکن است این توّهم را ایجاد کند: که مگر تفاوتِ با جهت هم داریم) لذا برای این که این مطالب بیشتر روشن شود، فرق بین تفاوت و تبعیض را با استفاده از مرحوم شهید مطهری (1)(در عدل الهی و جاهای دیگر) نقل می کنیم که می فرماید:

فرق تفاوت و تبعیض

«ما یک تفاوت داریم و یک تبعیض، که تفاوت گذاشتن عیبی نیست ولی تبعیض عیب است. برای مثال در نظر بگیرید که دبستان یا دبیرستانی آماده شده است که بچه های مردم و جوان ها بروند و در آنجا تحصیل کنند. تمام امکاناتی که آنجا بوجود آورده اند مانند: کلاس، میز، نیمکت، تخته سیاه و بخاری برای گرم