تفسیر آیات قیام و زندگی عبرت آموز حضرت موسی علیه السلام صفحه 79

ص:96

تقوا ملاک برتری

پس اگر شعبه شعبه بودن، و از این طایفه یا آن طایفه بودن، سفید بودن یا سیاه بودن، امتیاز و برتری نیست، پس چه چیز ملاک امتیاز انسان ها است؟ قرآن به این سئوال به خوبی و روشنی پاسخ گفته است:

(إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللّهِ أَتْقاکُمْ)

«گرامی ترین شما نزد خداوند با تقوا ترین شماست، ملاک برتری، معنویت است».

بنابراین نسب، نژاد، رنگ و سایر ملاک ها که مبنای خیلی از اجحافات در جامعه ی بشری است این ملاک برتری نیست. تقوا ملاک است. با این ملاک است که ممکن است یک برده سیاه پوست از یک نفر سفید پوست برتر و بالاتر باشد. در سال هشتم هجری که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم مکّه را فتح نمود به بلال حبشی که یک غلام سیاه بود. فرمود: برو و اذان بگو. بلال صدای (شین) را نمی توانست ادا کند و آن را (سین) می گفت، وقتی شروع کرد به اذان گفتن و اشهَدُ را اسهَدُ گفت. از اطراف متلک گفتن ها شروع شد یکی می گفت: پیغمبر بهتر از این کلاغ سیاه نداشت. دیگری گفت: خوشا به حال پدارنمان که مردند و این صدا را نشنیدند، هر کس چیزی گفت. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم آمد و برای مردم خطبه ای خواند:

«ایّها الناس ان الله قد اذهب بالاسلام عنکم عیبه الجاهلیه و تعاظُمها بآبائها...(1) ؛ خداوند به برکت اسلام تکبر جاهلیت را از بین برد و تفاخری که اهل جاهلیت به حسب و نسب و پدرانشان می کردند از بین برد و فرمود: شما همه از آدمید و آدم از خاک است».