تفسیر آیات قیام و زندگی عبرت آموز حضرت موسی علیه السلام صفحه 90

ص:107

فوق یک بعد دیگری دارد به نام بعد انسانیت که همان وجدان یا نفس لوامه است، همان روحیه ای که وقتی انسان کار بدی می کند ناراحت می شود و آن حس او را سرزنش می کند.

وجدان، قاضی عادل

وجدان یک قاضی عادلی است در باطن انسان که بدون رودر بایستی قضاوتش را می کند و همین سبب می شود که انسان توبه می کند و چه بسا در صدد تلافی ظلم های خود بر می آید و بواسطه این بُعد انسانی است که دعوت انبیاء را نگه می دارد، وقتی که شهوت و غضب کنترل شد و نتوانست بر انسان حکومت کند آن وقت با قلب و وجدانمان بین حق و باطل مقایسه می کنیم و حق را می پذیریم.