- پیشگفتار مترجم 1
- دور نمایی از شخصیت امیر المؤمنین(علیه السّلام) 5
- شریف رضی گرد آورنده نهج البلاغه 11
- مقدمه الشریف الرضی 13
- اشاره 22
- باب اول 22
- اشاره 23
- 1 از خطبه های آن حضرت است که در آن ابتدای آفرینش آسمان و زمین و آدم را توضیح می دهد و یادی از حج می کند 23
- آفرینش جهان 25
- آفرینش فرشتگان 27
- قسمتی از این خطبه در وصف آفرینش آدم(ع) 28
- گزینش پیامبران 30
- مبعث پیامبر اسلام(ص) 31
- قرآن و احکام شرعی 32
- قسمتی از این خطبه در باره حج 33
- اشاره 34
- 2 از خطبه های آن حضرت است پس از باز گشت از صفّین 34
- قسمتی از آن در باره آل پیامبر علیهم السّلام است 37
- قسمتی از آن در باره قومی دیگر 37
- 3 از خطبه های آن حضرت است معروف به شقشقیّه 38
- اشاره 38
- بیعت با امام علیه السّلام 40
- 4 از خطبه های آن حضرت است که بعد از کشته شدن طلحه و زبیر ایراد فرموده 43
- 5 از خطبه های آن حضرت است بعد از وفات پیامبر(ص)در خطاب به عباس و ابو سفیان که پس از اوضاع سقیفه از حضرت درخواست قبول بیعت داشتند 44
- 6 از سخنان آن حضرت است هنگامی که از او خواستند طلحه و زبیر را دنبال نکند و آماده جنگ با آنان نگردد 45
- 7 از خطبه های آن حضرت است که مریدان شیطان را مذمت می نماید 46
- 8 از سخنان آن حضرت است در شرایطی مقتضی برای برگرداندن زبیر به بیعت 47
- 9 از سخنان آن حضرت است در وصف خود و دشمنانش در جمل 47
- 11 از سخنان آن حضرت است به وقتی که در نبرد جمل پرچم را به دست فرزندش محمّد حنفیه داد 48
- 10 از خطبه های آن حضرت است در تحریک شیطان نسبت به اهل جمل و عواقب و خیم آنان 48
- 12 از سخنان آن حضرت است به وقتی که در نبرد جمل پیروز شد 49
- 13 از سخنان آن حضرت است در نکوهش بصره و اهل آن پس از نبرد جمل 50
- 14 از سخنان آن حضرت است در همین موضوع(بصره و مردم آن) 51
- اشاره 52
- 15 از سخنان آن حضرت است در رابطه با برگرداندن املاک بیت المال که عثمان به میل خودش به دیگران بخشیده بود 52
- 16 از خطبه های آن حضرت است هنگامی که در مدینه با او بیعت شد 52
- گناه و تقوا 53
- و از همین خطبه است 54
- 17 از سخنان آن حضرت است در باره کسی که در میان مردم عهده دار منصب قضاوت شود ولی شایسته آن نباشد 55
- 18 از سخنان آن حضرت است در نکوهش اختلاف علما در فتاوی 58
- 19 از سخنان آن حضرت است به اشعث بن قیس 59
- 20 از سخنان آن حضرت است در بیداری از غفلت و توجه به حضرت حق 61
- 21 از خطبه های آن حضرت است در توجه به قیامت 62
- 22 از خطبه های آن حضرت است هنگامی که خبر بیعت شکنان جمل به حضرتش رسید 63
- اشاره 64
- 23 از خطبه های آن حضرت است در دلداری به تهیدستان و تأدیب ثروتمندان 64
- و قسمتی از این خطبه است: 66
- 24 از خطبه های آن حضرت است در جنگ با مخالفان 67
- 25 از خطبه های آن حضرت است آن گاه که پی در پی به حضرت خبر رسید که ارتش معاویه به شهرها دست اندازی کرده اند ،و... 68
- اشاره 70
- 26 از خطبه های آن حضرت است در وصف حال مردم جاهلی و دوران سکوت خود 70
- و از این خطبه است : 71
- و از این خطبه است: 72
- 27 از خطبه های آن حضرت است در نکوهش اصحاب از نرفتن به جهاد 72
- 28 از خطبه های آن حضرت است در بی وفایی دنیا و توجه به آخرت 76
- 29 از خطبه های آن حضرت است پس از برنامه حکمین و تاخت و تاز ضحّاک بن قیس... 79
- 30 از سخنان آن حضرت است در باره قتل عثمان 80
- 31 از سخنان آن حضرت است قبل از جنگ جمل به وقتی که عبد اللّه بن عباس را نزد زبیر فرستاد تا او را به نظم و اطاعت حضرت باز گرداند 81
- 32 از خطبه های آن حضرت است در نکوهش زمان خود 82
- اصناف مردم 82
- اشاره 82
- 33 از خطبه های آن حضرت است به هنگام خروجش برای جنگ با اهل بصره 85
- 34 از خطبه های آن حضرت است در تحریک مردم برای جنگ با شامیان 87
- 35 از خطبه های آن حضرت است بعد از جریان حکمیت 89
- 36 از خطبه های آن حضرت است در ترساندن اهل نهروان 90
- 37 از سخنان آن حضرت است که خطبه گونه ایراد شده در ذکر فضائل خود 91
- 38 از خطبه های آن حضرت است در تعریف شبهه 92
- 39 از خطبه های آن حضرت است در نکوهش یاران،و دعوت به جهاد 93
- 40 از سخنان آن حضرت است زمانی که شنید خوارج نهروان می گویند:لا حکم إلاّ للّه 94
- 41 از خطبه های آن حضرت است در تحذیر از مکر و حیله 95
- 42 از خطبه های آن حضرت است در نکوهش آرزوی دراز و پیروی از هوای نفس 96
- 43 از سخنان آن حضرت است پس از آنکه جریر بن عبد اللّه بجلی را برای بیعت گرفتن از معاویه به شام فرستاد و... 97
- 44 از سخنان آن حضرت است به وقتی که مصلقه بن هبیره شیبانی به سوی معاویه فرار کرد 98
- 45 از خطبه های آن حضرت است که در روز فطر در نکوهش دنیا ایراد کرده است 99
- 46 از سخنان آن حضرت است به وقتی که برای حرکت به شام تصمیم گرفت 100
- 47 از سخنان آن حضرت است در باره کوفه 101
- 48 از خطبه های آن حضرت است زمان رفتن به سوی شام 101
- 49 از خطبه های آن حضرت است در توحید الهی 102
- 50 از خطبه های آن حضرت است در بیان فتنه 103
- 51 از خطبه های آن حضرت است زمانی که ارتش معاویه در جنگ صفین... 104
- 52 از خطبه های آن حضرت است 105
- اشاره 105
- و قسمتی از این خطبه 107
- 53 از سخنان آن حضرت است در مسأله بیعت 108
- 54 از سخنان آن حضرت است به وقتی که به نظر یارانش در اجازه برای آغاز جنگ صفین تأخیر نمود 109
- 55 از سخنان آن حضرت است در مقایسه یاران پیامبر با یاران خود 110
- 56 از سخنان آن حضرت است به یاران خود در وصف معاویه 111
- 57 از سخنان آن حضرت است در خطاب به خوارج نهروان 112
- 58 گفتار آن حضرت است زمانی که عزم بر جنگ خوارج داشت و... 113
- 59 گفتار آن حضرت است در وقتی که خوارج به قتل رسیدند و به آن حضرت گفته شد همه آنان هلاک شدند 114
- 60 گفتار آن حضرت است در باره خوارج 114
- 61 از سخنان آن حضرت است زمانی که او را از ترور ترساندند 115
- 62 از خطبه های آن حضرت است در نکوهش دنیا 115
- 63 از خطبه های آن حضرت است در تشویق به عمل صالح 116
- 64 از سخنان آن حضرت است در توحید الهی 118
- 65 از سخنان آن حضرت است در آداب جنگ که در بعضی از ایّام صفین به اصحابش فرمود 119
- 66 از سخنان آن حضرت است در حق انصار 121
- 67 از سخنان آن حضرت است وقتی که امارت مصر را به محمد بن ابو بکر واگذاشت و مصر از دست او بیرون رفته و به شهادت رسید 122
- 68 از سخنان آن حضرت است در سرزنش اصحاب سست پیمانش 122
- 69 و گفتار آن حضرت است سحرگاه روزی که ضربت به فرق مبارکش رسید 123
- 70 از خطبه های آن حضرت است در سرزنش اهل عراق 124
- 71 از خطبه های آن حضرت است که در آن درود فرستادن بر پیامبر(صلّی اللّه علیه و آله)را تعلیم می دهد 125
- 72 از سخنان آن حضرت است که در بصره در باره مروان بن حکم فرمود 127
- 73 از سخنان آن حضرت است زمانی که شورای خلافت قصد بیعت با عثمان کرد 128
- 75 از خطبه های آن حضرت است در تشویق به عمل صالح 129
- 74 از سخنان آن حضرت است زمانی که شنید بنی امیّه او را متهم به قتل عثمان می کنند 129
- 76 از سخنان آن حضرت است هنگامی که سعید بن عاص حق او را باز داشت 130
- 77 از سخنان آن حضرت است که با آن دعا می کرد 131
- 78 از سخنان آن حضرت است وقتی که قصد حرکت به سوی خوارج نمود 132
- 79 از خطبه های آن حضرت است پس از پایان جنگ جمل در مذمّت زنان 133
- 80 از سخنان آن حضرت است در باره زهد 134
- 81 از سخنان آن حضرت است در وصف دنیا 135
- اشاره 136
- 82 از خطبه های آن حضرت است موسوم به«غرّاء»که از خطبه های اعجاب انگیز اوست 136
- قسمتی از این خطبه است 140
- و از این خطبه است در چگونگی آفرینش انسان 144
- 83 از سخنان آن حضرت است در باره عمرو عاص 148
- اشاره 149
- 84 از خطبه های آن حضرت است در صفات خداوند 149
- از این خطبه است در پند و عبرت 150
- از این خطبه است در وصف بهشت 150
- 85 از خطبه های آن حضرت است در توحید الهی و سفارش به تقوا و مشورت 151
- 86 از خطبه های آن حضرت است در وصف پرهیزکاران و فاسقان و مقام خاندان نبوت 154
- اشاره 154
- 87 از خطبه های آن حضرت است در بیان عوامل هلاکت مردم 158
- از این خطبه است در باره برخی اشتباه کاران 158
- 88 از خطبه های آن حضرت است در حال مردم پیش از بعثت و پس از آن 160
- 89 از خطبه های آن حضرت است در توحید الهی و پند و اندرز 162
- 90 از خطبه های آن حضرت است این خطبه معروف به خطبه اشباح است 164
- اشاره 164
- از این خطبه است 169
- و از این خطبه است در وصف آسمان 171
- از این خطبه است در وصف فرشتگان 172
- و از این خطبه است در وصف زمین و گسترش آن بر روی آب 177
- 91 از سخنان آن حضرت است به هنگامی که مردم پس از کشته شدن عثمان خواستند با او بیعت کنند 185
- 92 از خطبه های آن حضرت است در بیان فضل و علم خود،و خبر از فتنه بنی امیه 186
- اشاره 189
- و از این خطبه است در وصف پیامبران 189
- 93 از خطبه های آن حضرت است در فضل رسول اکرم(ص)و پند و اندرز 189
- 94 از خطبه های آن حضرت است در فضیلت پیامبر(ص ) 191
- 95 از خطبه ای دیگر است باز هم در فضیلت پیامبر(ص ) 192
- از این خطبه است در باره پیامبر صلّی اللّه علیه و آله 192
- اشاره 192
- 96 از خطبه های آن حضرت است در مقایسه یاران خود با یاران رسول خدا(ص ) 193
- 97 از سخنان آن حضرت است در ستم بنی امیه 196
- 98 از خطبه های آن حضرت است در گریز از دنیا 197
- 99 و از خطبه ای دیگر است در باره پیامبر و خاندان او 200
- 100 و از خطبه ای دیگر است مشتمل بر خبر از حوادث ناگوار 201
- 101 از خطبه های آن حضرت است در زمینه سختی ها 203
- اشاره 203
- از این خطبه است 204
- اشاره 205
- 102 از خطبه های آن حضرت است در تشویق به زهد 205
- و از این خطبه است 206
- از این خطبه است 206
- 103 از خطبه های آن حضرت است در باره پیامبر و فضیلت خویش 208
- 104 از خطبه های آن حضرت است در وصف پیامبر(ص )و تهدید بنی امیه و پند به مردم 209
- 105 از خطبه های آن حضرت است در زمینه برتری اسلام ،و توصیف پیامبر اکرم ،آن گاه توبیخ اصحاب 212
- اشاره 212
- از این خطبه است در وصف پیامبر صلّی اللّه علیه و آله 213
- و از این خطبه است در خطاب به یارانش 214
- 106 از سخنان آن حضرت است در یکی از ایّام صفّین 215
- 107 از خطبه های آن حضرت است در پیشگویی از حوادث آینده 216
- اشاره 216
- و از این خطبه است 217
- از این خطبه است در باره پیامبر صلّی اللّه علیه و آله 217
- اشاره 220
- 108 از خطبه های آن حضرت است در باره قدرت خداوند و حوادث مرگ و قیامت 220
- از این خطبه است در باره فرشتگان 222
- قسمتی از این خطبه در باره پیامبر صلی اللّه علیه و آله 227
- 109 از خطبه های آن حضرت است 228
- 110 از خطبه های آن حضرت است در نکوهش دنیا 230
- 111 از خطبه های آن حضرت است در باره ملک الموت و قبض روح مردم 235
- 112 از خطبه های آن حضرت است در نکوهش دنیا 236
- 113 از خطبه های آن حضرت است در پند و اندرز مردم 238
- 114 از خطبه های آن حضرت است در طلب باران 243
- اشاره 243
- تفسیر لغات نامأنوس این خطبه 245
- 115 از خطبه های آن حضرت است در اندرز به یاران 246
- اشاره 246
- از این خطبه است 247
- 116 از سخنان آن حضرت است در نکوهش کسانی که به مال و جان بخل می ورزند 248
- 118 از سخنان آن حضرت است زمانی که مردم را جمع نمود و آنان را به جهاد ترغیب فرمود و آنان ساعتی خاموش ماندند 249
- 117 از سخنان آن حضرت است در باره یاران شایسته خود 249
- 119 از سخنان آن حضرت است در فضیلت خود و موعظه یاران 251
- 120 از خطبه های آن حضرت است بعد از لیله الهریر 252
- 121 از سخنان آن حضرت است در خطاب به خوارج،وقتی به لشگرگاه آنان رفت در حالی که بر انکار داوری حکمین اصرار داشتند 255
- 122 از سخنان آن حضرت است که هنگام نبرد صفین به یارانش فرمود 257
- 123 از سخنان آن حضرت است در فرار یاران 258
- 124 از سخنان آن حضرت است در ترغیب یارانش به جهاد 259
- 125 از سخنان آن حضرت است در رابطه با خوارج وقتی که حکمیت را انکار کردند،در این کلام اصحاب خود را نسبت 261
- 126 از سخنان آن حضرت است وقتی با تندی به او گفتند که چرا در تقسیم بیت المال... 263
- 127 از سخنان آن حضرت است باز هم به خوارج 265
- 128 از سخنان آن حضرت است که در آن از پیشامدها و فتنه های بصره خبر می دهد 267
- اشاره 267
- از همین کلام است که در آن به مغول اشاره می فرماید 268
- 129 از خطبه های آن حضرت است در باره پیمانه ها و ترازوها 270
- 130 از سخنان آن حضرت است به ابو ذر-رحمه اللّه-هنگامی که او را به ربذه تبعید کردند 272
- 131 از سخنان آن حضرت است در فلسفه قبول حکومت و توصیف امام حق 273
- و از این خطبه است در اندیشیدن از مرگ 275
- اشاره 275
- 132 از خطبه های آن حضرت است در پند و اندرز و اندیشیدن از مرگ 275
- 133 از خطبه های آن حضرت است در عظمت خداوند،قرآن،پیامبر و در رابطه با دنیا 277
- اشاره 277
- و از این خطبه است 278
- از این خطبه است 278
- و از این خطبه است 278
- و از این خطبه است 279
- 134 از سخنان آن حضرت است وقتی عمر بن خطّاب برای رفتن به جنگ با رومیان با حضرت مشورت کرد 280
- 135 از سخنان آن حضرت است وقتی بین آن حضرت و عثمان مشاجره ای درگرفت 281
- 136 از سخنان آن حضرت است در باره بیعت خود 282
- اشاره 283
- 137 از سخنان آن حضرت است در باره طلحه و زبیر 283
- از این سخن است 284
- 138 از خطبه های آن حضرت است که در آن به فتنه ها(و حکومت امام عصر)اشاره می فرماید 285
- اشاره 285
- از این خطبه است 285
- از این خطبه است 286
- 139 از سخنان آن حضرت است به هنگام شورا 287
- 140 از سخنان آن حضرت است در نهی از غیبت مردم 288
- 141 از سخنان آن حضرت است همچنین در باره نهی از غیبت 289
- 142 از سخنان آن حضرت است در باره نیکی به نا اهل 290
- 143 از خطبه های آن حضرت است در طلب باران 291
- اشاره 294
- 144 از خطبه های آن حضرت است در بعثت پیامبر و فضل اهل بیت 294
- از این خطبه است 295
- اشاره 296
- 145 از خطبه های آن حضرت است در فنای دنیا و نکوهش بدعت 296
- از این خطبه است 297
- 146 از سخنان آن حضرت است به عمر بن خطاب وقتی که برای رفتن به جنگ ایرانیان با حضرت مشورت کرد 298
- 147 از خطبه های آن حضرت است در فلسفه بعثت،حوادث آینده و پند و اندرز 300
- 148 از سخنان آن حضرت است در باره اهل بصره 303
- 149 از سخنان آن حضرت است پیش از در گذشت از دنیا 304
- اشاره 306
- 150 از خطبه های آن حضرت است که در آن اشاره به فتنه ها دارد 306
- از این خطبه است 307
- 151 از خطبه های آن حضرت است در تحذیر از فتنه ها 309
- اشاره 309
- 152 از خطبه های آن حضرت است در صفات خداوند و پیشوایان دین 312
- از این خطبه است 312
- اشاره 312
- از این خطبه است 314
- از این خطبه است 314
- از این خطبه است 314
- از این خطبه است 315
- از این خطبه است 315
- 153 از خطبه های آن حضرت است در فضائل اهل بیت 318
- اشاره 318
- از این خطبه است 319
- 154 از خطبه های آن حضرت است که در آن شگفتیهای آفرینش شب پره را بیان می کند 320
- 155 از سخنان آن حضرت است خطاب به اهل بصره در خبر از پیشامدهای سخت 323
- اشاره 323
- از این کلام است 324
- و از این کلام است 325
- 156 از خطبه های آن حضرت است در تشویق به پرهیزکاری 327
- از این خطبه است 331
- 157 از خطبه های آن حضرت است در باره پیامبر و قرآن،و دولت بنی امیّه 331
- اشاره 331
- اشاره 333
- 158 از خطبه های آن حضرت است در باره خوشرفتاری خود با مردم 333
- 159 از خطبه های آن حضرت است در توحید الهی و شرح حال برخی از پیامبران 333
- از این خطبه است 335
- 160 از خطبه های آن حضرت است در وصف پیامبر و خاندان آن حضرت 341
- 161 از سخنان آن حضرت است به یکی از یارانش هنگامی که پرسید:چگونه قومتان شما را... 343
- اشاره 345
- 162 از خطبه های آن حضرت است در توحید الهی 345
- از این خطبه است 347
- 163 از سخنان آن حضرت است به هنگامی که نزد آن حضرت آمدند و... 348
- اشاره 351
- 164 از خطبه های آن حضرت است که در آن از شگفتی های آفرینش طاووس سخن می گوید 351
- عجایب خلقت طاووس 352
- از این خطبه است در وصف بهشت 357
- تفسیر لغات نامأنوس این خطبه 358
- 165 از خطبه های آن حضرت است در امر به الفت ،و وصف بنی امیّه و یاران خویش 359
- اشاره 359
- از این خطبه است(در باره بنی امیّه) 360
- 166 از خطبه های آن حضرت است در ابتدای حکومتش 361
- 167 از سخنان آن حضرت است پس از بیعت با حضرت 363
- 168 از خطبه های آن حضرت است به هنگام رفتن اصحاب جمل به شهر بصره 364
- 169 از سخنان آن حضرت است چون به بصره نزدیک شد 366
- 170 از سخنان آن حضرت است به وقت تصمیم رویارویی با لشگر معاویه در صفّین 367
- اشاره 368
- 171 از خطبه های آن حضرت است در دفاع از حق خویش،و نکوهش اهل جمل 368
- از این خطبه است 368
- از این خطبه است در باره اصحاب جمل 369
- 172 از خطبه های آن حضرت است در اینکه چه کسی شایسته خلافت است،و سفارش به تقوا و گریز از دنیا 370
- 173 از سخنان آن حضرت است در باره طلحه بن عبید اللّه 373
- 174 از خطبه های آن حضرت است در پند و اندرز،و بیان نزدیکی خود به پیامبر 374
- 175 از خطبه های آن حضرت است در پند و اندرز و فضل قرآن و نهی از بدعت 376
- 176 از سخنان آن حضرت است در باره حکمین 384
- 177 از خطبه های آن حضرت است در توحید و تقوای الهی 385
- 178 از سخنان آن حضرت است وقتی ذعلب یمانی از حضرت پرسید:یا امیر المؤمنین،آیا پروردگارت را دیده ای ؟ 387
- 179 از خطبه های آن حضرت است در نکوهش اصحابش 388
- 180 از سخنان آن حضرت است 390
- 181 از خطبه های آن حضرت است 391
- اشاره 391
- از این خطبه است 396
- 182 از خطبه های آن حضرت است در بیان قدرت خداوند و فضل قرآن و سفارش به تقوا 399
- اشاره 399
- از این خطبه است در باره قرآن 400
- 183 از سخنان آن حضرت است به برج بن مسهر طایی که از خوارج بود و... 405
- 184 از خطبه های آن حضرت است 405
- 185 از خطبه های آن حضرت است در باره منافقین 412
- 186 از خطبه های آن حضرت است در ستایش خدا و پیامبر و پند و اندرز 414
- 187 از خطبه های آن حضرت است در باره بعثت پیامبر و گریز از دنیا 417
- 188 از خطبه های آن حضرت است در باره اختصاص خود به پیامبر 418
- 189 از خطبه های آن حضرت است در سفارش به تقوا و وصف اسلام و پیامبر(ص) 420
- 190 از سخنان آن حضرت است در وصیّت به یارانش 426
- 191 از سخنان آن حضرت است در باره معاویه 429
- 192 از سخنان آن حضرت است در پایداری در راه حق 430
- 193 از سخنان آن حضرت است این سخن را به هنگام دفن سرور زنان جهان حضرت فاطمه علیها سلام گفت 431
- 194 از سخنان آن حضرت است در گریز از دنیا 432
- 195 از سخنان آن حضرت است که یاران خود را در بسیاری از اوقات به آن پند می داد 433
- 196 از سخنان آن حضرت است که بعد از بیعت طلحه و زبیر به آنها فرمود 434
- 197 از سخنان آن حضرت است هنگامی که شنید عده ای از یارانش به وقت نبرد صفین به اهل شام دشنام می دهند 436
- 198 از سخنان آن حضرت است در یکی از روزهای نبرد صفّین وقتی فرزند خود حسن را به سوی جنگ شتابان دید 437
- 199 از سخنان آن حضرت است زمانی که یارانش در باره حکمیت با او دچار اختلاف شدند 438
- 200 از سخنان آن حضرت است زمانی که در بصره جهت عیادت علاء بن زیاد حارثی... 439
- 201 از سخنان آن حضرت است وقتی از او در باره احادیث دروغ و اخبار ضد و نقیض که در میان مردم پخش است پرسیدند 440
- 202 از خطبه های آن حضرت است در قدرت خداوند و خلقت زمین 444
- 203 از خطبه های آن حضرت است در تحریک یاران خود به جهاد با شامیان 446
- اشاره 447
- 204 از خطبه های آن حضرت است در تمجید خداوند 447
- از این خطبه است در باره پیامبر صلّی اللّه علیه و آله 448
- 205 از خطبه های آن حضرت است در وصف پیامبر و عالمان،و اندرز مردم 448
- 206 از دعاهای آن حضرت است که زیاد می خواند 450
- 207 از خطبه های آن حضرت است که در صفین بیان فرمود 452
- 208 از سخنان آن حضرت است در شکایت از قریش 457
- اشاره 457
- و از این خطبه است 458
- 209 از سخنان آن حضرت است وقتی که در جمل از کنار کشته طلحه و عبد الرّحمن بن عتّاب بن اسید عبور کرد 459
- 210 از سخنان آن حضرت است در وصف سالکان 459
- 211 از سخنان آن حضرت است که در آن یارانش را ترغیب به جهاد می کند 460
- 212 از سخنان آن حضرت است که بعد از تلاوت آیه« أَلْهٰاکُمُ التَّکٰاثُرُ حَتّٰی زُرْتُمُ الْمَقٰابِرَ »فرمود 461
- 213 از سخنان آن حضرت است که آن را به وقت تلاوت آیه« رِجٰالٌ لاٰ تُلْهِیهِمْ تِجٰارَهٌ وَ لاٰ بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللّٰهِ »فرمود 467
- 214 از سخنان آن حضرت است به هنگام تلاوت:« یٰا أَیُّهَا الْإِنْسٰانُ مٰا غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ » 470
- 215 از سخنان آن حضرت است در بیزاری از ظلم 474
- 216 از دعاهای آن حضرت است در فراوانی روزی 476
- 217 از خطبه های آن حضرت است در گریز از دنیا 477
- 218 از دعاهای آن حضرت است در وصف عاشقان خدا 479
- 219 از سخنان آن حضرت است 480
- 220 از سخنان آن حضرت است در توصیف بیعت مردم با آن جناب بر خلافت 481
- اشاره 482
- 221 از خطبه های آن حضرت است در باره تقوا و کوشش در عمل 482
- از این خطبه است در توصیف زاهدان 484
- 223 از سخنان آن حضرت است به عبد اللّه بن زمعه که از شیعیان بود و در ایام حکومت آن جناب به محضرش آمد و درخواست مالی کرد 485
- 222 از خطبه های آن حضرت است که آن را در ذی قار به وقت حرکت به بصره ایراد فرمود 485
- 224 از سخنان آن حضرت است در فضل اهل بیت و نکوهش زمانه خود 486
- 225 از سخنان آن حضرت است 487
- 226 از سخنان آن حضرت است که به وقت غسل و تجهیز رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله بیان فرمود 488
- اشاره 489
- 227 از خطبه های آن حضرت است در حمد الهی و ستایش پیامبر و عجایب آفرینش 489
- از این خطبه است در توصیف عجایب آفرینش اصنافی از حیوانات 491
- 228 از خطبه های آن حضرت است در توحید حق 495
- 29 از خطبه های آن حضرت است در بیان پیشامدهای ناگوار 503
- 30 از خطبه های آن حضرت است در سفارش به تقوا و یاد مرگ 505
- 231 از خطبه های آن حضرت است در باره ایمان و هجرت 507
- 32 از خطبه های آن حضرت است در ستایش الهی و سفارش به تقوا 508
- 33 از خطبه های آن حضرت است باز هم در ستایش الهی و سفارش به تقوا 512
- اشاره 516
- 34 از خطبه های آن حضرت است که گروهی از مردم آن را«قاصعه»(کوبنده متکبران)می نامند 516
- تکبر رأس گناهان 517
- طلب عبرت آموزی 518
- فلسفه آزمایش الهی 518
- گریز از شیطان 519
- پرهیز از کبر و حمیّت جاهلی 522
- عبرت از گذشتگان 524
- فلسفه فروتنی پیامبران 526
- جایگاه خانه خدا 528
- فلسفه عبادات 530
- تعصب های روا 532
- تعصب های ناروا 532
- عبرت از مؤمنان پیشین 534
- نعمت وجود پیامبر(ص) 537
- سرزنش یاران نافرمان 538
- در بیان فضایل خود 540
- 235 از سخنان آن حضرت است 545
- 236 از سخنان آن حضرت است 546
- 237 از خطبه های آن حضرت است در تشویق به عمل 547
- 238 -از خطبه های آن حضرت است در باره حکمین و سرزنش اهل شام 548
- 239 از خطبه های آن حضرت است در رابطه با فضائل آل محمّد علیهم السّلام 549
- باب دوم 551
- اشاره 551
- 1 از نامه های آن حضرت است به مردم کوفه زمانی که از مدینه به بصره می رفت 552
- 2 از نامه های آن حضرت است به مردم کوفه پس از فتح بصره 553
- 3 از نامه های آن حضرت است به شریح قاضی 554
- 4 از نامه های آن حضرت است به بعضی از فرماندهان ارتش خود 557
- 5 از نامه های آن حضرت است به اشعث به قیس عامل آذربایجان 557
- 6 از نامه های آن حضرت است به معاویه 558
- اشاره 559
- 7 از نامه های آن حضرت است باز به معاویه 559
- 8 از نامه های آن حضرت است به جریر بن عبد اللّه بجلی،وقتی او را نزد معاویه فرستاد 560
- از این نامه است 560
- 9 از نامه های آن حضرت است به معاویه 561
- 10 از نامه های آن حضرت است به معاویه 563
- 11 از وصیت های آن حضرت است به هنگامی که لشگری را به سوی دشمن فرستاد این وصیت فرمود 565
- 12 از وصیت های آن حضرت است به معقل بن قیس ریاحی،زمانی که او را با سه هزار نفر به عنوان مقدمه لشگر خود به شام فرستاد 567
- 13 از نامه های آن حضرت است به دو نفر از امیران لشگرش 568
- 14 از وصیت های آن حضرت است به لشگرش،پیش از دیدار با دشمن در صفّین 569
- 16 با یارانش وقت جنگ می فرمود: 570
- 15 هنگام برخورد با دشمن در وقت جنگ می فرمود: 570
- 17 از نامه های آن حضرت است در جواب نامه معاویه 571
- 18 از نامه های آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس فرماندارش در بصره 573
- 19 از نامه های آن حضرت است به بعضی از کار گزارانش 574
- 20 از نامه های آن حضرت است به زیاد بن ابیه... 575
- 21 از نامه های آن حضرت است باز به زیاد بن ابیه 575
- 22 از نامه های آن حضرت است به عبد اللّه بن عبّاس 576
- 23 از سخنان آن حضرت است آن را پیش از مرگش به عنوان وصیت فرمود،زمانی که ابن ملجم-لعنت خدا بر او باد-وی را ضربت زد 577
- اشاره 578
- 24 از وصیت های آن حضرت است در باره مصرف اموالش پس از مرگ،که بعد از برگشت از صفّین نوشت 578
- قسمتی از آن وصیت است 579
- 25 از وصیت های آن حضرت است به کسی که مأمور جمع آوری زکات از طرف حضرت می شد 580
- 26 از پیمانهای آن حضرت است به یکی از کار گزارانش زمانی که او را برای جمع آوری زکات فرستاد 584
- اشاره 586
- 27 از پیمانهای آن حضرت است به محمّد بن ابو بکر رضی اللّه عنه وقتی او را به حکومت مصر گماشت 586
- از این پیمان است 589
- 28 از نامه های آن حضرت است در جواب معاویه،که از بهترین نامه هاست 590
- 29 از نامه های آن حضرت است به اهل بصره 596
- 30 از نامه های آن حضرت است به معاویه 597
- اشاره 598
- 31 از وصیت های آن حضرت است به حضرت مجتبی علیه السّلام(یا محمّد حنفیّه)که در سرزمین حاضرین به هنگام بازگشت از صفّین نوشته 598
- یاد مرگ 613
- اندازه در طلب 614
- سفارشهای گوناگون دیگر 615
- در باره زنان 621
- 32 از نامه های آن حضرت است به معاویه 622
- 33 از نامه های آن حضرت است به قثم بن عباس فرماندارش در مکّه 623
- 34 از نامه های آن حضرت است به محمد بن ابو بکر که به علّت عزلش از حکومت مصر،و قرار گرفتن مالک اشتر به جای او دلتنگ شده بود ،و مالک پیش از رسیدن به مصر از دنیا رفت 624
- 35 از نامه های آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس پس از شهادت محمّد بن ابو بکر در مصر 625
- 36 از نامه های آن حضرت است به برادرش عقیل بن ابی طالب در باره لشکری که به سوی برخی دشمنان فرستاده بود، 627
- 37 از نامه های آن حضرت است به معاویه 629
- 38 از نامه های آن حضرت است به اهل مصر،زمانی که اشتر را زمامدار آنان نمود 630
- 39 از نامه های آن حضرت است به عمرو بن عاص 631
- 40 از نامه های آن حضرت است به یکی از کار گزارانش 632
- 41 از نامه های آن حضرت است به یکی از کار گزارانش 633
- 42 از نامه های آن حضرت است به عمر بن ابی سلمه مخزومی،کارگزار حضرت در بحرین،پس از اینکه او را عزل نمود و نعمان بن عجلان زرقی را به جای او گماشت 636
- 43 از نامه های آن حضرت است به مصقله بن هبیره شیبانی که عامل حضرت در اردشیر خرّه بود 637
- 44 از نامه های آن حضرت است به زیاد بن ابیه،وقتی به حضرت خبر رسید معاویه به زیاد نامه نوشته می خواهد او را با ملحق کردن به نسب خود بفریبد 638
- 45 از نامه های آن حضرت است به عثمان بن حنیف انصاری،کار گزارش در بصره 640
- اشاره 640
- و از این نامه است که پایان آن است 644
- 46 از نامه های آن حضرت است به یکی از کار گزارانش 646
- 47 از وصیت های آن حضرت است به حسن و حسین علیهما السّلام وقتی که ابن ملجم لعنه اللّه علیه به او ضربت زد 647
- 48 از نامه های آن حضرت است به معاویه 649
- 49 از نامه های آن حضرت است باز به معاویه 650
- 50 از نامه های آن حضرت است به امیران سپاهش 651
- 51 از نامه های آن حضرت است به مأموران مالیات 652
- 52 از نامه های آن حضرت است به کارگزاران شهرها در رابطه با وضع نماز 654
- اشاره 655
- 53 عهد نامه مکتوب آن حضرت است برای مالک اشتر نخعی-رحمه اللّه-زمانی که او را به امارت مصر و مناطق تابعه آن انتخاب نمود 655
- مشاوران 661
- وزیران 661
- نیکوکار و بدکار 662
- روشها 663
- طبقات جامعه 664
- با دانشمندان 664
- سپاهیان 665
- رجوع به کتاب و سنّت 669
- قاضیان 669
- رسیدگی به کار کارگزاران 670
- مالیات 672
- کاتبان 674
- تاجران و صنعتگران 675
- طبقه پایین جامعه 676
- ملاقات با نیازمندان 678
- در میان مردم 680
- توجه به واجبات الهی 680
- صلح 683
- پرهیز از خونریزی 685
- سفارشات گوناگون 686
- قسمتی از این پیمان که پایان آن می باشد 688
- 54 از نامه های آن حضرت است که عمران بن حصین خزاعی به جانب طلحه و زبیر فرستاد 689
- 55 از نامه های آن حضرت است به معاویه 691
- 56 از سفارشهای آن حضرت است که به شریح بن هانی سفارش نموده،هنگامی که وی را به فرماندهی لشگر به طرف شام فرستاد 692
- 58 از نامه های آن حضرت است به اهالی شهرها،که در آن جریان صفّین را گزارش نموده 693
- 57 از نامه های آن حضرت است به اهل کوفه،زمانی که از مدینه عازم بصره بود 693
- 59 از نامه های آن حضرت است به اسود پسر قطبه فرمانده سپاه حلوان 695
- 60 از نامه های آن حضرت است به کار گزارانی که سپاهیان از منطقه مأموریت آنان می گذشتند 696
- 61 از نامه های آن حضرت است به کمیل به زیاد نخعی 697
- 62 از نامه های آن حضرت است به اهل مصر که با مالک اشتر فرستاد،زمانی که او را به حکومت مصر منصوب کرد 698
- اشاره 698
- و قسمتی از این نامه است 700
- 63 از نامه های آن حضرت است به ابو موسی اشعری که کار گزارش در کوفه بود 701
- 64 از نامه های آن حضرت است در جواب نامه معاویه 703
- 65 از نامه های آن حضرت است باز هم به معاویه 706
- 66 از نامه های آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس که پیش از این به صورتی دیگر آمده است 708
- 67 از نامه های آن حضرت است به قثم بن عباس که عامل حضرت در مکه بود 709
- 68 از نامه های آن حضرت است به سلمان فارسی رحمه اللّه علیه پیش از خلافت حضرت 710
- 69 از نامه های آن حضرت است به حارث همدانی 711
- 70 از نامه های آن حضرت است به سهل بن حنیف انصاری که کارگزار حضرت در مدینه بود، 714
- 71 از نامه های آن حضرت است به منذر بن جارود عبدی که او را در بعضی نواحی به کار گمارد و او در امانت کار گزاریش خیانت کرد 715
- 73 از نامه های آن حضرت است به معاویه 717
- 72 از نامه های آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس رحمه اللّه علیه 717
- 74 از عهد نامه های آن حضرت است که میان قبیله ربیعه و اهل یمن نگاشت،و از خط هشام بن کلبی روایت شده 718
- 75 از نامه های آن حضرت است که در آغاز بیعت مردم با آن حضرت به خلافت،از مدینه به معاویه نوشت. 720
- 77 از سفارشات آن حضرت است باز هم به عبد اللّه بن عباس،زمانی که او را برای گفتگو با خوارج فرستاد 721
- 76 از سفارشات آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس،وقتی که او را در بصره به جای خود قرار داد 721
- 78 از نامه های آن حضرت است در پاسخ نامه ای که ابو موسی اشعری از محلی که در آن برای داوری نشانده شده بودند به آن حضرت نوشت 722
- 79 از نامه های آن حضرت است به سرداران لشگر به وقتی که به خلافت رسید 723
- اشاره 724
- باب گزیده حکمتها و موعظه های امیر مؤمنان علیه السّلام و از آن است گزیده 724
- 2 725
- 4 725
- 3 725
- 1 725
- 5 726
- 8 726
- 6 726
- 7 726
- 9 727
- 11 727
- 13 727
- 10 727
- 12 727
- 16 728
- 14 728
- 15 728
- 18 728
- 17 728
- 19 729
- 20 729
- 22 729
- 21 729
- 23 730
- 24 730
- 29 730
- 25 730
- 27 730
- 26 730
- 28 730
- 30 731
- 31 731
- 34 734
- 33 734
- 36 734
- 35 734
- 37 734
- 32 734
- 38 735
- 40 736
- 39 736
- 42 737
- 41 737
- 43 738
- 44 738
- 45 738
- 48 739
- 47 739
- 49 739
- 46 739
- 50 739
- 53 740
- 52 740
- 51 740
- 55 740
- 54 740
- 56 740
- 57 741
- 59 741
- 58 741
- 61 741
- 60 741
- 63 741
- 64 741
- 62 741
- 70 742
- 66 742
- 69 742
- 68 742
- 67 742
- 65 742
- 72 742
- 71 742
- 76 743
- 75 743
- 74 743
- 77 743
- 73 743
- 78 744
- 79 745
- 80 745
- 81 746
- 82 746
- 88 747
- 86 747
- 87 747
- 83 747
- 84 747
- 85 747
- 90 748
- 89 748
- 93 749
- 91 749
- 92 749
- 94 750
- 95 750
- 98 751
- 97 751
- 96 751
- 100 752
- 102 752
- 101 752
- 99 752
- 104 753
- 103 753
- 108 755
- 107 755
- 106 755
- 105 755
- 109 756
- 110 756
- 113 757
- 111 757
- 112 757
- 114 758
- 118 759
- 117 759
- 119 759
- 115 759
- 116 759
- 120 760
- 121 760
- 122 760
- 123 761
- 124 761
- 125 762
- 126 1 762
- 130 763
- 127 1 763
- 128 1 763
- 129 763
- 131 764
- 133 766
- 132 766
- 134 767
- 135 767
- 141 768
- 142 768
- 139 768
- 140 768
- 136 768
- 138 768
- 137 768
- 146 769
- 143 769
- 145 769
- 144 769
- 147 770
- 149 773
- 150 773
- 148 773
- 153 776
- 154 776
- 152 776
- 151 776
- 160 777
- 158 777
- 156 777
- 159 777
- 157 777
- 155 777
- 161 777
- 168 778
- 169 778
- 162 778
- 170 778
- 165 778
- 166 778
- 164 778
- 167 778
- 163 778
- 177 779
- 171 779
- 178 779
- 172 779
- 176 779
- 174 779
- 173 779
- 175 779
- 185 780
- 183 780
- 179 780
- 181 780
- 184 780
- 180 780
- 182 780
- 190 781
- 188 781
- 186 781
- 189 781
- 187 781
- 191 782
- 192 782
- 194 783
- 196 783
- 193 783
- 195 783
- 197 97 784
- 198 784
- 199 784
- 201 785
- 202 785
- 200 785
- 203 785
- 204 785
- 205 786
- 206 786
- 207 786
- 208 786
- 209 787
- 210 787
- 211 787
- 213 788
- 215 788
- 212 788
- 216 788
- 217 788
- 214 788
- 222 22 789
- 219 789
- 223 789
- 220 789
- 218 789
- 224 789
- 221 789
- 228 790
- 225 790
- 227 790
- 226 790
- 232 791
- 230 791
- 229 791
- 231 791
- 234 792
- 235 792
- 233 792
- 237 793
- 238 793
- 236 793
- 239 794
- 243 794
- 240 794
- 241 794
- 242 794
- 250 795
- 247 795
- 249 795
- 246 795
- 248 795
- 244 795
- 245 795
- 251 795
- 252 796
- 256 797
- 253 797
- 257 797
- 254 797
- 255 797
- 259 798
- 258 798
- اشاره 799
- در آن مقداری از گزیده سخنان مشکل آن حضرت است که نیاز 799
- 3 800
- 1 800
- 2 800
- 4 801
- 6 803
- 5 803
- 7 804
- 8 805
- 9 805
- ادامه کلمات قصار 808
- 261 808
- 262 809
- 265 810
- 266 810
- 263 810
- 264 810
- 268 811
- 269 811
- 267 811
- 270 812
- 271 813
- 272 813
- 273 814
- 274 815
- 276 815
- 275 815
- 278 816
- 279 816
- 280 816
- 282 816
- 277 816
- 281 816
- 284 817
- 283 817
- 285 817
- 288 817
- 287 817
- 289 817
- 286 817
- 292 819
- 291 819
- 290 819
- 296 820
- 295 820
- 294 820
- 293 820
- 301 821
- 298 821
- 299 821
- 300 821
- 297 821
- 306 822
- 304 822
- 303 822
- 307 822
- 302 822
- 305 822
- 308 823
- 311 823
- 310 823
- 309 823
- 312 824
- 313 824
- 315 824
- 314 824
- 316 825
- 318 825
- 317 825
- 319 826
- 320 826
- 322 826
- 321 826
- 324 827
- 323 827
- 326 828
- 327 828
- 328 828
- 325 828
- 329 829
- 330 829
- 331 829
- 332 829
- 333 829
- 335 830
- 337 830
- 334 830
- 338 830
- 336 830
- 339 830
- 342 831
- 344 831
- 343 831
- 340 831
- 341 831
- 347 832
- 349 832
- 346 832
- 348 832
- 345 832
- 350 833
- 353 834
- 354 834
- 351 834
- 352 834
- 358 835
- 357 835
- 355 835
- 356 835
- 359 836
- 361 836
- 360 836
- 364 837
- 366 837
- 362 837
- 365 837
- 363 837
- 367 838
- 368 839
- 369 839
- 370 840
- 371 840
- 372 841
- 373 842
- 374 843
- 375 844
- 376 844
- 377 844
- 379 845
- 378 845
- 382 846
- 380 846
- 381 846
- 384 847
- 383 847
- 385 847
- 386 847
- 387 848
- 390 848
- 389 848
- 388 848
- 392 849
- 393 849
- 391 849
- 394 849
- 398 850
- 399 850
- 397 850
- 395 850
- 396 850
- 402 851
- 403 851
- 400 851
- 401 851
- 405 852
- 404 852
- 406 852
- 408 853
- 413 853
- 410 853
- 412 853
- 407 853
- 409 853
- 411 853
- 414 854
- 416 854
- 415 854
- 417 855
- 418 856
- 421 857
- 419 857
- 420 857
- 422 858
- 424 858
- 423 858
- 425 858
- 426 859
- 428 859
- 429 859
- 427 859
- 431 860
- 430 860
- 432 860
- 433 861
- 434 861
- 435 862
- 437 862
- 436 862
- 438 863
- 443 863
- 442 863
- 439 863
- 441 863
- 440 863
- 447 864
- 445 864
- 444 864
- 446 864
- 451 865
- 450 865
- 448 865
- 449 865
- 454 865
- 452 865
- 453 865
- 457 866
- 458 866
- 459 866
- 455 866
- 456 866
- 461 867
- 464 867
- 460 867
- 463 867
- 462 867
- 466 868
- 465 868
- 467 868
- 469 869
- 470 869
- 468 869
- 472 870
- 471 870
- 473 870
- 475 871
- 477 871
- 476 871
- 474 871
- 478 872
- 480 872
- 479 872
پیشگفتار مترجم
هو العلیّ الأعلی نهج البلاغه،پس از قرآن مجید و گفتار پیامبر،بهترین سخن و برترین کلام است.
نهج البلاغه،گوهر بی نظیر دریای معنویت است،که تحصیل این گوهر،موجب سعادت دنیا و آخرت انسان است.
نهج البلاغه،گوهر بی نظیر دریای معنویت است،که تحصیل این گوهر،موجب سعادت دنیا و آخرت انسان است.
نهج البلاغه،چراغ پر فروغ هدایت است،که از افق عقل امیر المؤمنین علیه السلام طلوع کرده،و درخشش و نور بخشی آن ابدی است.
نهج البلاغه،آب خوشگوار و زلالی است،که تشنگان جام معرفت را سیراب می کند.
نهج البلاغه،روزی عقل،و رزق قلب،و نور نفس،و بال و پر روح،و عامل سلامت جسم و جان است.
نهج البلاغه،باده مست کننده عاشقان،و مایه حیرت عالمان،و نور بزم و الهان،و سرمایه حیات عارفان،و راهنمای گم شدگان است.
نهج البلاغه،کتاب دانش،دفتر بینش،و حاوی اسرار آفرینش است.
نهج البلاغه،شرح توحید،نمایانگر حق،تفسیر حقیقت،بیان عقاید،مبیّن اخلاق،هدایتگر به سوی عمل صالح،و صحیفه سیاست،و چشمه جوشان مسائل ملک و ملکوت است.