خرد و خردمندی از دیدگاه نهج البلاغه صفحه 81

ای کسانی که ایمان آورده اید اگر از مخالفت فرمان خدا بپرهیزید برای شما وسیله ای جهت جدا ساختن حق از باطل قرار می دهد (روشن بینی خاصی که در پرتو آن حق از باطل را خواهید شناخت)

تقوا موانع شناخت و روشن بینی خرد را از میان بر میدارد و بدین جهت خرد به خوبی می تواند حق را از باطل تشخیص دهد.(1)

صداقت خرد (برتری خرد بر حس)

« لَیْسَتِ الرَّوِیَّهُ کَالْمُعَایَنَهِ مَعَ الإِبْصَارِ فَقَدْ تَکْذِبُ الْعُیُونُ أَهْلَهَا وَ لا یَغُشُّ الْعَقْلُ مَنِ اسْتَنْصَحَهُ »(2)

اندیشیدن همانند دیدن نیست، چه بود که دیده ها چیزی را چنانکه نیست نشان دهد، لیکن خرد با کسی که از آن نصیحت خواهد خیانت نکند.

شرح و تفسیر:

در این کلام مولا علی علیه السلام می فرماید چشم ها ممکن است خطا کنند و آن چه را واقعیت ندارد نشان دهد و در گزارش خود کاذب باشد.