- جایگاه نهج البلاغه 1
- پیشگفتار 1
- تشابه نهج البلاغه با قرآن 7
- سال علی بن ابیطالب علیه السلام 7
- روش این نوشتار 8
- اشاره 10
- اسلام آیین خرد 12
- خرد و زنان 14
- خرد و رسالت انبیاء 18
- خردمندی و رازداری 19
- خردمندی و چگونگی برخورد با اخبار و شنیده ها 20
- ویژگی عاقل 24
- خردمندی و دوستی با دیگران 25
- آفات خردمندی 26
- نعمت خرد 45
- خردمندی و آینده نگری 47
- خردمندی و تقوا از شرایط رهبری 48
- خردمندی و خداشناسی 50
- خردمندی و مشورت 52
- خردمندی و عبرت پذیری 54
- خردمندی و دنیاگریزی 56
- خردمندی و فهم دین 58
- رفتار هر کس نشانه مقدار خردمندی اوست 64
- خرد و بار امانت انسان 66
- خردمندی و نهی از منکر 69
- خرد و تفاوت انسانها 70
- خرد و فرشتگان 72
- خردمندی و بهره گیری از منابع طبیعی 74
- خردمندی و تلاش برای دنیا و آخرت 75
- خردمندی و پرهیز از نابخردان 77
- صداقت خرد (برتری خرد بر حس) 81
- خردمندی و عبرت پذیری از مرگ و مردگان 82
- خردمندی و تجربه 86
- خردمندی و پذیرش سخن اهل بیت علیهم السلام 87
- خردمندی و الگو پذیری (اسوه حسنه) 91
- خرد و آزمایش مخلوقات 92
- خردمندی و خویشتن داری 94
- خرد مخاطب خداوند 95
- خردمندی و پرهیز از جنگ و خون ریزی 96
- خرد و ارزیابی کارهای خویش 99
- خردمندی و ادب 101
- ناتوانی عقل در شناخت کامل خداوند 104
- اشاره 110
- اشاره 111
- اندیشه، آگاهی و عبرت پذیری 111
- فهم دقیق دین 112
- اندیشه آیینه واقع نما 112
- اشاره 112
- پرهیز از کوتاهی و نتیجه دور اندیشی 113
- فقیه چه کسی است؟ (ویژگی فقیه) 113
- چگونگی انگیزه پرسش در مسائل علمی 113
- پرهیز از تندروی و کندروی 114
- فهمیدن و دانش اندوزی 115
- محبوبترین بنده خدا 115
- فهم دین و پرهیز از جدال و ورود به شبهات 116
- اشاره 117
- نادانی و فقر 118
- جهل 118
- نادانی و تندروی یا کندروی 119
- نابخردی و سخن نابجا گفتن یا سکوت نابجا 120
- دانشجویی همچون دانشمند 121
- دانشمندی همچون جاهل 121
- نابخردی و قدر ناشناسی از خود و دیگران 122
- رسالت دانشمندان در مقابل بی سوادان 124
- نابخردی مانع شناخت 125
- نابخردی و اعتماد به دنیا 126
- نابخردی و تعصب و کینه 126
- نابخردی و تفاخر و خودپسندی 127
- نابخردی و تکذیب همه خبرها 128
- بی خردی و تندخویی 129
- مسئولیت علم و یقین داشتن 129
- جنون 129
- حُمق 130
- پرهیز ازمعاشرت با احمق 130
- سَفَه 131
- حماقت و توجه به عیوب اخلاقی دیگران 131
- جلوگیری از کارهای سفهاء (بی خردان) 131
- جلوگیری از حاکمیت بی خردان 132
- بی خردی و شتاب زدگی و یا سهل انگاری 133
- خُرْقِ 133
سابقه تجاربی را به دست آورده که آن ها را در کلاس های درس دانشگاه نیاموخته و آن ها را به دانشجویان نمی آموزند، بلکه آن ها را در حین انجام کار تجربه کرده است. خردمند کسی است که از این تجارب که در طول زمان های گذشته بدست آورده در زندگی خویش بهره می گیرد و در زمان مناسب از آن ها استفاده می کند و آن ها را به کار می گیرد. و بدینوسیله در کارهای خود موفق و پیروز است. «وَ مِنَ التَّوفیقِ حَفْظُ التَّجرِبَهِ»(1)حفظ و بکارگیری تجربه رمز پیروزی است.
خردمندی و پذیرش سخن اهل بیت علیهم السلام
« انَّ أَمْرَنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لا یَحْمِلُهُ إِلا عَبْدٌ مُؤْمِنٌ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلإِیمَانِ وَ لا یَعِی حَدِیثَنَا إِلا صُدُورٌ أَمِینَهٌ وَ أَحْلامٌ رَزِینَهٌ »(2)
قطعی است که امر ما (ولایت اهل بیت) سخت است و بس دشوار آن را تحمل نمی کند مگر مومنی که خداوند قلب او را برای ایمان آزمایش نموده است و حدیث ما را جز دل های امین و عقول و خردهای متین نگاه نمی دارد.
1- - حکمت، 211.
2- - خطبه 189.