- « درس یکم : خودسازی » 1
- 1 _ اشاره: 1
- 2_ شناسه: 2
- 3_ هشدار: 2
- 4_ معنای امامت: 4
- 5 _ دستور خداوند: 5
- 6 _ نگاهی دوباره: 7
- «درس دوم: نشانه های دوران نادانی» 9
- 1 _ ملاک برتری 9
- 2 _ نخوت عربی 10
- 3 _ دست آورد بزرگ 11
- 4 _ خطای استان دار 12
- 5 _ نفی اشرافی گری 15
- 6 _ نگاهی دوباره: 18
- 1 _ یاری امام 20
- «درس سوم: پیشوایی، پرهیزگاری، وارستگی» 20
- 2 _ خانه ی آخرت 22
- 3 _ هدف پلیدی 24
- 4 _ پروای پیشوایان 26
- 5 _ نگاهی دوباره 28
- 1 _ یادکردی از فدک 30
- «درس چهارم: دوری از دنیا» 30
- 2 _ گور آرزوها 32
- 3 _ نَفْس زیاده خواه 33
- 4 _ ریاضت نَفْس 35
- 5 _ نگاهی دوباره 36
- 1 _ غلبه بر خواسته ی دل: 38
- «درس پنجم: پیشوایی و خویشتن داری» 38
- 2 _ پیشوای بیدار 39
- 3 _ هم دردی با گرسنگان 41
- 4 _ پیشوای هشیار 43
- 5 _ نگاهی دوباره: 46
- «درس ششم: پیشوای شجاع» 47
- 1 _ پندار پوچ 47
- 2 _ سختی و سازندگی 48
- 3 _ هم ریشه با پیامبر 51
- 4 _ ستیز با ستمگران 52
- 5 _ نگاهی دوباره 55
- 1 _ رهایی از دنیا 57
- «درس هفتم: نکوهش دنیا» 57
- 2 _ فریب خوردگان 59
- 3 _ تنبیه دنیا! 60
- 4 _ هشداری دیگر 61
- 5 _ نگاهی دوباره 63
- 1 _ وارستگی 65
- «درس هشتم: فرجام فرخنده» 65
- 2 _ سوگند سخت 66
- 3 _ زندگانی حیوانی! هرگز! 68
- 4 _ راه رستگاری 70
- 5 _ گروه خداترس و رستگار 72
- 6 _ نگاهی دوباره 74
ترجمه ی عبارت این است:
هان ای مردم! به راستی ترسناک ترین چیزی که من بر شما از آن هراس دارم دو چیز است: پیروی از هوای نفس و بلندی آرزو.
پیروی از خواسته ی دل به آن جا می انجامد که آدمی را از راه حق بازمی دارد و بلندی آرزو موجب می گردد تا انسان آخرت را از یاد ببرد.
4 _ ریاضت نَفْس
علی علیه السلام نیز با پرهیزگاری و خویشتن داری، بر نفس خود سخت می گرفت تا خواسته های دل بر او چیره نشود و چنان گردد که می فرماید:
وَ إنَّما هِیَ نَفْسِی أروُضُها بِالتَّقْوی لِتَاتِیَ آمِنَهً یَوْمَ الْخَوْفِ الأکْبَرِ وَ تَثْبُتَ عَلی جَوانِبِ الْمَزْلَقِ.
معنای واژه ها:
أروض : ریاضت می دهم.
تَقوی : خویشتن داری.
لِتَأتِیَ : تا آن که بیاید.
آمِنَه مؤنث «آمن»: در امان.
یَوْمَ الْخَوْفِ الأکْبَرِ: روز ترس بزرگ. کنایه از روز قیامت است.
تَثْبُتَ (لِتَثبُتَ): تا آن که ثابت بماند.