- سخن ناشر 1
- اشاره 18
- 1 - خوشرویی 18
- 3 - انصاف 19
- 2 - نرمش و مدارا 19
- 5 - پرهیز از تضییع حقوق 21
- 4 - پرهیز از تکلّف آوری 21
- 6 - رعایت حدّ و مرز 22
- 7 - رفتار محبّت آمیز 23
- 8 - خطاپوشی 23
- 9 - پاسخ بدی با خوبی 24
- 11 - معاشرت مردمی 25
- 12 - پرهیز از عوامل جدایی 26
- اشاره 30
- 1 - کوته فکران بدکار 30
- 3 - احمق 31
- 2 - فاسقان گنهکار 31
- 4 - بخیل 32
- 5 - دروغگو 33
- 7 - دشمنِ دوست 34
- 8 - افراد بی خیال 35
سخن ناشر
نهج البلاغه را بی تردید می توان به دریایی پر گوهر تشبیه کرد که هر چه بیشتر در آن غوّاصی شود، درسها و حکمتهای زندگی ساز و پربهای بیشتری به دست می آید. بی جهت نیست که دانشمندان بسیاری در طول چهارده قرن،
در پی درس آموزی از مکتب علوی و کسب معرفت از کلام امیرالمؤمنین علیه السلام بوده اند و در شرح سخنان پر ارج او کتابها نوشته اند.
سخنان حضرت علی علیه السلام، هم در زمینه مباحث نظری و عقلی بسیار ارزنده و راهنماست، هم در قلمرو مسائل عینی و زندگی انسانی و موضوعات کاربردی و عملی کارگشاست و این ابعاد متنوّع کلام آن حضرت، نشأت گرفته از روح بلند و شخصیّت بی نظیر و چند بُعدی آن پیشوای بزرگ است که رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره وی
فرمود:
«اَ نَا مَدینَهُ العِلْم و علیٌّ بابُها»(1).
چه گفت آن خداوند تنزیل و وحی
خداوند امر و خداوند نهی
که من شهر علمم علیّم در است
درست این سخن قول پیغمبر است(2)
و چنان که خود امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
1- المستدرک علی الصحیحین 3/137.
2- شاهنامه فردوسی، بر اساس چاپ مسکو، به کوشش دکتر سعید حمیدیان 1/18 و 19.