حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه صفحه 392

1- اعلی 12و13

2- فرقان 37

3- بحار ج77ص397

آداب آن از حیوانات پست تر شده اند ترسی از خدا و حیایی از ذات ربوبی در وجودشان هست

البته که نیست که اگر بود به این روز فلاکت بار نمی افتادند.

امام علیه السلام می فرمود:

مَن کَثُرَت مَخافَتُهُ قَلَّت آفَتُهُ (1)

آن که ترسش از خدا زیاد باشد کمتر آسیب می بیند.

برای سلامت ماندن از آسیب های فردی و خانوادگی و اجتماعی باید ترس از خدا و شرم از اینکه در محضر او گناه کنیم را در سر وجود خویش استحکام بخشیم و این کار بخشی با درخواست عاجزانه از خداوند قادر مطلق انجام می گیرد و بخشی مربوط به اراده و تصمیم خودمان می شود که بیندیشیم عاقبت کار خلاف به کجا می انجامد.

همان بزرگوار نیز فرمود:

نِعَمَ الحاجِزُ عَنِ المَعاصِی الخَوف (2)

ترس از خدا بازدارنده خوبی است از گناهان.

پاسخ را باید کوتاه و گزیده گفت:

دویست و سی و پنجم- إِذَا ازْدَحَمَ الْجَوَابُ خَفِیَ الصَّوَابُ

هرگاه پاسخ دادن طولانی و زیاد باشد پاسخ درست پنهان گردد.

پاسخ سوالات هر چه مختصر و هماهنگ باشد برای مخاطب گیرنده تر و قابل فهم است ولی وقتی پاسخ دهنده زیاد بگوید بالاجبار از بحث خارج می شود و به سخنانش شاخ و برگ می دهد و اصل مسئله در این میان لوث شده و بالاخره جواب درست در لابلای بحث های پرسش دهنده گم می گردد.

گزیده گویی خود هنری است که امامان علیه السلام به ما آموختند تا در مباحث استفاده کنیم در این روش هم مطلب موردنظر حل می شود و هم بحث ها به جدل و منازعه نمی کشد.