حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه صفحه 420

1- غرر الحکم 7948

2- تحف العقول 22

هر وقت حسادت به سراغت آمد ستم مکن یعنی به احتمال زیاد حسادت به سراغ همه غیر از معصومین می آید ولی دقت داشته باش از مرز دلت خارج نشود تا مجبور شوی آن را پیاده کنی و به مرحله عمل برسانی. در این مرحله امام صادق علیه السلام برای فرار از حسادت می فرماید

وَ لکِن تَیَمَّنی مِثلَهُما (1)

مومن هیچ گاه زوال نعمت را از دیگران نمی خواهد بلکه آرزو می کند که مانند آنها را داشته باشد این حالت را غبطه می گویند که البته ضرری ندارد برخلاف حسادت که هم برای حسود مضر است و هم برای محسود.

شاد کردن دل مومن و کسب مکارم اخلاق

دویست و چهل و نهم- یَا کُمَیْلُ مُرْ أَهْلَکَ أَنْ یَرُوحُوا فِی کَسْبِ الْمَکَارِمِ وَ یُدْلِجُوا فِی حَاجَهِ مَنْ هُوَ نَائِمٌ فَوَالَّذِی وَسِعَ سَمْعُهُ الْأَصْوَاتَ مَا مِنْ أَحَدٍ أَوْدَعَ قَلْباً سُرُوراً إِلَّا وَ خَلَقَ اللَّهُ لَهُ مِنْ ذَلِکَ السُّرُورِ لُطْفاً فَإِذَا نَزَلَتْ بِهِ نَائِبَهٌ جَرَی إِلَیْهَا کَالْمَاءِ فِی انْحِدَارِهِ حَتَّی یَطْرُدَهَا عَنْهُ کَمَا تُطْرَدُ غَرِیبَهُ الْإِبِلِ

ای کمیل خانواده ات را امر کن تا روزها به دنبال کسب مکارم اخلاق روند و شبها حاجت آنهایی را که در خوابن برآورده سازند. قسم به آن کسی که شنوایی او تمام صداها را احاطه نموده هیچ کس نیست که در قلبی شادی ایجاد کند مگر اینکه خداوند در برابر این شادی کردن لطفی برای او می افریند و چون بر روی مصیبتی رسد آن لطف الهی مانند آبی سرازیر شود تا آن مصیبت را از او دور گرداند چنانکه شتر غریبه را از خود دور می کند.

دو سفارش مهم در بیان امام علیه السلام مشاهده می شود که اولی علت است و دومی معلول چرا که هر خانواده ای که کسب مکارم اخلاق کند همان اخلاق حمیده عامل می شود تا به خلق خدا رسیدگی کند و قلبی را شاد نماید.

فرا گرفتن مکارم اخلاق الزامی است انسان منهای اخلاق شایسته محروم شدن.