حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه صفحه 589

1- مجمع البیان ج7ص350

لا تَترُکِ الاِجتِهادَ فِی اِصلاحِ نَفسِکَ فَاِنَّهُ لا یُعینُکَ عَلَیها اِلّا الجِدُّ(1)

لحظه ای از تلاش برای اصلاح نفس خویش کوتاهی نکن که هیچ کس تو را در این امر مهم یاری ندهد مگر دلسوزی و جدیت خودت.

همان طور که جسد بی روح از مقام انسانیت برکنار و از ارزش معنوی ساقط است روح نیز منهای تهذیب و تادیب بی ارزش خواهد بود.

علم باید با عمل همراه باشد

سیصد و پنجاه و هشتم- الْعِلْمُ مَقْرُونٌ بِالْعَمَلِ فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ وَ الْعِلْمُ یَهْتِفُ بِالْعَمَلِ فَإِنْ أَجَابَهُ وَ إِلَّا ارْتَحَلَ عَنْهُ

علم باید با عمل همراه باشد و آنچه آموخت باید به کار بندد علم عمل را صدا می زند در صورتی که جوابش دهد وگرنه از نزدش دور شده و می رود.

علم آن وقت نور می شود که همراه با عمل باشد علم منادی عمل است و منتظر پاسخ اگر به کار بسته شد رونق میابد رو به کمال می رود و اگر جوابش داده نشود کم کم از یاد انسان می رود حالا از هر نوعش باشد.

مومن باید در سر شور عمل داشته باشد چون فرصت ها همیشه نیست امام علیه السلام سفارش می کند که

فَاعْمَلُوا وَ اءَنْتُمْ فِی نَفَسِ الْبَقاءِ(2)

ای مردم تا نفس بالا می آید کاری کنید.

فَاعمَلُوا و العَمَلُ یُرفَعُ و التَّوبَهُ تَفقَعُ وَ الُّدعاُء یُسمَعُ وَ الحالَ هادِئَهٌ (3)

کار کنید هنوز که کار به درگاه الهی بالا می رود و توبه سود می بخشد و دعا شنیده می شود و اوضاع آرام است.

امام علیه السلام فرمودند: علم باید با عمل همراه باشد این توصیه به خاطر آن است که از زحمات کسب علم برای شخص عالم ضایع نشود چون علم منهای عمل از خطر