- پیشگفتار مترجم 1
- دور نمایی از شخصیت امیر المؤمنین (علیه السّلام) 4
- شریف رضی گرد آورنده نهج البلاغه 8
- مقدمة الشریف الرضی مقدمه مؤلف 9
- اشاره 10
- باب اول باب انتخاب شده از خطبهها و فرمانهای امیر مؤمنان علیه السّلام، و در این باب بعضی از فرمایشات انتخاب شده حضرت که همانند خطبه است و در مجالس عمومی و در جنگها و پیشامدها ایراد شده آمده است. خطبهها و سخنان بلند 10
- اشاره 11
- آفرینش جهان 11
- 1 (1001) از خطبههای آن حضرت است که در آن ابتدای آفرینش آسمان و زمین و آدم را توضیح میدهد و یادی از حج میکند 11
- . قسمتی از این خطبه در وصف آفرینش آدم (ع) 12
- آفرینش فرشتگان 12
- گزینش پیامبران 13
- مبعث پیامبر اسلام (ص) 13
- قسمتی از این خطبه در باره حج 14
- قرآن و احکام شرعی 14
- 2 (1002) از خطبههای آن حضرت است پس از باز گشت از صفّین 14
- اشاره 15
- قسمتی از آن در باره آل پیامبر علیهم السّلام است 15
- قسمتی از آن در باره قومی دیگر 15
- اشاره 16
- 3 (1003) از خطبههای آن حضرت است معروف به شقشقیّه 16
- بیعت با امام علیه السّلام 17
- 4 (1004) از خطبههای آن حضرت است که بعد از کشته شدن طلحه و زبیر ایراد فرموده 18
- 5 (1005) از خطبههای آن حضرت است بعد از وفات پیامبر (ص) در خطاب به عباس و ابو سفیان که پس از اوضاع سقیفه از حضرت درخواست قبول بیعت داشتند 18
- 6 (1006) از سخنان آن حضرت است هنگامی که از او خواستند طلحه و زبیر را دنبال نکند و آماده جنگ با آنان نگردد 18
- 9 (1009) از سخنان آن حضرت است در وصف خود و دشمنانش در جمل 19
- 7 (1007) از خطبههای آن حضرت است که مریدان شیطان را مذمت مینماید 19
- 8 (1008) از سخنان آن حضرت است در شرایطی مقتضی برای برگرداندن زبیر به بیعت 19
- 10 (1010) از خطبههای آن حضرت است در تحریک شیطان نسبت به اهل جمل و عواقب و خیم آنان 20
- 11 (1011) از سخنان آن حضرت است به وقتی که در نبرد جمل پرچم را به دست فرزندش محمّد حنفیه داد 20
- 12 (1012) از سخنان آن حضرت است به وقتی که در نبرد جمل پیروز شد 21
- 13 (1013) از سخنان آن حضرت است در نکوهش بصره و اهل آن پس از نبرد جمل 21
- 14 (1014) از سخنان آن حضرت است در همین موضوع (بصره و مردم آن) 22
- 15 (1015) از سخنان آن حضرت است در رابطه با برگرداندن املاک بیت المال که عثمان به میل خودش به دیگران بخشیده بود 22
- گناه و تقوا 23
- اشاره 23
- 16 (1016) از خطبههای آن حضرت است هنگامی که در مدینه با او بیعت شد 23
- و از همین خطبه است اقسام مردمان 24
- 17 (1017) از سخنان آن حضرت است در باره کسی که در میان مردم عهده دار منصب قضاوت شود ولی شایسته آن نباشد 24
- 18 (1018) از سخنان آن حضرت است در نکوهش اختلاف علما در فتاوی 25
- 19 (1019) از سخنان آن حضرت است به اشعث بن قیس 26
- 21 (1021) از خطبههای آن حضرت است در توجه به قیامت 27
- 20 (1020) از سخنان آن حضرت است در بیداری از غفلت و توجه به حضرت حق 27
- 22 (1022) از خطبههای آن حضرت است هنگامی که خبر بیعت شکنان جمل به حضرتش رسید 28
- و قسمتی از این خطبه است: در سفارش به خویشاوندان 29
- 23 (1023) از خطبههای آن حضرت است در دلداری به تهیدستان و تأدیب ثروتمندان 29
- اشاره 29
- 25 (1025) از خطبههای آن حضرت است آن گاه که پی در پی به حضرت خبر رسید که ارتش معاویه به شهرها دست اندازی کردهاند، و دو عامل او در یمن عبید اللّه بن عباس و سعید بن نمران پس از شکست از بسر بن ارطاة به حضورش رسیدند. امام در حالی که از سنگینی یارانش از جهاد و مخالفتشان با رأی آن جناب آزرده خاطر بود به منبر رفت و فرمود: 30
- 24 (1024) از خطبههای آن حضرت است در جنگ با مخالفان 30
- و از این خطبه است: 31
- اشاره 31
- 26 (1026) از خطبههای آن حضرت است در وصف حال مردم جاهلی و دوران سکوت خود 31
- و از این خطبه است: در باره معاویه و عمرو عاص 32
- 27 (1027) از خطبههای آن حضرت است در نکوهش اصحاب از نرفتن به جهاد 32
- 28 (1028) از خطبههای آن حضرت است در بیوفایی دنیا و توجه به آخرت 33
- 29 (1029) از خطبههای آن حضرت است پس از برنامه حکمین و تاخت و تاز ضحّاک بن قیس، که در این خطبه به آنچه در اطراف قلمرو حکومتش به وجود آمده اشاره نموده و پیروانش را به ایجاد نظم و صلاح ترغیب فرموده 34
- 30 (1030) از سخنان آن حضرت است در باره قتل عثمان 35
- 32 (1032) از خطبههای آن حضرت است در نکوهش زمان خود 35
- 31 (1031) از سخنان آن حضرت است قبل از جنگ جمل به وقتی که عبد اللّه بن عباس را نزد زبیر فرستاد تا او را به نظم و اطاعت حضرت باز گرداند 35
- اشاره 36
- اصناف مردم 36
- 33 (1033) از خطبههای آن حضرت است به هنگام خروجش برای جنگ با اهل بصره 37
- 34 (1034) از خطبههای آن حضرت است در تحریک مردم برای جنگ با شامیان 38
- 35 (1035) از خطبههای آن حضرت است بعد از جریان حکمیت 38
- 36 (1036) از خطبههای آن حضرت است در ترساندن اهل نهروان 39
- 37 (1037) از سخنان آن حضرت است که خطبه گونه ایراد شده در ذکر فضائل خود 40
- 38 (1038) از خطبههای آن حضرت است در تعریف شبهه 40
- 39 (1039) از خطبههای آن حضرت است در نکوهش یاران، و دعوت به جهاد 41
- 40 (1040) از سخنان آن حضرت است زمانی که شنید خوارج نهروان میگویند: لا حکم إلّا للّه، فرمود 41
- 42 (1042) از خطبههای آن حضرت است در نکوهش آرزوی دراز و پیروی از هوای نفس 42
- 41 (1041) از خطبههای آن حضرت است در تحذیر از مکر و حیله 42
- 44 (1044) از سخنان آن حضرت است به وقتی که مصلقة بن هبیره شیبانی به سوی معاویه فرار کرد 43
- 43 (1043) از سخنان آن حضرت است پس از آنکه جریر بن عبد اللّه بجلی را برای بیعت گرفتن از معاویه به شام فرستاد و یاران حضرت آمادگی خود را برای جنگ با اهل شام مطرح کردند 43
- 45 (1045) از خطبههای آن حضرت است که در روز فطر در نکوهش دنیا ایراد کرده است 44
- 46 (1046) از سخنان آن حضرت است به وقتی که برای حرکت به شام تصمیم گرفت 44
- 47 (1047) از سخنان آن حضرت است در باره کوفه 45
- 48 (1048) از خطبههای آن حضرت است زمان رفتن به سوی شام 45
- 49 (1049) از خطبههای آن حضرت است در توحید الهی 46
- 50 (1050) از خطبههای آن حضرت است در بیان فتنه 46
- اشاره 47
- 52 (1052) از خطبههای آن حضرت است قسمتی از این خطبه پیش از این به روایتی نقل شد، در اینجا به روایت دیگر نقل میکنیم به خاطر اختلافی که در این دو روایت است 47
- 51 (1051) از خطبههای آن حضرت است زمانی که ارتش معاویه در جنگ صفین بر یاران آن حضرت پیشی گرفته، راه ورود به آب فرات را اشغال کردند و لشگر امام را از برداشتن آب مانع شدند 47
- 53 (1053) از سخنان آن حضرت است در مسأله بیعت 48
- و قسمتی از این خطبه در باره عید قربان و مشخصه قربانی است 48
- 54 (1054) 54 از سخنان آن حضرت است به وقتی که به نظر یارانش در اجازه برای آغاز جنگ صفین تأخیر نمود 48
- 55 (1055) از سخنان آن حضرت است در مقایسه یاران پیامبر با یاران خود 49
- 56 (1056) از سخنان آن حضرت است به یاران خود در وصف معاویه 50
- 57 (1057) از سخنان آن حضرت است در خطاب به خوارج نهروان 50
- 58 (1058) گفتار آن حضرت است زمانی که عزم بر جنگ خوارج داشت و به آن حضرت خبر دادند که آنان از پل نهروان عبور کردهاند 50
- 59 (1059) گفتار آن حضرت است در وقتی که خوارج به قتل رسیدند و به آن حضرت گفته شد همه آنان هلاک شدند 51
- 60 (1060) گفتار آن حضرت است در باره خوارج 51
- 61 (1061) از سخنان آن حضرت است زمانی که او را از ترور ترساندند 52
- 62 (1062) از خطبههای آن حضرت است در نکوهش دنیا 52
- 64 (1064) 64 از خطبههای آن حضرت است در توحید الهی 53
- 63 (1063) از خطبههای آن حضرت است در تشویق به عمل صالح 53
- 66 (1066) از سخنان آن حضرت است در حق انصار. گویند: وقتی پس از رحلت رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله اخبار سقیفه به آن حضرت رسید 54
- 65 (1065) از سخنان آن حضرت است در آداب جنگ که در بعضی از ایّام صفین به اصحابش فرمود 54
- 67 (1067) از سخنان آن حضرت است وقتی که امارت مصر را به محمد بن ابو بکر واگذاشت و مصر از دست او بیرون رفته و به شهادت رسید 55
- 68 (1068) از سخنان آن حضرت است در سرزنش اصحاب سست پیمانش 55
- 70 (1070) از خطبههای آن حضرت است در سرزنش اهل عراق 56
- 69 (1069) و گفتار آن حضرت است سحرگاه روزی که ضربت به فرق مبارکش رسید 56
- 71 (1071) از خطبههای آن حضرت است که در آن درود فرستادن بر پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله) را تعلیم میدهد 57
- 72 (1072) از سخنان آن حضرت است که در بصره در باره مروان بن حکم فرمود 58
- 73 (1073) از سخنان آن حضرت است زمانی که شورای خلافت قصد بیعت با عثمان کرد 58
- 74 (1074) از سخنان آن حضرت است زمانی که شنید بنی امیّه او را متهم به قتل عثمان میکنند 59
- 76 (1076) از سخنان آن حضرت است هنگامی که سعید بن عاص حق او را باز داشت 59
- 75 (1075) از خطبههای آن حضرت است در تشویق به عمل صالح 59
- 77 (1077) از سخنان آن حضرت است که با آن دعا میکرد 60
- 78 (1078) از سخنان آن حضرت است وقتی که قصد حرکت به سوی خوارج نمود 60
- 79 (1079) از خطبههای آن حضرت است پس از پایان جنگ جمل در مذمّت زنان 61
- 80 (1080) از سخنان آن حضرت است در باره زهد 61
- 82 (1082) از خطبههای آن حضرت است موسوم به «غرّاء» که از خطبههای اعجاب انگیز اوست 62
- اشاره 62
- 81 (1081) از سخنان آن حضرت است در وصف دنیا 62
- قسمتی از این خطبه است در یاد آوری برخی نعمتهای حق 64
- و از این خطبه است در چگونگی آفرینش انسان 65
- 83 (1083) از سخنان آن حضرت است در باره عمرو عاص 66
- 85 (1085) از خطبههای آن حضرت است در توحید الهی و سفارش به تقوا و مشورت 67
- . از این خطبه است در وصف بهشت 67
- 84 (1084) از خطبههای آن حضرت است در صفات خداوند 67
- از این خطبه است در پند و عبرت 67
- اشاره 67
- 86 (1086) از خطبههای آن حضرت است در وصف پرهیزکاران و فاسقان و مقام خاندان نبوت 68
- اشاره 69
- از این خطبه است در باره برخی اشتباه کاران 70
- 88 (1088) از خطبههای آن حضرت است در حال مردم پیش از بعثت و پس از آن 70
- 87 (1087) از خطبههای آن حضرت است در بیان عوامل هلاکت مردم 70
- 98 (1089) از خطبههای آن حضرت است در توحید الهی و پند و اندرز 71
- 90 (1090) از خطبههای آن حضرت است این خطبه معروف به خطبه اشباح است 72
- اشاره 72
- از این خطبه است/ در باره آفرینش/ 73
- از این خطبه است در وصف فرشتگان 74
- و از این خطبه است در وصف آسمان 74
- و از این خطبه است در وصف زمین و گسترش آن بر روی آب 76
- 91 (1091) از سخنان آن حضرت است به هنگامی که مردم پس از کشته شدن عثمان خواستند با او بیعت کنند 77
- 92 (1092) از خطبههای آن حضرت است در بیان فضل و علم خود، و خبر از فتنه بنی امیه 78
- 93 (1093) از خطبههای آن حضرت است در فضل رسول اکرم (ص) و پند و اندرز 79
- اشاره 79
- و از این خطبه است در وصف پیامبران 79
- اشاره 80
- 94 (1094) از خطبههای آن حضرت است در فضیلت پیامبر (ص) 80
- 95 (1095) از خطبهای دیگر است باز هم در فضیلت پیامبر (ص) 80
- از این خطبه است در باره پیامبر صلّی اللّه علیه و آله 81
- 96 (1096) از خطبههای آن حضرت است در مقایسه یاران خود با یاران رسول خدا (ص) 81
- 97 (1097) از سخنان آن حضرت است در ستم بنی امیه 82
- 98 (1098) از خطبههای آن حضرت است در گریز از دنیا 82
- 99 (1099) و از خطبهای دیگر است در باره پیامبر و خاندان او 83
- اشاره 84
- 101 (1101) از خطبههای آن حضرت است در زمینه سختیها 84
- 100 (1100) و از خطبهای دیگر است مشتمل بر خبر از حوادث ناگوار 84
- از این خطبه است 85
- 102 (1102) از خطبههای آن حضرت است در تشویق به زهد 85
- اشاره 85
- . و از این خطبه است 86
- از این خطبه است 86
- 103 (1103) از خطبههای آن حضرت است در باره پیامبر و فضیلت خویش 87
- 104 (1104) از خطبههای آن حضرت است در وصف پیامبر (ص) و تهدید بنی امیه و پند به مردم 88
- اشاره 89
- 105 (1105) از خطبههای آن حضرت است در زمینه برتری اسلام، و توصیف پیامبر اکرم، آن گاه توبیخ اصحاب 89
- از این خطبه است در وصف پیامبر صلّی اللّه علیه و آله 90
- و از این خطبه است در خطاب به یارانش 90
- اشاره 91
- 107 (1107) از خطبههای آن حضرت است در پیشگویی از حوادث آینده 91
- از این خطبه است در باره پیامبر صلّی اللّه علیه و آله 91
- 106 (1106) از سخنان آن حضرت است در یکی از ایّام صفّین 91
- . و از این خطبه است 92
- 108 (1108) از خطبههای آن حضرت است در باره قدرت خداوند و حوادث مرگ و قیامت 92
- اشاره 93
- از این خطبه است در باره فرشتگان 93
- 109 (1109) از خطبههای آن حضرت است 95
- قسمتی از این خطبه در باره پیامبر صلی اللّه علیه و آله 95
- 110 (1110) از خطبههای آن حضرت است در نکوهش دنیا 96
- 111 (1111) از خطبههای آن حضرت است در باره ملک الموت و قبض روح مردم 97
- 112 (1112) از خطبههای آن حضرت است در نکوهش دنیا 98
- 113 (1113) از خطبههای آن حضرت است در پند و اندرز مردم 99
- اشاره 100
- 114 (1114) از خطبههای آن حضرت است در طلب باران 100
- تفسیر لغات نامأنوس این خطبه 101
- 115 (1115) از خطبههای آن حضرت است در اندرز به یاران 102
- اشاره 102
- از این خطبه است 102
- 118 (1118) از سخنان آن حضرت است 103
- 117 (1117) از سخنان آن حضرت است در باره یاران شایسته خود 103
- 116 (1116) از سخنان آن حضرت است در نکوهش کسانی که به مال و جان بخل میورزند 103
- 119 (1119) از سخنان آن حضرت است در فضیلت خود و موعظه یاران 104
- 120 (1120) از خطبههای آن حضرت است بعد از لیلة الهریر 105
- 121 (1121) از سخنان آن حضرت است در خطاب به خوارج، وقتی به لشگرگاه آنان رفت در حالی که بر انکار داوری حکمین اصرار داشتند، فرمود: 106
- 122 (1122) از سخنان آن حضرت است که هنگام نبرد صفین به یارانش فرمود 107
- 123 (1123) از سخنان آن حضرت است در فرار یاران 107
- 124 (1124) از سخنان آن حضرت است در ترغیب یارانش به جهاد 107
- 125 (1125) از سخنان آن حضرت است در رابطه با خوارج وقتی که حکمیت را انکار کردند، در این کلام اصحاب خود را نسبت به حکمیت سرزنش مینماید. فرمود 108
- 127 (1127) از سخنان آن حضرت است باز هم به خوارج 109
- 126 (1126) از سخنان آن حضرت است وقتی با تندی به او گفتند که چرا در تقسیم بیت المال میان همه مساوات میکند و سابقه و شرافت افراد را در نظر نمیگیرد 109
- اشاره 110
- 128 (1128) از سخنان آن حضرت است که در آن از پیشامدها و فتنههای بصره خبر میدهد 110
- 129 (1129) از خطبههای آن حضرت است در باره پیمانهها و ترازوها 111
- از همین کلام است که در آن به مغول اشاره میفرماید 111
- 130 (1130) از سخنان آن حضرت است به ابو ذر- رحمه اللّه- هنگامی که او را به ربذه تبعید کردند 112
- 131 (1131) از سخنان آن حضرت است در فلسفه قبول حکومت و توصیف امام حق 113
- و از این خطبه است در اندیشیدن از مرگ 114
- اشاره 114
- 132 (1132) از خطبههای آن حضرت است در پند و اندرز و اندیشیدن از مرگ 114
- و از این خطبه است 115
- از این خطبه است 115
- اشاره 115
- و از این خطبه است 115
- 133 (1133) از خطبههای آن حضرت است در عظمت خداوند، قرآن، پیامبر و در رابطه با دنیا 115
- 134 (1134) از سخنان آن حضرت است وقتی عمر بن خطّاب برای رفتن به جنگ با رومیان با حضرت مشورت کرد 116
- و از این خطبه است 116
- 135 (1135) از سخنان آن حضرت است وقتی بین آن حضرت و عثمان مشاجرهای درگرفت، مغیرة بن اخنس به عثمان گفت: من در برابر او برای دفاع از تو کافی هستم. حضرت به او فرمود 117
- 136 (1136) از سخنان آن حضرت است در باره بیعت خود 117
- 137 (1137) از سخنان آن حضرت است در باره طلحه و زبیر 117
- اشاره 118
- از این سخن است 118
- 138 (1138) از خطبههای آن حضرت است که در آن به فتنهها (و حکومت امام عصر) اشاره میفرماید 119
- اشاره 119
- از این خطبه است 119
- از این خطبه است در اشاره به خروج سفیانی، یا فتنه عبد الملک مروان 119
- 140 (1140) از سخنان آن حضرت است در نهی از غیبت مردم 120
- 139 (1139) از سخنان آن حضرت است به هنگام شورا 120
- 141 (1141) از سخنان آن حضرت است همچنین در باره نهی از غیبت 121
- 142 (1142) از سخنان آن حضرت است در باره نیکی به نا اهل 121
- 143 (1143) از خطبههای آن حضرت است در طلب باران 122
- از این خطبه است 123
- اشاره 123
- 144 (1144) از خطبههای آن حضرت است در بعثت پیامبر و فضل اهل بیت 123
- اشاره 124
- از این خطبه است 124
- 145 (1145) از خطبههای آن حضرت است در فنای دنیا و نکوهش بدعت 124
- 146 (1146) از سخنان آن حضرت است به عمر بن خطاب وقتی که برای رفتن به جنگ ایرانیان با حضرت مشورت کرد 125
- 147 (1147) از خطبههای آن حضرت است در فلسفه بعثت، حوادث آینده و پند و اندرز 125
- 149 (1149) از سخنان آن حضرت است پیش از در گذشت از دنیا 127
- 148 (1148) از سخنان آن حضرت است در باره اهل بصره 127
- از این خطبه است 128
- 150 (1150) از خطبههای آن حضرت است که در آن اشاره به فتنهها دارد 128
- اشاره 128
- 151 (1151) از خطبههای آن حضرت است در تحذیر از فتنهها 129
- اشاره 129
- اشاره 130
- از این خطبه است 130
- 152 (1152) از خطبههای آن حضرت است در صفات خداوند و پیشوایان دین 130
- از این خطبه است 131
- از این خطبه است 131
- . از این خطبه است 131
- از این خطبه است 132
- از این خطبه است 132
- اشاره 133
- 153 (1153) از خطبههای آن حضرت است در فضائل اهل بیت 133
- 154 (1154) از خطبههای آن حضرت است که در آن شگفتیهای آفرینش شب پره را بیان میکند 134
- از این خطبه است 134
- 155 (1155) از سخنان آن حضرت است خطاب به اهل بصره در خبر از پیشامدهای سخت 135
- اشاره 135
- و از این کلام است 136
- از این کلام است 136
- 156 (1156) از خطبههای آن حضرت است در تشویق به پرهیزکاری 137
- اشاره 138
- از این خطبه است 138
- 157 (1157) از خطبههای آن حضرت است در باره پیامبر و قرآن، و دولت بنی امیّه 138
- 159 (1159) از خطبههای آن حضرت است در توحید الهی و شرح حال برخی از پیامبران 139
- 158 (1158) از خطبههای آن حضرت است در باره خوشرفتاری خود با مردم 139
- اشاره 139
- از این خطبه است 140
- 160 (1160) از خطبههای آن حضرت است در وصف پیامبر و خاندان آن حضرت 142
- 161 (1161) از سخنان آن حضرت است به یکی از یارانش هنگامی که پرسید: چگونه قومتان شما را از خلافت باز داشتند در صورتی که از همه سزاوارتر بودید؟! فرمود: 142
- اشاره 143
- 162 (1162) از خطبههای آن حضرت است در توحید الهی 143
- از این خطبه است 144
- 163 (1163) از سخنان آن حضرت است به هنگامی که نزد آن حضرت آمدند و از اعمال ناپسند عثمان شکایت کردند، و در خواست داشتند از طرف آنان با عثمان وارد گفتگو شود و بخواهد که رضایت مردم را جلب کند. پس امام نزد عثمان رفت و فرمود 145
- اشاره 146
- عجایب خلقت طاووس 146
- 164 (1164) از خطبههای آن حضرت است که در آن از شگفتیهای آفرینش طاووس سخن میگوید 146
- از این خطبه است در وصف بهشت 147
- تفسیر لغات نامأنوس این خطبه 148
- 165 (1165) از خطبههای آن حضرت است در امر به الفت، و وصف بنی امیّه و یاران خویش 148
- اشاره 148
- از این خطبه است (در باره بنی امیّه) 149
- 166 (1166) از خطبههای آن حضرت است در ابتدای حکومتش 149
- 168 (1168) از خطبههای آن حضرت است به هنگام رفتن اصحاب جمل به شهر بصره 150
- 167 (1167) از سخنان آن حضرت است پس از بیعت با حضرت، عدّهای به محضرش عرضه داشتند: چه خوب بود اگر آنان را که در کشتن عثمان شرکت داشتند کیفر میدادی! امام فرمود: 150
- (1169) از سخنان آن حضرت است چون به بصره نزدیک شد، 151
- 171 (1171) از خطبههای آن حضرت است در دفاع از حق خویش، و نکوهش اهل جمل 152
- اشاره 152
- 170 (1170) از سخنان آن حضرت است به وقت تصمیم رویارویی با لشگر معاویه در صفّین 152
- 172 (1172) از خطبههای آن حضرت است در اینکه چه کسی شایسته خلافت است، و سفارش به تقوا و گریز از دنیا 153
- از این خطبه است 153
- از این خطبه است در باره اصحاب جمل 153
- 174 (1174) از خطبههای آن حضرت است در پند و اندرز، و بیان نزدیکی خود به پیامبر 155
- 173 (1173) از سخنان آن حضرت است در باره طلحة بن عبید اللّه 155
- 175 (1175) از خطبههای آن حضرت است در پند و اندرز و فضل قرآن و نهی از بدعت 156
- 176 (1176) از سخنان آن حضرت است در باره حکمین 158
- 177 (1177) از خطبههای آن حضرت است در توحید و تقوای الهی 159
- 178 (1178) از سخنان آن حضرت است وقتی ذعلب یمانی از حضرت پرسید: یا امیر المؤمنین، آیا پروردگارت را دیدهای؟ 160
- 179 (1179) از خطبههای آن حضرت است در نکوهش اصحابش 160
- 180 (1180) از سخنان آن حضرت است امام یکی از یاران خود را فرستاد تا از گروهی از سپاه کوفه که قصد داشتند از ترس حضرت به خوارج ملحق شوند خبر بیاورد، چون برگشت، حضرت پرسید: آیا ایمن شدند و ایستادند، یا ترسیدند و کوچ کردند؟ عرضه داشت: بلکه کوچ کردند ای امیر مؤمنان. حضرت فرمود 161
- 181 (1181) از خطبههای آن حضرت است از نوف بکالی روایت شده 161
- اشاره 161
- از این خطبه است 163
- از این خطبه است در باره قرآن 164
- 182 (1182) از خطبههای آن حضرت است در بیان قدرت خداوند و فضل قرآن و سفارش به تقوا 164
- اشاره 164
- 183 (1183) از سخنان آن حضرت است به برج بن مسهر طایی که از خوارج بود و شعار «لا حکم الّا للّه» را آنچنان فریاد کرد که حضرت میشنید، فرمود 166
- 184 (1184) از خطبههای آن حضرت است روایت شده: یکی از یاران امیر المؤمنین علیه السّلام که او را همّام میگفتند و مردی عابد بود به حضرت عرضه داشت: 166
- 185 (1185) از خطبههای آن حضرت است در باره منافقین 168
- 186 (1186) از خطبههای آن حضرت است در ستایش خدا و پیامبر و پند و اندرز 169
- 188 (1188) از خطبههای آن حضرت است در باره اختصاص خود به پیامبر 170
- 187 (1187) از خطبههای آن حضرت است در باره بعثت پیامبر و گریز از دنیا 170
- 189 (1189) از خطبههای آن حضرت است در سفارش به تقوا و وصف اسلام و پیامبر (ص) 171
- 190 (1190) از سخنان آن حضرت است در وصیّت به یارانش 173
- 191 (1191) از سخنان آن حضرت است در باره معاویه 174
- 192 (1192) از سخنان آن حضرت است در پایداری در راه حق 175
- 193 (1193) از سخنان آن حضرت است این سخن را به هنگام دفن سرور زنان جهان حضرت فاطمه علیها سلام گفت 176
- 194 (1194) از سخنان آن حضرت است در گریز از دنیا 176
- 195 (1195) از سخنان آن حضرت است که یاران خود را در بسیاری از اوقات به آن پند میداد 177
- 196 (1196) از سخنان آن حضرت است که بعد از بیعت طلحه و زبیر به آنها فرمود، و آنان از اینکه حضرت آنها را طرف مشورت قرار نداده و در امور حکومت از آنها یاری نجسته شکایت داشتند 177
- 197 (1197) از سخنان آن حضرت است هنگامی که شنید عدهای از یارانش به وقت نبرد صفین به اهل شام دشنام میدهند 178
- 198 (1198) از سخنان آن حضرت است 178
- 200 (1200) 200 از سخنان آن حضرت است زمانی که در بصره جهت عیادت علاء بن زیاد حارثی که یکی از یارانش بود وارد شد، چون خانه او را وسیع دید فرمود 179
- 199 (1199) از سخنان آن حضرت است زمانی که یارانش در باره حکمیت با او دچار اختلاف شدند 179
- 201 (1201) از سخنان آن حضرت است وقتی از او در باره احادیث دروغ و اخبار ضد و نقیض که در میان مردم پخش است پرسیدند، در پاسخ فرمود: 180
- 203 (1203) از خطبههای آن حضرت است در تحریک یاران خود به جهاد با شامیان 182
- 202 (1202) از خطبههای آن حضرت است در قدرت خداوند و خلقت زمین 182
- 204 (1204) از خطبههای آن حضرت است در تمجید خداوند 183
- 205 (1205) از خطبههای آن حضرت است در وصف پیامبر و عالمان، و اندرز مردم 183
- از این خطبه است در باره پیامبر صلّی اللّه علیه و آله 183
- اشاره 183
- 206 (1206) از دعاهای آن حضرت است که زیاد میخواند 184
- 207 (1207) از خطبههای آن حضرت است که در صفین بیان فرمود 185
- اشاره 186
- 208 (1208) از سخنان آن حضرت است در شکایت از قریش 186
- 210 (1210) از سخنان آن حضرت است در وصف سالکان 187
- و از این خطبه است در باره آنان که به قصد جنگ با حضرت به بصره رفتند 187
- 209 (1209) از سخنان آن حضرت است وقتی که در جمل از کنار کشته طلحه و عبد الرّحمن بن عتّاب بن اسید عبور کرد ابو محمّد در اینجا غریب افتاده 187
- 212 (1212) از سخنان آن حضرت است که بعد از تلاوت آیه «أَلْهاکُمُ التَّکاثُرُ حَتَّی زُرْتُمُ الْمَقابِرَ» فرمود 188
- 211 (1211) از سخنان آن حضرت است که در آن یارانش را ترغیب به جهاد میکند 188
- 213 (1213) از سخنان آن حضرت است که آن را به وقت تلاوت آیه «رِجالٌ لا تُلْهِیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ» فرمود 190
- 214 (1214) از سخنان آن حضرت است به هنگام تلاوت: «یا أَیُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ» 191
- 215 (1215) از سخنان آن حضرت است در بیزاری از ظلم 192
- 216 (1216) از دعاهای آن حضرت است در فراوانی روزی 192
- 217 (1217) از خطبههای آن حضرت است در گریز از دنیا 193
- 218 (1218) از دعاهای آن حضرت است در وصف عاشقان خدا 193
- 220 (1220) از سخنان آن حضرت است در توصیف بیعت مردم با آن جناب بر خلافت 194
- 219 (1219) از سخنان آن حضرت است 194
- از این خطبه است در توصیف زاهدان 195
- 221 (1221) از خطبههای آن حضرت است در باره تقوا و کوشش در عمل 195
- اشاره 195
- 222 (1222) از خطبههای آن حضرت است که آن را در ذی قار به وقت حرکت به بصره ایراد فرمود 196
- 223 (1223) از سخنان آن حضرت است به عبد اللّه بن زمعه که از شیعیان بود و در ایام حکومت آن جناب به محضرش آمد و درخواست مالی کرد 196
- 224 (1224) از سخنان آن حضرت است در فضل اهل بیت و نکوهش زمانه خود 197
- 225 (1225) از سخنان آن حضرت است 197
- 228 (1228) از خطبههای آن حضرت است در توحید حق 198
- از این خطبه است در توصیف عجایب آفرینش اصنافی از حیوانات 198
- اشاره 198
- 227 (1227) از خطبههای آن حضرت است در حمد الهی و ستایش پیامبر و عجایب آفرینش 198
- 29 (1229) از خطبههای آن حضرت است در بیان پیشامدهای ناگوار 198
- 226 (1226) از سخنان آن حضرت است که به وقت غسل و تجهیز رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله بیان فرمود 198
- 231 از خطبههای آن حضرت است در باره ایمان و هجرت 199
- 32 (1232) از خطبههای آن حضرت است در ستایش الهی و سفارش به تقوا 199
- 34 (1234) از خطبههای آن حضرت است که گروهی از مردم آن را «قاصعه» (کوبنده متکبران) مینامند 199
- 30 (1230) از خطبههای آن حضرت است در سفارش به تقوا و یاد مرگ 199
- 33 (1233) از خطبههای آن حضرت است باز هم در ستایش الهی و سفارش به تقوا 199
- گریز از شیطان 200
- اشاره 200
- فلسفه آزمایش الهی 200
- طلب عبرت آموزی 200
- تکبر رأس گناهان 200
- عبرت از گذشتگان 201
- پرهیز از کبر و حمیّت جاهلی 201
- فلسفه عبادات 201
- فلسفه فروتنی پیامبران 201
- جایگاه خانه خدا 201
- عبرت از مؤمنان پیشین 202
- نعمت وجود پیامبر (ص) 202
- تعصبهای ناروا 202
- تعصبهای روا 202
- سرزنش یاران نافرمان 202
- 235 (1235) از سخنان آن حضرت است عبد اللّه بن عباس در زمانی که عثمان در محاصره بود نامهای از جانب او به محضر امام آورد که امام از مدینه خارج شود و به زمین خود در ینبع برود تا هیاهوی مردم برای پیشنهاد خلافت به حضرت آرام گردد، این دومین بار بود که از آن جناب چنین درخواستی داشت، امام در جواب وی فرمود: 203
- 237 (1237) از خطبههای آن حضرت است در تشویق به عمل 203
- 236 (1236) از سخنان آن حضرت است در این سخن وضع خود را پس از هجرت پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و ملحق شدن به آن حضرت بیان میکند 203
- در بیان فضایل خود 203
- 238 (1238)- از خطبههای آن حضرت است در باره حکمین و سرزنش اهل شام 203
- 2 (2002) از نامههای آن حضرت است به مردم کوفه پس از فتح بصره 204
- 239 (1239) از خطبههای آن حضرت است در رابطه با فضائل آل محمّد علیهم السّلام 204
- 3 (2003) از نامههای آن حضرت است به شریح قاضی 204
- باب دوم باب گزیده نامههای سرور ما امیر مؤمنان علیه السّلام به دشمنان و فرمانداران شهرها، و در این باب گزیدهای از سفارشات آن حضرت به کارگزاران و اهل بیت و یارانش آمده است. نامهها 204
- اشاره 204
- 1 (2001) از نامههای آن حضرت است به مردم کوفه زمانی که از مدینه به بصره میرفت 204
- 5 (2005) از نامههای آن حضرت است به اشعث به قیس عامل آذربایجان 205
- 7 (2007) از نامههای آن حضرت است باز به معاویه 205
- 4 (2004) از نامههای آن حضرت است به بعضی از فرماندهان ارتش خود 205
- از این نامه است 205
- اشاره 205
- 6 (2006) از نامههای آن حضرت است به معاویه 205
- 10 (2010) از نامههای آن حضرت است به معاویه 206
- 9 (2009) از نامههای آن حضرت است به معاویه 206
- 11 (2011) از وصیتهای آن حضرت است به هنگامی که لشگری را به سوی دشمن فرستاد این وصیت فرمود 206
- 12 (2012) از وصیتهای آن حضرت است به معقل بن قیس ریاحی، زمانی که او را با سه هزار نفر به عنوان مقدمه لشگر خود به شام فرستاد 206
- 8 (2008) از نامههای آن حضرت است به جریر بن عبد اللّه بجلی، وقتی او را نزد معاویه فرستاد 206
- 17 (2017) از نامههای آن حضرت است در جواب نامه معاویه 207
- 16 (2016) با یارانش وقت جنگ میفرمود: 207
- 14 (2014) از وصیتهای آن حضرت است به لشگرش، پیش از دیدار با دشمن در صفّین 207
- 15 (2015) هنگام برخورد با دشمن در وقت جنگ میفرمود: 207
- 13 (2013) از نامههای آن حضرت است به دو نفر از امیران لشگرش 207
- 22 (2022) از نامههای آن حضرت است به عبد اللّه بن عبّاس، و ابن عباس میگفته: بعد از کلام رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله از هیچ سخنی به اندازه این سخن بهرهمند نشدم 208
- 20 (2020) از نامههای آن حضرت است به زیاد بن ابیه زمانی که در حکومت بصره جانشین عبد اللّه بن عباس بود، و عبد اللّه در آن وقت از جانب حضرت بر بصره و نواحی اهواز و فارس و کرمان حکمران بود 208
- 19 (2019) از نامههای آن حضرت است به بعضی از کار گزارانش 208
- 21 (2021) از نامههای آن حضرت است باز به زیاد بن ابیه 208
- 18 (2018) از نامههای آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس فرماندارش در بصره 208
- قسمتی از آن وصیت است 209
- اشاره 209
- 23 (2023) از سخنان آن حضرت است آن را پیش از مرگش به عنوان وصیت فرمود، زمانی که ابن ملجم- لعنت خدا بر او باد- وی را ضربت زد 209
- 25 (2025) از وصیتهای آن حضرت است به کسی که مأمور جمع آوری زکات از طرف حضرت میشد 209
- 24 (2024) از وصیتهای آن حضرت است در باره مصرف اموالش پس از مرگ، که بعد از برگشت از صفّین نوشت 209
- اشاره 210
- 29 (2029) از نامههای آن حضرت است به اهل بصره 210
- 27 (2027) از پیمانهای آن حضرت است به محمّد بن ابو بکر رضی اللّه عنه وقتی او را به حکومت مصر گماشت 210
- 26 (2026) از پیمانهای آن حضرت است به یکی از کار گزارانش زمانی که او را برای جمع آوری زکات فرستاد 210
- از این پیمان است 210
- 28 (2028) از نامههای آن حضرت است در جواب معاویه، که از بهترین نامههاست 210
- . اندازه در طلب 211
- 31 (2031) از وصیتهای آن حضرت است به حضرت مجتبی علیه السّلام (یا محمّد حنفیّه) که در سرزمین حاضرین به هنگام بازگشت از صفّین نوشته 211
- یاد مرگ 211
- 30 (2030) از نامههای آن حضرت است به معاویه 211
- اشاره 211
- 34 (2034) از نامههای آن حضرت است به محمد بن ابو بکر که به علّت عزلش از حکومت مصر، و قرار گرفتن مالک اشتر به جای او دلتنگ شده بود، و مالک پیش از رسیدن به مصر از دنیا رفت 212
- سفارشهای گوناگون دیگر 212
- 32 (2032) از نامههای آن حضرت است به معاویه 212
- 33 (2033) از نامههای آن حضرت است به قثم بن عباس فرماندارش در مکّه 212
- در باره زنان 212
- 36 (2036) از نامههای آن حضرت است به برادرش عقیل بن ابی طالب در باره لشکری که به سوی برخی دشمنان فرستاده بود، و این نامه پاسخ نامه عقیل است 213
- 37 (2037) از نامههای آن حضرت است به معاویه 213
- 39 (2039) از نامههای آن حضرت است به عمرو بن عاص 213
- 35 (2035) از نامههای آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس پس از شهادت محمّد بن ابو بکر در مصر 213
- 38 (2038) از نامههای آن حضرت است به اهل مصر، زمانی که اشتر را زمامدار آنان نمود 213
- 41 (2041) از نامههای آن حضرت است به یکی از کار گزارانش 214
- 43 (2043) از نامههای آن حضرت است به مصقلة بن هبیره شیبانی که عامل حضرت در اردشیر خرّه بود 214
- 42 (2042) از نامههای آن حضرت است به عمر بن ابی سلمه مخزومی، کارگزار حضرت در بحرین، پس از اینکه او را عزل نمود و نعمان بن عجلان زرقی را به جای او گماشت 214
- 44 (2044) از نامههای آن حضرت است به زیاد بن ابیه، وقتی به حضرت خبر رسید معاویه به زیاد نامه نوشته میخواهد او را با ملحق کردن به نسب خود بفریبد 214
- 40 (2040) از نامههای آن حضرت است به یکی از کار گزارانش 214
- اشاره 215
- 46 (2046) از نامههای آن حضرت است به یکی از کار گزارانش 215
- 47 (2047) از وصیتهای آن حضرت است به حسن و حسین علیهما السّلام وقتی که ابن ملجم لعنة اللّه علیه به او ضربت زد 215
- 45 (2045) از نامههای آن حضرت است به عثمان بن حنیف انصاری، کار گزارش در بصره 215
- 48 (2048) از نامههای آن حضرت است به معاویه 215
- و از این نامه است که پایان آن است 215
- 49 (2049) از نامههای آن حضرت است باز به معاویه 216
- 53 (2053) عهد نامه مکتوب آن حضرت است برای مالک اشتر نخعی- رحمه اللّه- زمانی که او را به امارت مصر و مناطق تابعه آن انتخاب نمود و این برنامه به وقتی بود که کار حاکم مصر محمد بن ابو بکر در آشفتگی قرار داشت. این عهد نامه طولانیترین عهد نامه و از جهت در برداشتن خوبیها جامعترین آنهاست 216
- 50 (2050) از نامههای آن حضرت است به امیران سپاهش 216
- 51 (2051) از نامههای آن حضرت است به مأموران مالیات 216
- 52 (2052) از نامههای آن حضرت است به کارگزاران شهرها در رابطه با وضع نماز 216
- نیکوکار و بدکار 217
- اشاره 217
- وزیران 217
- روشها 217
- مشاوران 217
- قاضیان 218
- سپاهیان 218
- با دانشمندان 218
- طبقات جامعه 218
- رجوع به کتاب و سنّت 218
- مالیات 219
- تاجران و صنعتگران 219
- طبقه پایین جامعه 219
- رسیدگی به کار کارگزاران 219
- کاتبان 219
- در میان مردم 220
- ملاقات با نیازمندان 220
- توجه به واجبات الهی 220
- صلح 220
- پرهیز از خونریزی 220
- 54 (2054) از نامههای آن حضرت است که عمران بن حصین خزاعی به جانب طلحه و زبیر فرستاد 221
- 55 (2055) از نامههای آن حضرت است به معاویه 221
- 56 (2056) از سفارشهای آن حضرت است که به شریح بن هانی سفارش نموده، هنگامی که وی را به فرماندهی لشگر به طرف شام فرستاد 221
- قسمتی از این پیمان که پایان آن میباشد 221
- سفارشات گوناگون 221
- 59 (2059) از نامههای آن حضرت است به اسود پسر قطبه فرمانده سپاه حلوان 222
- 60 (2060) از نامههای آن حضرت است به کار گزارانی که سپاهیان از منطقه مأموریت آنان میگذشتند 222
- 61 (2061) از نامههای آن حضرت است به کمیل به زیاد نخعی، به وقتی که عامل او در هیت بود، او را به علت واگذاشتن دشمن که از منطقه او گذشته و برای تاراج مسلمانان رفتهاند توبیخ میکند 222
- 58 (2058) از نامههای آن حضرت است به اهالی شهرها، که در آن جریان صفّین را گزارش نموده 222
- 57 (2057) از نامههای آن حضرت است به اهل کوفه، زمانی که از مدینه عازم بصره بود 222
- 65 (2065) از نامههای آن حضرت است باز هم به معاویه 223
- 62 (2062) از نامههای آن حضرت است به اهل مصر که با مالک اشتر فرستاد، زمانی که او را به حکومت مصر منصوب کرد 223
- 63 (2063) از نامههای آن حضرت است به ابو موسی اشعری که کار گزارش در کوفه بو 223
- 64 (2064) از نامههای آن حضرت است در جواب نامه معاویه 223
- و قسمتی از این نامه است 223
- اشاره 223
- 68 (2068) از نامههای آن حضرت است به سلمان فارسی رحمة اللّه علیه پیش از خلافت حضرت 224
- 66 (2066) از نامههای آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس که پیش از این به صورتی دیگر آمده است 224
- 69 (2069) از نامههای آن حضرت است به حارث همدانی 224
- 67 (2067) از نامههای آن حضرت است به قثم بن عباس که عامل حضرت در مکه بود 224
- 70 (2070) از نامههای آن حضرت است به سهل بن حنیف انصاری که کارگزار حضرت در مدینه بود، 224
- 74 (2074) از عهد نامههای آن حضرت است که میان قبیله ربیعه و اهل یمن نگاشت، و از خط هشام بن کلبی روایت شده 225
- 72 (2072) از نامههای آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس رحمة اللّه علیه 225
- 75 (2075) از نامههای آن حضرت است که در آغاز بیعت مردم با آن حضرت به خلافت، از مدینه به معاویه نوشت. 225
- 71 (2071) از نامههای آن حضرت است به منذر بن جارود عبدی که او را در بعضی نواحی به کار گمارد و او در امانت کار گزاریش خیانت کرد 225
- 73 (2073) از نامههای آن حضرت است به معاویه 225
- باب گزیده حکمتها و موعظههای امیر مؤمنان علیه السّلام و از آن است گزیده پاسخهای پرسشهایی که از آن حضرت شده و گفتههای کوتاه در رابطه با مقاصد دیگر آن بزرگوار 226
- 79 (2079) از نامههای آن حضرت است به سرداران لشگر به وقتی که به خلافت رسید 226
- 77 (2077) از سفارشات آن حضرت است باز هم به عبد اللّه بن عباس، زمانی که او را برای گفتگو با خوارج فرستاد 226
- 78 (2078) از نامههای آن حضرت است در پاسخ نامهای که ابو موسی اشعری از محلی که در آن برای داوری نشانده شده بودند به آن حضرت نوشت 226
- 76 (2076) از سفارشات آن حضرت است به عبد اللّه بن عباس، وقتی که او را در بصره به جای خود قرار داد 226
- 1 (3001) 227
- 4 (3004) 227
- 3 (3003) 227
- اشاره 227
- 2 (3002) 227
- 9 (3009) 228
- 6 (3006) 228
- 7 (3007) 228
- 8 (3008) 228
- 5 (3005) 228
- 13 (3013) 229
- 10 (3010) 229
- 11 (3011) 229
- 12 (3012) 229
- 14 (3014) 229
- 19 (3019) 230
- 15 (3015) 230
- 17 (3017) 230
- 18 (3018) 230
- 16 (3016) 230
- 21 (3021) 231
- 20 (3020) 231
- 24 (3024) 231
- -3023 231
- 22 (3022) 231
- 27 (3027) 232
- 26 (3026) 232
- 25 (3025) 232
- 28 (3028) 232
- 29 (3029) 232
- 33 (3033) 233
- 32 (3032) 233
- 31 (3031) 233
- 30 (3030) 233
- 34 (3034) 233
- 38 (3038) 234
- 37 (3037) 234
- 39 (3039) 234
- 35 (3035) 234
- 36 (3036) 234
- 43 (3043) 235
- 41 (3041) 235
- 42 (3042) 235
- 44 (3044) 235
- 40 (3040) 235
- 45 (3045) 236
- 46 (3046) 236
- 49 (3049) 236
- 48 (3048) 236
- 47 (3047) 236
- 51 (3051) 237
- 50 (3050) 237
- 54 (3054) 237
- 53 (3053) 237
- 52 (3052) 237
- 55 (3055) 238
- 59 (3059) 238
- 57 (3057) 238
- 58 (3058) 238
- 56 (3056) 238
- 63 (3063) 239
- 61 (3061) 239
- 60 (3060) 239
- 62 (3062) 239
- 64 (3064) 239
- 69 (3069) 240
- 66 (3066) 240
- 67 (3067) 240
- 65 (3065) 240
- 68 (3068) 240
- 73 (3073) 241
- 72 (3072) 241
- 71 (3071) 241
- 74 (3074) 241
- 70 (3070) 241
- 79 (3079) 242
- 78 (3078) 242
- 75 (3075) 242
- 76 (3076) 242
- 77 (3077) 242
- 80 (3080) 243
- 81 (3081) 243
- 83 (3083) 243
- 84 (3084) 243
- 82 (3082) 243
- 88 (3088) 244
- 90 (3090) 244
- 85 (3085) 244
- 87 (3087) 244
- 89 (3089) 244
- 92 (3092) 245
- 91 (3091) 245
- 94 (3094) 245
- 93 (3093) 245
- 95 (3095) 245
- 98 (3098) 246
- 100 (3100) 246
- 99 (3099) 246
- 97 (3097) 246
- 96 (3096) 246
- 104 (3104) 247
- 101 (3101) 247
- 105 (3105) 247
- 102 (3102) 247
- 103 (3103) 247
- 106 (3106) 248
- 110 (3110) 248
- 108 (3108) 248
- 107 (3107) 248
- 109 (3109) 248
- 112 (3112) 249
- 115 (3115) 249
- 111 (3111) 249
- 113 (3113) 249
- 114 (3114) 249
- 117 (3117) 250
- 116 (3116) 250
- 119 (3119) 250
- 118 (3118) 250
- 120 (3120) 250
- 122 (3122) 251
- 124 (3124) 251
- 123 (3123) 251
- 121 (3121) 251
- 125 (3125) 251
- 130 (3130) 252
- 128 (3128) 1 252
- 129 (3129) 252
- 127 (3127) 1 252
- 126 (3126) 1 252
- (3134) 134 253
- 135 (3135) 253
- 133 (3133) 253
- 132 (3132) 253
- 131 (3131) 253
- 136 (3136) 254
- 141 (3141) 254
- 138 (3138) 254
- 139 (3139) 254
- 137 (3137) 254
- 143 (3143) 255
- 142 (3142) 255
- 146 (3146) 255
- 144 (3144) 255
- 145 (3145) 255
- 149 (3149) 256
- 147 (3147) 256
- 148 (3148) 256
- 151 (3151) 256
- 150 (3150) 256
- 154 (3154) 257
- 153 (3153) 257
- 155 (3155) 257
- 156 (3156) 257
- 152 (3152) 257
- 161 (3161) 258
- 159 (3159) 258
- 158 (3158) 258
- 162 (3162) 258
- 160 (3160) 258
- 166 (3166) 259
- 164 (3164) 259
- 167 (3167) 259
- 163 (3163) 259
- 165 (3165) 259
- 172 (3172) 260
- 168 (3168) 260
- 169 (3169) 260
- 171 (3171) 260
- 170 (3170) 260
- 174 (3174) 261
- 175 (3175) 261
- 173 (3173) 261
- 178 (3178) 261
- 176 (3176) 261
- 179 (3179) 262
- 183 (3183) 262
- 181 (3181) 262
- 182 (3182) 262
- 180 (3180) 262
- 186 (3186) 263
- 184 (3184) 263
- 185 (3185) 263
- 188 (3188) 263
- 187 (3187) 263
- 189 (3189) 264
- 192 (3192) 264
- 190 (3190) 264
- 194 (3194) 264
- 191 (3191) 264
- 196 (3196) 265
- 199 (3199) 265
- 195 (3195) 265
- 198 (3198) 265
- 197 (3197) 97 265
- 200 (3200) 266
- 201 (3201) 266
- 204 (3204) 266
- 202 (3202) 266
- 203 (3203) 266
- 206 (3206) 267
- 205 (3205) 267
- 207 (3207) 267
- 208 (3208) 267
- 209 (3209) 267
- 210 (3210) 268
- 211 (3211) 268
- 212 (3212) 268
- 213 (3213) 268
- 214 (3214) 268
- 218 (3218) 269
- 216 (3216) 269
- 217 (3217) 269
- 215 (3215) 269
- 219 (3219) 269
- 224 (3224) 270
- 222 (3222) 22 270
- 223 (3223) 270
- 221 (3221) 270
- 220 (3220) 270
- 229 (3229) 271
- 225 (3225) 271
- 228 (3228) 271
- 227 (3227) 271
- 226 (3226) 271
- 234 (3234) 272
- 233 (3233) 272
- 230 (3230) 272
- 231 (3231) 272
- 232 (3232) 272
- 235 (3235) 273
- 238 (3238) 273
- 236 (3236) 273
- 239 (3239) 273
- 237 (3237) 273
- 241 (3241) 274
- 243 (3243) 274
- 242 (3242) 274
- 244 (3244) 274
- 240 (3240) 274
- 248 (3248) 275
- 249 (3249) 275
- 246 (3246) 275
- 247 (3247) 275
- 245 (3245) 275
- 252 (3252) 276
- 251 (3251) 276
- 254 (3254) 276
- 253 (3253) 276
- 250 (3250) 276
- 258 (3258) 277
- 259 (3259) 277
- 256 (3256) 277
- 257 (3257) 277
- 255 (3255) 277
- 4 (4004) 278
- 1 (4001) 278
- در آن مقداری از گزیده سخنان مشکل آن حضرت است که نیاز به تفسیر دارد 278
- 3 (4003) 278
- 2 (4002) 278
- اشاره 278
- 6 (4006) 279
- 5 (4005) 279
- 9 (4009) 279
- 8 (4008) 279
- 7 (4007) 279
- ادامه کلمات قصار 280
- 264 (3264) 280
- اشاره 280
- 262 (3262) 280
- 263 (3263) 280
- 261 (3261) 280
- 265 (3265) 281
- 266 (3266) 281
- 267 (3267) 281
- 268 (3268) 281
- 269 (3269) 281
- 270 (3270) 282
- 272 (3272) 282
- 271 (3271) 282
- 273 (3273) 282
- 274 (3274) 282
- 279 (3279) 283
- 275 (3275) 283
- 277 (3277) 283
- 278 (3278) 283
- 276 (3276) 283
- 282 (3282) 284
- 283 (3283) 284
- 281 (3281) 284
- 284 (3284) 284
- 280 (3280) 284
- 289 (3289) 285
- 286 (3286) 285
- 288 (3288) 285
- 287 (3287) 285
- 285 (3285) 285
- 294 (3294) 286
- 290 (3290) 286
- 291 (3291) 286
- 293 (3293) 286
- 292 (3292) 286
- 295 (3295) 287
- 299 (3299) 287
- 297 (3297) 287
- 296 (3296) 287
- 298 (3298) 287
- 301 (3301) 288
- 304 (3304) 288
- 300 (3300) 288
- 303 (3303) 288
- 302 (3302) 288
- 307 (3307) 289
- 306 (3306) 289
- 309 (3309) 289
- 308 (3308) 289
- 305 (3305) 289
- 313 (3313) 290
- 314 (3314) 290
- 312 (3312) 290
- 310 (3310) 290
- 311 (3311) 290
- 319 (3319) 291
- 315 (3315) 291
- 318 (3318) 291
- 317 (3317) 291
- 316 (3316) 291
- 324 (3324) 292
- 321 (3321) 292
- 320 (3320) 292
- 323 (3323) 292
- 322 (3322) 292
- 327 (3327) 293
- 326 (3326) 293
- 325 (3325) 293
- 328 (3328) 293
- 329 (3329) 293
- 330 (3330) 294
- 331 (3331) 294
- 332 (3332) 294
- 333 (3333) 294
- 334 (3334) 294
- 339 (3339) 295
- 336 (3336) 295
- 337 (3337) 295
- 335 (3335) 295
- 338 (3338) 295
- 343 (3343) 296
- 342 (3342) 296
- 340 (3340) 296
- 344 (3344) 296
- 341 (3341) 296
- 348 (3348) 297
- 349 (3349) 297
- 346 (3346) 297
- 345 (3345) 297
- 347 (3347) 297
- 354 (3354) 298
- 350 (3350) 298
- 351 (3351) 298
- 352 (3352) 298
- 353 (3353) 298
- 355 (3355) 299
- 358 (3358) 299
- 357 (3357) 299
- 359 (3359) 299
- 356 (3356) 299
- 361 (3361) 300
- 363 (3363) 300
- 360 (3360) 300
- 362 (3362) 300
- 364 (3364) 300
- 369 (3369) 301
- 367 (3367) 301
- 366 (3366) 301
- 365 (3365) 301
- 368 (3368) 301
- 372 (3372) 302
- 370 (3370) 302
- 373 (3373) 302
- 374 (3374) 302
- 371 (3371) 302
- 378 (3378) 303
- 375 (3375) 303
- 379 (3379) 303
- 376 (3376) 303
- 377 (3377) 303
- 381 (3381) 304
- 384 (3384) 304
- 382 (3382) 304
- 380 (3380) 304
- 383 (3383) 304
- 385 (3385) 305
- 386 (3386) 305
- 388 (3388) 305
- 389 (3389) 305
- 387 (3387) 305
- 390 (3390) 306
- 391 (3391) 306
- 392 (3392) 306
- 393 (3393) 306
- 394 (3394) 306
- 399 (3399) 307
- 398 (3398) 307
- 397 (3397) 307
- 395 (3395) 307
- 396 (3396) 307
- 403 (3403) 308
- 402 (3402) 308
- 400 (3400) 308
- 401 (3401) 308
- 404 (3404) 308
- 409 (3409) 309
- 405 (3405) 309
- 408 (3408) 309
- 406 (3406) 309
- 407 (3407) 309
- 411 (3411) 310
- 410 (3410) 310
- 414 (3414) 310
- 412 (3412) 310
- 413 (3413) 310
- 415 (3415) 311
- 416 (3416) 311
- 417 (3417) 311
- 418 (3418) 311
- 419 (3419) 311
- 423 (3423) 312
- 422 (3422) 312
- 420 (3420) 312
- 424 (3424) 312
- 421 (3421) 312
- 426 (3426) 313
- 428 (3428) 313
- 427 (3427) 313
- 429 (3429) 313
- 425 (3425) 313
- 433 (3433) 314
- 432 (3432) 314
- 434 (3434) 314
- 430 (3430) 314
- 431 (3431) 314
- 438 (3438) 315
- 439 (3439) 315
- 437 (3437) 315
- 436 (3436) 315
- 435 (3435) 315
- 444 (3444) 316
- 440 (3440) 316
- 441 (3441) 316
- 443 (3443) 316
- 442 (3442) 316
- 445 (3445) 317
- 446 (3446) 317
- 447 (3447) 317
- 449 (3449) 317
- 448 (3448) 317
- 450 (3450) 318
- 451 (3451) 318
- 452 (3452) 318
- 454 (3454) 318
- 453 (3453) 318
- 456 (3456) 319
- 457 (3457) 319
- 458 (3458) 319
- 459 (3459) 319
- 455 (3455) 319
- 462 (3462) 320
- 464 (3464) 320
- 463 (3463) 320
- 460 (3460) 320
- 461 (3461) 320
- 465 (3465) 321
- 468 (3468) 321
- 469 (3469) 321
- 466 (3466) 321
- 467 (3467) 321
- 474 (3474) 322
- 473 (3473) 322
- 470 (3470) 322
- 471 (3471) 322
- 472 (3472) 322
- 475 (3475) 323
- 479 (3479) 323
- 477 (3477) 323
- 478 (3478) 323
- 476 (3476) 323
- 480 (3480) 324
پیشگفتار مترجم
هو العلیّ الأعلی نهج البلاغه، پس از قرآن مجید و گفتار پیامبر، بهترین سخن و برترین کلام است.
نهج البلاغه، گوهر بینظیر دریای معنویت است، که تحصیل این گوهر، موجب سعادت دنیا و آخرت انسان است.
نهج البلاغه، گوهر بینظیر دریای معنویت است، که تحصیل این گوهر، موجب سعادت دنیا و آخرت انسان است.
نهج البلاغه، چراغ پر فروغ هدایت است، که از افق عقل امیر المؤمنین علیه السلام طلوع کرده، و درخشش و نور بخشی آن ابدی است.
نهج البلاغه، آب خوشگوار و زلالی است، که تشنگان جام معرفت را سیراب میکند.
نهج البلاغه، روزی عقل، و رزق قلب، و نور نفس، و بال و پر روح، و عامل سلامت جسم و جان است.
نهج البلاغه، باده مست کننده عاشقان، و مایه حیرت عالمان، و نور بزم و الهان، و سرمایه حیات عارفان، و راهنمای گم شدگان است.
نهج البلاغه، کتاب دانش، دفتر بینش، و حاوی اسرار آفرینش است.