ترجمه و شرح نهج البلاغه (فیض الاسلام) صفحه 1058

امام علیه السلام (در نکوهش خودبینی) فرموده است: سیئه و بدی که تو را اندوهگین سازد (مانند دروغی که بگوئی و پشیمان شوی که چرا گفتی) نزد خدا بهتر است از حسنه و خوبی (مانند نماز خواندن یا روزه گرفتن) که تو را به خودبینی و سرفرازی وادارد (زیرا پشیمانی گناه را بر طرف می نماید و خودبینی در حسنه گناهی است که آن را تباه می گرداند).

حکمت 044

امام علیه السلام (درباره صفات نیکو) فرموده است: مقام و مرتبه مرد به اندازه همت او است (پس اگر بلند همت بود ارجمند و بزرگوار و اگر پست همت باشد خوار و زیردست است) و راستی او به اندازه جوانمردی او است (زیرا جوانمردی سبب می شود که شخص آنچه شایسته است به جا آورد از زشتیها که یکی از آنها دروغ است دوری گزیند، پس اندازه راستگوئی او از جوانمردیش شناخته می شود) و شجاعت و دلیری او به اندازه حمیت و ننگ داشتن او است از کار زشت و ناشایسته (پس هر چه بیشتر کار زشت را ننگ بداند شجاعت و دلیری بیشتر دارد) و عفت و پاکدامنی او به اندازه غیرت او است (پس هر اندازه که غیرت او یعنی ننگ داشتن از مشارکت با دیگری در چیزی که مخصوص به او نیست بیشتر باشد پاکدامن تر است، زیرا غیرت است که شخص را از پیروی شهوات و کارهای ناروا باز می دارد و او را پاکدامن نگاه می دارد.

حکمت 045