ترجمه و شرح نهج البلاغه (فیض الاسلام) صفحه 1069

خدا مجبور است بخلاف تقویضی که قدرت خدایتعالی را منکر است و می گوید: خداوند بنده را امر و نهی نمود و به خود واگذارد که بکنند یا نکنند استقلال دارند، خلاصه امام علیه السلام فرمود:( خداوند سبحان بندگانش را امر کرده با اختیار و نهی فرموده با بیم و ترس )از عذاب( و تکلیف کرده )به کار( آسان )که به رغبت انجام می دهند( و دستور نداده )به کار( دشوار )تا در انجام آن مجبور نباشند( و کردار اندک را پاداش بسیار عطاء فرموده )که این خود لازمه اختیار داشتن است( و او را نافرمانی نکرده اند از جهت اینکه مغلوب شده باشد )زیرا بر بندگانش قاهر و غالب میباشد( و فرمانش را نبرده اند از جهت اینکه مجبور کرده باشد )بلکه همه را اختیار داده و اسباب هر کار را آماده ساخته است( و پیغمبران را از جهت بازی نفرستاده )بلکه آنها را فرستاده تا اطاعت کنندگان را به بهشت مژده داده و ناف

رمانان را از دوزخ بترسانند( و کتابها )مانند توریه و انجیل و قرآن( را برای بندگان بیهوده نفرستاده )بلکه آنها را فرستاده تا به دستور خدا آشنا باشند( و آسمانها و زمین و آنچه در آنها است را بیجا نیافریده )بلکه همه آنها را به حکمت آفریده، پس چگونه می شود که حکیم درست کردار کسی را مجبور سازد، در قرآن کریم س 38 ی 27 می فرماید: ذلک ظن الذین کفروا، فویل للذین کفروا من النار یعنی( آن گمان کسانی است که کافر شدند و نگرویدند، پس وای بر آنان که کافر شدند از آتش )پس شیخ گفت: قضاء و قدر چیست که ما نرفتیم مگر به سبب آن؟ فرمود: آن دستور و حکم خداوند است پس از آن این آیه را قرائت نمود س 17 ی 23: و قضی ربک الا تعبدوا الا ایاه یعنی پرودگار تو حکم فرموده که جز او را نپرستید. پس شیخ خشنود از جای خود برخاسته گفت: یعنی تو امام و پیشوائی هستی که با پیروی از تو روز رستخیز رضاء و خشنودی خداوند بخشنده را امیدواریم، آنچه از دین و کیش ما پوشیده بود آشکار ساختی، پروردگارت از جانب ما در این خدمت به تو پاداش نیکو عطاء فرمود(.

حکمت 076