ترجمه و شرح نهج البلاغه (فیض الاسلام) صفحه 1247

امام علیه السلام در ستایش انصار فرموده است: سوگند به خدا ایشان با توانگریشان اسلام را تربیت و پرورش نمودند چنانکه کره اسب از شیر گرفته شده (یا یکساله) تربیت می شود (آنچه لازم بود درباره اسلام به جا آوردند) به دستهای با سخاوت و بخشنده و زبانهای تیزشان (در فداکاری برای اسلام از هیچ چیز خودداری نکردند، و شک نیست که خدا دین اسلام را که در نهان بود به وسیله ایشان آشکار ساخت و اگر آنها نبودند مهاجرین از جنگ با قریش و حمایت و نگاهداری رسول خدا صلی الله علیه و آله ناتوان بودند).

حکمت 458

امام علیه السلام (درباره باز بودن چشم) فرموده است: چشم بند نشستن گاه است (مادامی که چشم باز و شخص بیدار باشد از رها کردن باد خودداری می نماید چنانکه مادامیکه بند مشک بسته باشد آب از آن بیرون نریزد، ولی چون چشم به خواب رود مظنه بیرون آمدن باد رود، و شاید از این رو فرموده اند: خواب موجب نقض و شکستن وضوء می باشد، و ممکن است مراد این باشد که اگر شخص چشم از خوردنیها نپوشد میل پیدا می کند به خوردن هر چه می بیند و در خوردن افراط می نماید و در نتیجه به نفخ و اسهال گرفتار می شود، و شاید مراد این باشد که اگر شخص در پس و آینده بنگرد از گرفتاریها و پیشامدهای بد رهائی یابد، پس چشم بند موخر انسان است و هر گاه آن را بسته موخر و آینده خود را ننگرد ممکن است به فتنه و بلاء گرفتار شود. سیدرضی رحمه الله فرماید:) این فرمایش از کنایات شگفت آور است گویا حضرت نشستنگاه را به ظرف و چشم را به بند تشبیه فرموده و چون بند باز شود ظرف به حال خود نمی ماند (آنچه در آن است بیرون می آید) و مشهورتر و آشکارتر آن است که این گفتار راز فرمایش پیغمبر صلی الله علیه و آله می باشد، و گروهی آن را از امیرالمومنین علیه السلام روایت کرده اند

، و این مطلب را مبرد در کتاب المقتضب در باب اللفظ بالحروف بیان کرده است، و ما درباره این کنایه در کتاب خود که مجازات الاثار النبویه نامیده شده است گفتگو نموده ایم.

حکمت 459