ترجمه و شرح نهج البلاغه (فیض الاسلام) صفحه 262

مردم، دشمنی و مخالفت با من شما را به گناه (تکذیب گفتارم) وادار ننماید، و (در آنچه خواهم گفت) نافرمانی از من شما را حیران و سرگردان نسازد، و چون چیزی (خبر از غیب) از من بشنوید به یکدیگر چشم نیندازید (به شگفت نیامده انکار نکنید) پس سوگند به آن کس که دانه را (زیر زمین) شکافته و انسان را آفریده آنچه به شما خبر می دهم (از پیش خود نمیگویم، بلکه) از پیغمبر صلی الله علیه و اله است که امی بوده (هر چه فرموده از وحی الهی است از کسی نیاموخته) و دروغ نگفته، و شنونده (فرمایشات او یعنی امام علیه السلام) نادان نبوده است (خلاصه این خبر وحی الهی است به پیغمبر اکرم:) مانند آن است که می بینم کسی را (معاویه یا عبدالملک ابن مروان) در ضلالت و گمراهی بسیار که به شام بانگ زند (مردم را گرد آورد) و بیرقهای خود را در اطراف کوفه نصب کند، پس چون دهن باز نماید (مردم را طعمه شمشیر قرار دهد) و دهنه لجام او سخت (بسیار سرکش) گردد، و پا زدنش در زمین سنگین باشد (جورش همه را فرا گیرد) و فتنه و آشوب به نیش دندان مردان زمانش را بگزد (مردم مبتلی به قتل و غارت و درد و اندوه گردند) و موجهای جنگ به حرکت آید (جنگهای سخت پیش آید) و روزها (به سبب ظلم و ستم( گرفته و درهمند، و شبها )به سبب درد و اندوه( دلخراش هستند )خلاصه آن مرد گمراه کوفه را ویران کرده مردم را دقیقه ای آسوده نگذارد( پس آنگاه که کشت آن گمراه )از تخم فتنه و فساد( بروئید، و شاخه آن نمو نماید )بر مردم مسلط شود( و شقشقه های او صدا کند )شقشقه چیزی است مانند شش گوسفند که هنگام مستی از دهن شتر بیرون آمده صدا کند، یعنی فرمانهای ناحق دهد( و برق شمشیرهایش بدرخشد )طغیان و سرکشیش به حد کمال رسیده و بیم ترس از او در دلهای قوی جا گیرد، آنگاه( بیرقهای فتنه و آشوب که رهایی از آن نیست استوار می گردد، و مانند شب تاریک و دریای موج دار )پی در پی به مردم( رو آورد، این است، و چقدر باد سخت و صدادار کوفه بشکافد )ویران نماید( و باد تند بر آن بوزد )خونریزیها در آن واقع گردد( و پس از زمان کمی گروهی با گروهی بپیچند )به زد و خورد مشغول گردند( و )از سنبله آدمی( آنچه برپا است )قوی است( درو شود )کشته می شود( و آنچه درو شده )ضعیف و ناتوان( است )در زیر دست و پای فتنه جویان( خورد می گردد )خلاصه از پی یکدیگر هلاک گشته و هر سال از کشت تخم فتنه و آشوب خرمنها از کشته آدمیان بر باد رود(.

خطبه 101-در زمینه سختیها