ترجمه و شرح نهج البلاغه (فیض الاسلام) صفحه 264

قسمتی از این خطبه است (راجع به فتنه و فساد و خونریزیها و سختیها که بعد از آن بزرگوار واقع شد): (بعد از من) فتنه ها ظاهر شود مانند ساعات شب تاریک (که راه رستگاری و رهایی از آن پیدا نیست، و) برای جلوگیری از آنها کسی قیام نخواهد نمود (کسی را توانایی خاموش کردن آتش آن فتنه ها و جنگ با فتنه جویان نمیباشد) و هیچ بیرقی (سپاهی) آنها را رد نمیکند (از بین نبرده نمیتواند فتنه جویان را مغلوب سازد) آن فتنه ها مانند شتری که مهار شده و جهاز و پالان گذاشته و جلودارش آن را کشیده سوار بر آن می دواندش، به شما رو آورد (خلاصه برای بدبخت و بیچاره کردن شما آماده میشود) فتنه جویان گروهی باشند که اذیت و آزارشان بیشتر است تا غارت نمودنشان (بیشتر منظورشان از ایجاد فتنه نابود کردن اشخاص است، نه بدست آوردن غنیمت، و بالاخره) گروهی که گردنکشان آنان را ذلیل و خوار می پندارند و در روی زمین قدر و منزلتشان معلوم نیست و در آسمان مشهورند (مردمان خداپرست از جان گذشته مقرب درگاه الهی که خودپرستان به چشم حقارت و کوچکی به آنان می نگرند) برای رضا و خوشنودی خدا با آن فتنه جویان جهاد می نمایند، پس هنگام پیدایش آن فتنه ها وای بر تو ای بصر

ه از سپاهی که بر اثر غضب و خشم خداوند پدید آید، و ایشان را گرد و غبار و صدایی نباشد (ناگهان پیدا شوند) و (براثر ورود آنان) زود باشد که ساکنین تو مبتلی شوند به مرگ سرخ (کشته شدن) و گرسنگی غبارآلوده (قحطی که رخسار گرسنه تیره و تاریک گردد).

خطبه 102-در تشویق به زهد