ترجمه و شرح نهج البلاغه (فیض الاسلام) صفحه 356

خواهند شد: یکی دوستی که در دوستی افراط کند به طوری که محبت بی اندازه او را به راه باطل بکشد )مانند اینکه او را خدا یا پیغمبر بداند( و دیگر دشمنی که از حد تجاوز کرده دشمنی بی اندازه او را به غیر حق وادارد )مانند خوارج و نواصب( و بهترین مردم درباره من گروه میانه میباشند )که نه بالوهیت او قائل بوده نه دشمنی مینمایند، مانند امامیه که آن بزرگوار را امام و پیشوا و وصی پیغمبر اکرم دانسته و او و یازده فرزندش را معصوم و منزه از هر گناهی میشناسند( پس همراه این گروه میانه بوده از سواد اعظم )پیروان سلطان عادل( پیروی کنید، زیرا دست خدا بر سر )این( جماعت است، و برحذر باشید از مخالفت و جدائی )با ایشان( زیرا تنها و یکسو شده از مردم دچار شیطان است، چنانکه تنها مانده از گوسفند طعمه گرگ میباشد

، آگاه باشید هر که کسی را به این رویه دعوت کند (بدعتی در دین قرار دهد) او را بکشید اگر چه در زیر عمامه من باشد (بدعت گزار را باید کشت اگر چه من باشم. پس از آن در موضوع حکمیت میفرماید: و جز این نیست که حکمین حاکم شدند که زنده کننده آنچه قرآن زنده کرده و بمیرانند آنچه قرآن میرانیده، و زنده کردن قرآن هم آهنگی )عمل کردن( بر آنست، و میرانیدن آن جدائی )رفتار نکردن( از آنست، پس اگر قرآن ما را به سوی ایشان بکشد از آنها پیروی میکنیم و اگر آنها را به سوی ما بکشد پیرو ما باشند )بدیهی است که قرآن آنها را به سوی ما میکشاند، ولیکن حکمین با آن مخالفت کرده زنده نکردند آنچه قرآن زنده کرده و نمیراندند آنچه آن میرانیده( پس- ای بی پدرها- من شری بجا نیاوردم و شما را فریب نداده به اشتباه نیانداختم، بلکه رای و اندیشه خودتان بود که این دو مرد )ابوموسی و عمرو ابن عاص( را اختیار نمودید، ما هم از آنها پیمان گرفتیم که از قرآن تعدی و تجاوز ننمایند، ولی آنان گمراه گشته دست از حق شستند و حال آنکه هر دو به حق بینا بودند و ظلم و ستم آنها )رفتار کردن برخلاف دستور خدا( از روی هوای نفس بود که به آن رفتار نمودند، و پیشتر )در صلحنامه( پیمان گرفتیم که حکومت باید از روی عدل و درستی بوده حق را در نظر داشته باشند، ولی بد رایی و حکومت کردن ایشان از روی ظلم و ستم میان ما و آنها جدائی انداخته (چون برخلاف قرار داد رفتار نمودند سزاوار توبیخ و سرزنش هستند).

خطبه 128-فتنه های بصره