در نهج البلاغه از امام علی علیه السلام بیانات و خطبه های متعدّدی پیرامون حوادث و فتنه های آینده نقل شده است که این پیشگویی ها، گاه(1) نسبت به شهر و مکان خاص بوده، (مانند جنگ ها وحوادث سختی که در شام، کوفه «خطبه 47»، بصره «خطبه 13» و عراق رخ خواهد داد) گاه مربوط به فتنه فرقه ها و احزاب و افراد مشخصی می باشد (مانند فتنه خوارج «خطبه 5» و بنی امیّه و ...) و گاه به صورت کلّی و مطلق از تحولات سیاسی اسلام و حوادث جامعه جهانی و آزمون های امّت در آینده های دور و نزدیک خبر داده است؛ مثل خطبه های 151 و 107 و 101 و ... .
این پیشگویی ها به خاطر عدم تصریح و منحصر نبودن به زمان و مکان یا فرد خاص، قابل انطباق و تسرّی بر مصادیق گوناگون می باشد، از فتنه معاویه و بنی امیه و بنی عباس گرفته تا حکّام ستمگر و توطئه های رژیم صهیونیستی
1- 2. خبر دادن از آینده و پیشگویی های آن حضرت نه تنها بیانگر علوم فراوان و دانش فراگیر امام علیه السلام می باشد، بلکه گواه مهر و رحمت حضرتش به امّت بوده تا در گرداب بلاها گرفتار نگردند و از طرفی اتمام حجت بر دنیاگرایان فتنه گر است. به علاوه عامل تلاش برای ره یابی به آینده و تشویق به آموختن علم آن است. مضافاً این معنا را اشاره دارد که پیشوای راستین و امام به حق باید قدرت تحلیل تاریخ و توان علمی از فرداها را داشته باشد، افزون بر آنچه گذشت از این رهگذر مؤمنان واقعی ومطیع امام علیه السلام از مدعیان ضعیف الایمان شناخته خواهند شد.