مبانی استراتژی فرهنگی از دیدگاه علی (ع) صفحه 151

بسیاری عقیده دارند که قدرت نظامی نه یک وسیله برای بهبود وضعیت اقتصادی بلکه جانشینی برای آن است. از این دیدگاه، ژاپن نمونه‌ی کشوری است که بعد از جنگ جهانی با هدف رشد اقتصادی توانسته است بدون داشتن قدرت نظامی به رفاه اقتصادی دست یابد. [229] .

قدرت در عریان‌ترین شکل خود، عبارت است از استفاده از خشونت و ثروت و دانایی برای واداشتن مردم به انجام کاری خاص و به عبارتی، اعمال نفوذ در دیگران به وسیله‌ی ابزارها و عوامل مختلف. نوع ابزار و عوامل، تعیین کننده‌ی مضاف‌الیه قدرت می‌باشد؛ مثلا، اگر از عوامل اقتصادی برای اعمال نفوذ استفاده کنیم به آن قدرت اقتصادی گوییم و اگر از عوامل سیاسی مثل دیپلماسی و... برای اعمال نفوذ استفاده شود قدرت حاصله از نوع قدرت سیاسی خواهد بود و به همین منوال اگر در اعمال نفوذ در دیگران از ابزار و تجهیزات نظامی استفاده شود در این حالت، قدرت، از نوع قدرت نظامی خواهد بود.

عناصر قدرت نظامی

عناصر تشکیل دهنده‌ی قدرت نظامی اعم از سلاح‌ها و تجهیزات نظامی، کمیت و کیفیت افراد نظامی، رهبری، بودجه‌ی نظامی، پایگاه‌ها، فنون نظامی، تحرک نیروها و امکانات تدارکاتی و لجستیکی، نقش موثر در میزان اثرگذاری این قدرت در اعمال نفوذ دارند. مسلما در این اثرگذاری نباید عوامل اثرگذار خارجی مثل عوامل ایدئولوژیک، اقتصادی، روانی و ژئوپلیتیک را نادیده گرفت. برای مثال، به رغم برخورداری ایالات متحده آمریکا از امکانات و تجهیزات پیشرفته‌ی نظامی که مبین ابرقدرت بودن آن به شمار می‌رود، این