مبانی استراتژی فرهنگی از دیدگاه علی (ع) صفحه 179

نمایی می‌کند و بعضی وقت‌ها چنان حصاری از خود می‌سازد که اجازه نفوذ افکار و اندیشه‌های دیگر را به حریم اندیشه‌ی استراتژیست نمی‌دهد و او نیز بی‌اختیار در جبر افکار و اندیشه‌های دگمی خود قرار می‌گیرد. [259] .

طبقه بندی استراتژی‌ها بر اساس همان دو پایه‌ی فلسفی و عینی یا طرح‌ریزی صورت می‌گیرد، طرح‌ریزی به ظاهر به صورت نقشه و طرح و در نهایت در قالب برنامه در بیرون خود نمایی می‌کند؛ ولی بدیهی است پشت همه‌ی این فعالیت‌ها یکسری اندیشه‌ها و ارزش‌ها قرار گرفته است، به معنای دیگر هر طرحی و برنامه‌ای نشانگر اندیشه‌ای است به مفهوم بهتر هر طرحی و برنامه‌ای تجسم یک اندیشه است. بنابراین، این سخن که استراتژی از دو پایه تشکیل شده قابل خدشه خواهد بود مگر این که استراتژی را امر بیرونی و عینی بدانیم. با اغماض از این نکته که استراتژی حاکی از امر بیرونی را با واژه‌ی استراتژیک یاد می‌کنند.

رهیافت‌های ذهنی استراتژی‌

اندیشمندان رهیافت‌های ذهنی یا فلسفه‌ها و نگرش‌هایی که بر اساس آنها استراتژی‌ها شکل می‌گیرد را عموما به سه بخش تقسیم می‌نمایند:

الف - رهیافت‌هایی که حاکی از منافع حیاتی بوده و اعتبار و دامنه‌ی آن را وابسته به قابلیت‌های حسی می‌دانند، و حفظ و ارتقاء آنها تنها با قدرت فیزیکی ممکن می‌گردد. در این رهیافت توجهی به اخلاقیات و امورات مذهبی و انسانی نیست و هیچ معیار و قید و بندی غیر از حفظ منافع حیاتی نمی‌شمارند. این رهیافت معروف به واقع گرایان سنتی است که در آن تابع نظرات بدبینانه ماکیاولی و هابز هستند که انسان را موجودی فرصت طلب