مبانی استراتژی فرهنگی از دیدگاه علی (ع) صفحه 23

ویژگی‌های فرهنگ

هر پدیده‌ای در عالم هستی ویژگی‌هایی دارد که با آنها از دیگران باز شناخته می شود. این ویژگی‌ها عموما به دو گروه عام و خاص تقسیم می‌شوند؛ ویژگی‌های عام، مشترک بین همه‌ی فرهنگ‌ها بوده، و ویژگی‌های خاص، متناسب با جامعه و افراد متفاوت می‌باشند. پاره‌ای از اوصاف و ویژگی‌های عام آن به اختصار عبارتند از:

1- فرهنگ «عام» ولی «خاص» است؛ فرهنگ به عنوان یک معرفت بشری عام است. همه‌ی انسان‌ها برای حفظ بقا و دوام زندگی به ساختن ابزار و ادوات و فعالیت‌های تولیدی و تهیه مسکن و لباس و غذا می‌پردازند و رفتارهایی را انجام می‌دهند؛ می‌خورند، ازدواج می‌کنند، و... و همه‌ی جوامع دارای نهادهای خانوادگی و نظام خویشاوندی و نظام سیاسی و قوانین و مقررات و فلسفه برای زندگی و یا عقیده درباره‌ی هستی، مرگ، ماوراء الطبیعه و علایم و اشارات و زبان و هنر و... هستند. ولی با وجود تشابه در کلیات و خطوط اصلی، هر قوم و گروهی با شیوه‌ی خاص خود می‌خورند و ازدواج می‌کنند و... و بالاخره تفاوت‌هایی در رسوم، قوانین، و معتقدات و تمام جلوه‌های فرهنگی دارند.

2- فرهنگ «متغیر» ولی «ثابت» است: پدیده‌های اجتماعی بنابر مقتضیات زمان و بر اساس اختراعات و نیازها و آمد و رفت‌ها دستخوش تغییر