مبانی استراتژی فرهنگی از دیدگاه علی (ع) صفحه 85

انواع حامل‌ها

آگاهی از نحوه‌ی پوشاک، مسکن، تغذیه، باورها، عقاید و به ویژه زبان ملت‌ها، همان آگاهی از پدیده‌های اصلی شناخت فرهنگ آنهاست. اینها مواردی است که در بستر تاریخ، گویای نوع نگاه و بینش دارندگان آنها از انسان و طبیعت و خدا و مردم و نوع ارتباط بین آنهاست. چنین مواردی که حامل ارزش‌های جامعه‌ی انسانی از نسلی به نسل دیگر هستند به عنوان حامل‌های فرهنگی شناخته می شوند. این حامل‌ها هر آن چه را که بیانگر روحیات و ارزش‌ها و هنجارهای حاکم بر گذشتگان می‌باشد، از کوچک‌ترین جزیی که تشکیل دهنده‌ی زندگی فردی است تا بزرگ‌ترین ساختار اجتماعی که در قالب نهادهای اجتماعی و شکل شهرها و محل انتخابی آنها باشد، شامل می‌شوند. برای نمونه به دو مورد یعنی زبان (که در سه حالت شفاهی، مکتوب و ذهنی ظاهر می‌شود) و شمای یا معماری ساختمانی اشاره می‌کنیم:

1- زبان

زبان در سه بعد وجودی خویش «گفتاری یا شفاهی، مکتوبی و ذهنی» از عوامل مهم انتقال فرهنگ است. عوامل دیگری مثل آثار هنری، باورهای دینی، آداب، سنن و... سهم بسزایی در پرورش و انتقال فرهنگ‌ها دارند، ولی زبان رابطه‌ای تنگاتنگ با فرهنگ انسانی و اندیشه‌های او در بعد زمانی و مکانی دارد. هر زبانی از بستر فرهنگی و اجتماعی و تاریخی ملتی برخاسته است. زبان و گفتار هر ملتی، روح آن ملت است و روح هر ملتی همان سخن و گفتار آن ملت است. هر زبانی حاصل گذشته‌ی تاریخی خویش است، یعنی هر زبانی در بستر فرهنگی خاص قوم و ملت خودش پرورش یافته و بالنده شده و مثل فرزندی خلف، در دامن مادر خود که همان بستر فرهنگی رشد یافته در آن است، به نسل‌های بعدی منتقل می گردد. از این رو، در حفظ و صیانت آن باید