پیش گفتار
«صحیفه سجّادیه»، از نخستین کتاب هایی است که در سده آغازین ظهور اسلام، به بیان و بنان امام معصوم علیه السلام تألیف و تصنیف گردیده و بدین سبب در شمار اُمّهات تراث حدیثی اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام قرار دارد و البته تنها کتاب مقدّسی است که از آثار حضرات معصومین علیهم السلام به دست ما رسیده است، زیرا دیگر کتب منسوب به آن بزرگواران، مخزون در نزد آنان مانده است.(1)
این کتاب شریف، در طول قرون متمادی اسلامی همواره، مورد توجّه ویژه و دستگردان مشایخ کرام و رجالیان نامدار و راویان حدیث و آثار بوده و آنان به روایت و درایت و قرائت آن و به تدریس و سماع و استنساخ آن و به شرح و تحشیه و تعلیق بر آن و همچنین به تحقیق در الفاظ و إِعراب و اختلاف نسخ و معانی آن و نیز به ثبت و ضبط و بررسی سلسله اسناد و روات و اجازات آن، اهتمامی بلیغ داشته اند و طُرفه آن که علاّمه مولی محمّدتقی مجلسی قدس سره در همه اسناد و اجازات خود، علاوه بر طُرق بی شمار، این کتاب مقدّس را به گونه مستقیم و بی هیچ واسطه از حضرت بقیه اللّه الأَعظم «ارواحنا و ارواح العالمین له الفداء» نیز نقل می کند.(2)
طرق اصلی صحیفه مبارکه سجادیه، که تاکنون مورد شناسایی صحیفه پژوهان واقع شده، انگشت شمارند. معروف ترین آن، روایت علی بن النّعمان الاعلم از عمیر بن المتوکّل؛ _ موسوم به روایت مشهوره _ که توجه ارباب نظر و عموم، بیشتر معطوف به این روایت است. در پژوهش پُر مایه ای که در ابتدای کتاب حاضر به قلم محقّق محترم این کتاب نگارش شده است، به تفصیل درباره پیشینه روایتهای این کتاب مقدّس سخن گفته شده است.
یکی از روایتهای اصلی صحیفه سجّادیه، روایت ابن اشکیب است. این روایت را محمّد بن الوارث از جناب حسین بن اشکیب مروزی از عمیر بن المتوکّل نقل می نماید، که چندی پیش محقّقان صحیفه