بررسی نظام تربیتی صحیفه سجادیه صفحه 134

می داند و در پی آن است که نظامی بیافریند که با در برگرفتن تمام جنبه های وجودی انسان، فردی صالح و شایسته تربیت کند.

بنابراین، با توجه به آنچه گذشت، می توان هدف های تربیتی را در نظام صحیفه به سه طبقه کلی: اهداف غایی (نهایی)، اهداف واسطه ای و اهداف جزئی تقسیم کرد که به اعتبار قرب و بعد آنها، اهداف بعید و متوسط و قریب نامیده می شوند.(1) در مراحل بعد، هر یک از هدف های کلی و جزئی، خود، به اقسام دیگری تقسیم می شوند.(2)

هدف غایی تربیتی در صحیفه سجادیه

هدف غایی تربیتی در صحیفه سجادیه

خداوند متعال، هدف غایی، حقیقت بی نهایت و جامع تمام ارزش هاست.(3) امام سجاد علیه السلام در تمام دعاها، مخاطب را با زبان دعا و مناجات به آن حقیقت یکتا راهنمایی می کند. امام در دعاهای مختلف، با محور قرار دادن خداوند در تمامی دعاها، به ما می فهماند که خدا باید محور زندگی انسان در تمام جنبه های آن باشد. منظور از هدف بودن خدا، بی گمان حضور خداوند در متن زندگی است. اساسا نقش هدف نهایی در مسیر زندگی، چیزی جز استمرار حضور خدا و احساس آن نیست.

1- عمر محمد التومی، الفلسفه التربیه الاسلامیه، طرابلس، 1985م.، ص 288.
2- محمدعلی حاجی ده آبادی، درآمدی بر نظام تربیتی اسلام، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، 1377، چ 1، ص 95. برای آگاهی بیشتر از اهداف تربیتی صحیفه سجادیه نک: نمودار شماره 3.
3- در تدوین این بخش، از نکات ارزنده و تقسیم بندی کتاب اهداف تربیت از دیدگاه اسلام چاپ پژوهشکده حوزه و دانشگاه بهره فراوان برده ایم.