- پیشگفتار 1
- مقدّمه 3
- الف) کدام سؤالات؟ 3
- اشاره 3
- ب) گستره سؤالات 5
- ج) اهمیّت پرسش از نظر قرآن 5
- د) پرسش و پاسخ از منظر روایات 6
- اشاره 9
- 1: هلال ماه 9
- سؤال از چیست؟ 10
- شأن نزول آیه: 11
- سرمشق نظم 12
- هر کاری از راه خودش 12
- نظم در قرآن 13
- خاصیّت بادها 14
- ما و نظم 14
- نظم در سیره رسول اکرم صلی الله علیه و آله 17
- عقبماندگی مسلمانان 17
- نظم در کلمات امیرمؤمنان علیه السلام 17
- 2: انفاق 19
- اشاره 19
- تفسیر اجمالی: چه چیز و به چه کسی انفاق نماییم؟ 20
- مقدار انفاق 22
- ثروت خوب است، یا بد؟ 25
- هماهنگی تکوین و تشریع در انفاق 27
- اشاره 29
- انفاق در قرآن 29
- شرایط انفاق 36
- اشاره 36
- اخلاص روح عبادت 40
- کمِ بسیار و اندکِ بیشمار 42
- انفاقهای گروهی سازمان یافته 44
- اشاره 46
- 3: جنگ در ماههای حرام 46
- پیشینه ماههای حرام 47
- ماههای حرام کدام است؟ 47
- معنای فتنه 48
- فلسفه تحریم جنگ در ماههای حرام 48
- ضرورت بحث جنگ و صلح در اسلام 49
- درگیری دائم مستکبران و مسلمانان 49
- مشکلات سهگانه مسلمانان 51
- اشاره 52
- الف) به چنگ آوردن منابع دیگران 52
- اهداف جنگ در دنیای امروز 52
- اشاره 53
- ب) به دست آوردن بازار مصرف 53
- ج) گسترش مراکز نفوذ و برتریجویی 53
- پوششهای کاذب جنگافروزان 53
- اهداف جنگ در اسلام 55
- اشاره 55
- اشاره 66
- شأن نزول 67
- وظیفه مؤمنین در برابر همدیگر 68
- شورای حلّ اختلاف 71
- مبارزه با شایعهسازان و اخلالگران امنیّت اجتماعی 75
- فتنه جویان جهانی 76
- صلح در اسلام 77
- صلح در قرآن 78
- رحمت اسلامی در میدان نبرد 82
- بیان تدریجی احکام 86
- 4: شراب و قمار 86
- اشاره 86
- شرب خمر در روایات 90
- فلسفه تحریم شراب 91
- اعجاز حکمی و قانونی 94
- شراب و سلامت جامعه 96
- شراب و سلامت انسان 96
- شراب و فقدان معنویت 96
- تحریم قمار 97
- علّت تحریم قمار 97
- زیانهای قمار 98
- مسابقات اسبدوانی و تیراندازی 99
- شرط بندی تماشاچیان ممنوع 100
- شرطبندی با سلاحهای روز 100
- قمارهای نامرئی 101
- اشاره 103
- 5: برخورد با یتیمان 103
- اشاره 104
- ایتام در قرآن 104
- فلسفه اکرام یتیمان 107
- اهلبیت پیامبر صلی الله علیه و آله و کمک به یتیمان 109
- شأن نزول 109
- ریشه رشد جنایات 113
- رشد جنایات! 113
- منشأ عواطف 115
- سفارشات معصومین علیهم السلام درباره ایتام 116
- یتیمهای معنوی 117
- 6: خوردنیهای حلال چیست؟ 120
- اشاره 120
- شأن نزول: 121
- طیّبات چیست؟ 122
- دو نمونه از قضاوتهای علی علیه السلام 125
- قابلیّتِ قابل هم شرط است 129
- فلسفه تحریم گوشتهای حرام 132
- احکام تابع مصلحت و مفسده است 133
- اشاره 135
- 7: زمان قیامت 135
- تکرار این سؤال و هدف از آن 135
- اشاره 136
- شأن نزول 136
- پیام آیه: آماده باش 137
- فلسفه نامعلوم بودن زمان قیامت 138
- پرسش دو گونه است 139
- اموری که فقط خدا از آن آگاه است 140
- علم غیب چیست؟ 143
- ضرورت بحث از علم غیب 143
- اشاره 144
- انبیا و اولیا و علم غیب 144
- گروه اوّل: علم غیب در انحصار خداست 144
- گروه دوم: دیگران نیز حظّ و بهرهای دارند 145
- مدّعیان دروغگو 149
- اشاره 151
- واژه انفال 151
- 8: انفال 151
- انفال در آیه شریفه 152
- ارتباط آشتیکنان و غنائم! 153
- توزیع ثروت 154
- برنامه اسلام برای توزیع عادلانه ثروت 155
- توصیهای به مسؤولین 156
- ضرورت توجّه به توزیع عادلانه ثروت 157
- اشاره 158
- راه حلّ اسلام 158
- شأن نزول 167
- اشاره 167
- 9: ماهیّت روح 167
- واژه روح در قرآن 168
- دیدگاه خداپرستان و مادّیها در مورد روح 169
- دیدگاه خداپرستان به بیان روشنتر 171
- اشاره 172
- دلایل وجود روح 172
- مدّعیان درغگو! 177
- اشاره 179
- شأن نزول: 179
- 10: عادت ماهانه بانوان 179
- تفسیر اجمالی آیه: 180
- معنای کلمه حیض 181
- فلسفه حرمت آمیزش در حال عادت ماهانه 181
- چگونگی پیدایش خون حیض 182
- تکلیف اسلامی زنان در عادت ماهانه 184
- اشاره 186
- 11: سؤال درباره کوهها 186
- حوادث هولانگیز قیام قیامت 187
- فرق «ظلم» و «هضم» 193
- مراحل رستاخیز 194
- اشاره 196
- 12: ذوالقرنین 196
- سرگذشت شگفتآور ذوالقرنین 197
- سد ذو القرنین چگونه ساخته شد؟ 202
- شرح و تفسیر 203
- آموزههای داستان ذوالقرنین 207
- شخصیّت ذوالقرنین 213
- محل سدّ ذوالقرنین 221
- سخنی درباره یأجوج و مأجوج 222
پیشگفتار
بسماللّه الرحمّن الرّحیم
مجموعهای که در پیش روی شما خواننده گرامی است، حاصل سلسله سخنرانیهای مرجع عالیقدر جهان تشیّع، مفسّر خوشفکر قرآن، حضرت آیةاللّه العظمی مکارم شیرازی مدّظلّه العالی است، که در ماه مبارک رمضان سال 1428 ه. ق (مطابق با سال 1386 ه. ش) در شبستان امام خمینی حرم کریمه اهلبیت حضرت معصومه علیها السلام پس از اقامه نماز ظهر و عصر، برای خیل عظیم روزهداران تشنه معارف ناب اسلامی بیان شد، و پس از تنظیم و تصحیح و تنقیح و ذکر مآخذ و مراجع مطالب و حذف مکررات و توضیح نقاط مجمل، به عنوان «سؤالات قرآنی» نامگذاری شد.
مباحث مذکور- همان گونه که خواهد آمد- تنها به آن دسته از سؤالات قرآنی پرداخته که با جمله «یسئلونک» شروع شده، که پیرامون دوازده موضوع دور میزند.
نُه موضوع اوّل کتاب در همان ماه مبارک بیان شد، و سه موضوع آخر که فرصت طرح آن در ماه مبارک دست نداد، از تفسیر نمونه البتّه با اصلاحاتی گرفته شده است. امید است که برای خواننده محترم مفید و مؤثّر، و برای آن مرجع عالیقدر و