امیرالمؤمنین علیه السلام پاسخ می دهد! صفحه 107

س 5: آیا گورستان، پیام به مردم و ما نمی دهد؟(166)

... وَ جُعِلَ لَهُمْ مِنَ الصَّفیحِ اَجْنانٌ وَ ِمنَ التُّرابِ اَکْفانٌ وَ مِنَ الرُّفاتِ جیرانٌ فَهُمْ جیرَهٌ لا یُجیبُونَ داعِیًا وَ لا یَمْنَعُونَ ضَیْما وَ لا یُبالُونَ مَنْدَبَهً اِنْ جیدُوا لَمْ یَفْرَحُوا وَ اِنْ قُحِطُوالَمْ یَقْنَطُوا جَمیعٌ وَ هُمْ آحادٌ وَ جیرَهٌ وَ هُمْ اَبْعادٌ مُتَدانُونَ لا یَتَزاوَرُوَن وَقَرِیبُونَ لا یَتَقارَبُونَ حُلَماءُ قَدْ ذَهَبَتْ اَضْغانُهُمْ وَ جُهَلاءُ قَدْ ماتَتْ احْقادُهُمْ لا یُخْشی فَجْعُهُمْ وَ لا یُرْجی دَفْعُهُمْ اِسْتَبْدَلُوا بِظَهْرِ اْلاَرْضِ بَطْنًا وَ بِالسَّعَهِ ضیقًا وَ بِاْلاَهْلِ غُرْبَهً َو بِالنُّورِ ظُلْمَهً.

... وَ اتَّعِظُوا فیها بِالَّذینَ (قالُوا مَنْ اَشَدُّ مِنَّا قُوَّهً) حُمِلُوا اِلی قُبُورِهِمْ فَلا یُدْعَوْنَ رُکْبانًا وَ اُنْزِلُوا اَلاَْجْداثَ فَلا یُدْعَوْنَ ضِیفانًا.

1. پند بگیرید از عاقبت زندگی آنان که گفتند: کیست از ما نیرومندتر! آنان به گورهای خود برده شدند، بدون این که در حالت

سواری دعوت شوند؛ و به قبرها فرود آمدند، بدون این که مهمان خوانده شوند.

2. و از برای آنان از زمین ها قبرها، از خاک کفن ها و از پوسیده ها، همسایگان ساخته شد؛ همسایگانی که هیچ خواننده ای را پاسخ ندهند، و هیچ ظلم و تعدّی را از خود منع نکنند و توجهی به ناله کننده ندارند. اگر بارانی روی قبرشان ببارد، شاد نگردند، و اگر خشکسالی روی آورد، نومیدی ندارند؛ با همند و تنها. همسایگانی هستند دور از هم. نزدیک به هم هستند، ولی یکدیگر را دیدار نمی کنند؛ پهلوی هم خوابیده اند، اما انسی با هم ندارند. صبورانی (بردبارانی) هستند که کینه هایشان زایل شده و نادان هایی هستند که عداوتشان مرده است. ترسی از مصیبتشان نیست و امیدی به دفاعشان. پشت زمین را به شکم زمین تبدیل و تنگی را به جای وسعت، و غربت را به جای انس با خویشان، و ظلمت را به جای نور گرفتند.

فَجاؤُوها کَما فارَقُوها حُفاهً عُراهً قَدْ ظَعَنُوا عَنْها بِاَعْمالِهِمْ اِلَی الْحَیاهِ الدَّاِئمَهِ وَ الدَّارِ الْباقِیَهِ.

همان گونه که این دنیا را ترک کردند، به این دنیا آمده بودند. پابرهنه و عریان با اعمالشان از این دنیا به حیات ابدی و سرایی پایدار کوچ کردند.

س 6: نصیحتی به سرمایه داران جامعه بفرمایید.(167)

... اَلا وَاِنَّ اِعْطاءَالْمالِ فی غَیْرِ حَقِّه تَبْذیرٌ وَاِسْرافٌ. وَهُوَ یَرْفَعُ صاحِبَهُ فِی الدُّنْیا وَیَضَعُهُ فِی الآْخِرَهِ وَیُکْرِمُهُ فِی النَّاسِ وَیُهیِنُهُ عِنْدَاللَّهِ.