امیرالمؤمنین علیه السلام پاسخ می دهد! صفحه 119

پس برای به دست آوردن عزت و فخر دنیا، به رقابت ناشایست نپردازید، و به زینت و نعمت های دنیا دل خوش ننمایید، و از دشواری ها و سختی هایش شیون به راه نیندازید، زیرا عزت و فخر دنیا رو به انقطاع، و زینت ها و نعمت هایش رو به زوال، و دشواری ها و سختی های آن رو به فنا و نابودی است. و هر مدتی در این دنیا رو به پایان است، و هر زنده ای در آن رو به فنا.

آیا برای شما در آثار گذشتگان عامل جلوگیری از ارتکاب فساد وجود ندارد؟ و آیا در سرگذشت نیاکانتان اگر تعقّل کنید، عامل بینایی و عبرت نمی بینید؟ آیا نمی بینید که گذشتگان بر نمی گردند؟ و آیا نمی بینید که جانشینانی که از آنان مانده اند، بقایی ندارند؟

س 7: بهترین هشدار برای مسؤولان جامعه که تابلو کنند و در دفاتر خویش بزنند و هر روز به آن توجه نمایند، چیست؟(186)

اَلا فَاذْکُرُوا هَاذِمَ اللَّذَّاتِ وَمُنَغِّصَ الشَّهَواتِ وَقاطِعَ اْلاُمْنِیاتِ عِنْدَ الْمُشاوَرَهِ لِلاَْعْمالِ الْقَبیحَهِ وَاسْتَعینُوااللَّهَ عَلی أَداءِ واجِبِ حَقِّه وَما لایُحْصی مِنْ اَعْدادِ نِعَمِه وَاِحْسانِه .

هوشیار باشید! به یاد بیاورید در موقع ارتکاب اعمال زشت، مرگی را که نابود کننده ی لذّت هاست و تیره کننده ی شهوات و قطع کننده ی آرزوها. و یاری بطلبید از خدا برای ادای حقّ واجب او و برای سپاس نعمت ها و

احسان بی شمارش.

س 8: وظیفه ی مردم در برابر مسؤولان چیست؟(187)

فَلا تَطْمَعُوا (تَطْعِنُوا) فی غَیْرِ (عَیْنِ) مُقبِلٍ وَلا تَیْأَسُوامِنْ مُدْبِرٍ فَاِنَّ الْمُدْبِرَعَسی اَنْ تَزِلَّ بِه اِحْدی قائِمَتَیْهِ (قَدَمَیْهِ) وَتَثْبُتَ اْلاُخْری فَتَرْجِعا حَتّی تَثْبُتاجَمِیعا.

پس علاقه مند به زمامداری و ریاست کسی نباشید، که خود به آن چه که از وی می خواهید، روی نیاورد و ناامید از کسی که پشت کرده است، نیز نباشید، زیرا چه بسا که یکی از دو پای شخصی که پشت کرده است، بلغزد و پای دیگرش ثابت بماند.

س 9: نظرتان در مورد مردم سالاری چیست؟(188)