غدیرشناسی وپاسخ به شبهات صفحه 159

1- 480. میزان الاعتدال، ج 2، ص 18.

2- 481. الکامل فی الضعفاء، ج 3، ص 82و83، رقم 625.

3- 482. تقریب التهذیب، ج 1، ص 331.

4- 483. ترجمه امام علی بن ابی طالب علیه السلام از تاریخ دمشق، ج 2، ص 86.

5- 484. المنتظم، ج 18، ص 54.

6- 485. سیر اعلام النبلاء، ج 20، ص 109.

7- 486. همان، ج 18، ص 254.

8- 487. همان، ج 16، ص 540.

-1

- ابوبکر محمد بن ابراهیم حلوانی: خطیب بغدادی او را ثقه می داند.(2) و حاکم نیشابوری او را از ثقات أثبات دانسته(3) و ذهبی او را حافظ ثبت معرفی کرده است.(4) و ابن جوزی نیز او را ثقه می داند.(5)

- حسن بن حمّاد سجّاده: او از رجال ابی داود و نسائی و ابن ماجه است که احمد بن حنبل در حق او گفته: «از او به جز خیر به من نرسیده است».(6) ذهبی او را از اجلاّء علما و ثقات عصر خود دانسته،(7) و ابن حجر نیز او را صدوق معرفی کرده است.(8)

بقیه رجال سند حدیث قبلاً بررسی شد.

3 - روایت واحدی

واحدی ابوسعید محمد بن علی صفّار، از حسن بن احمد مخلدی از محمّد بن حمدون، از محمّد ابراهیم خلوتی (حلوانی)، از حسن بن حمّاد سجّاده، از علی بن عابس، از اعمش و ابی جحّاف، از عطیّه، از ابی سعید خدری نقل کرده که این آیه {یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ در روز غدیر خم در حقّ علی بن ابی طالب علیه السلام نازل شد.

بررسی سند

محمود زعبی در کتاب خود «البیّنات فی الردّ علی المراجعات» تنها اشکالی که به سند این حدیث داشته وجود عطیّه در سند آن است.

او می گوید: «عطیه کسی است که امام احمد او را ضعیف الحدیث دانسته و