علل الشرایع صفحه 20

قبول نمود (و قربانی او را قبول نکرد در

خشم شد و شیطان هم که یگانه دشمن سعادت بشر است وقت را غنیمت شمرد برای اغوا و گمراهی او لذا) شیطان پیش او آمد و گفت (میدانی علت قبولی قربانی هابیل چه بود قابیل جواب داد نمیدانم، گفت) برادرت هابیل آتش را می پرستید که قربانیش را پذیرفت (و اگر بخواهی که قربانی تو هم قبول شود باید آتش را پرستش کنی، قابیل قبول کرد و لیکن) گفت آن آتش را نمی پرستم که هابیل می پرستید، بلکه آتش دیگر را ستایش و پرستش میکنم، و آنقدر در عبادت آتش خواهم کوشید تا قربانی مرا مانند قربانی هابیل بپذیرد. و (براهنمائی شیطان) آتشکده ای ساخت و قربانیها در میان آتش افکند تا بسوخت، و چنان به آتش پرستی مشغول شد که بکلی از خدای عز و جل غافل گردید و بی خبر ماند، و چنان شد که (بعضی از) فرزندانش جز آتش پرستی چیز دیگری از او ارث نبردند، و بمرور زمان آتش پرستی رواج کامل یافت. «1»

و میتوان گفت که طبق حدیث فوق منشأ آتش پرستی قابیل بوده و بعد از خاطرها محو شده و از زمان حضرت ابراهیم باز شروع گردیده و رواج یافته، و علت آنکه قابیل هابیل را

کشت برای خاطر زن نبوده که در بین عوام الناس مشهور است، بلکه بجهت وصایت بود که بامر خداوند حضرت آدم هابیل را وصی خود گردانید و شیطان پیش قابیل رفت و گفت: آیا میدانی هابیل وصی پدرت شد و تو میباید بعد از وفات پدرت آنچه را که هابیل دستور میدهد عمل کنی و در تحت فرمان او باشی، قابیل گفت: اکنون چه کنم، شیطان گفت: باید بنزد آدم بروی و بگوئی که من و هابیل برادر هستیم و باید وصایت مانند اشیاء ارثی دو قسمت شود و یک قسم آن برای من باشد. قابیل بگفته شیطان عمل کرد و بپدر گفت: باید وصایت را بین من و هابیل قسمت کنی، حضرت آدم فرمود: بامر خدا هابیل را وصی خود گردانیدم و از پیش خود او را وصی نکرده ام که تو را هم شریک بنمایم، قابیل گفت قبول ندارم، تا آخر الامر بوحی الهی حضرت آدم فرمود باید قربانی کنید و قربانی هر یک از شما که قبول شد وصی من خواهد بود، و قربانی کردند و از هابیل قبول شد، و قابیل بدستور و راهنمائی شیطان هابیل را کشت تا وصایت و خلافت و نبوت برای شخصی او بتنهائی باشد و غافل از این بود که نبوت و وصایت بأمر خداوند است و باراده و دلخواه بندگان نیست، و در اسلام هم این عمل تکرار شد که سبب گمراهی بعضی گردید و تفرقه بین مسلمانان پدید گشت که تا ظهور موفور السرور ولی عصر (عج) ادامه دارد.

اللهم العن أول ظالم ظلم حق محمّد و آل محمّد و آخر تابع له علی ذلک علل

الشرائع / ترجمه مسترحمی، النص، ص: 17

باب سوم علت و چگونگی پیدایش بت پرستی

1- حدیث کرد مرا پدرم از ... از حضرت صادق علیه السّلام که میفرمود، در موقع تفسیر آیه: وَ قالُوا لا تَذَرُنَّ آلِهَتَکُمْ وَ لا تَذَرُنَّ وَدًّا وَ لا سُواعاً وَ لا یَغُوثَ وَ یَعُوقَ وَ نَسْراً، ود، و سواع، و یغوث، و یعوق، و نسر: بندگانی بودند (زمان حضرت نوح) که عبادت خدای تعالی را مینمودند، و چون از دنیا رفتند طایفه و قبیله آنها غمگین و خاطر افسرده شدند و ضجه و زاری نمودند و سخت گریستند، شیطان (که یگانه دشمن سعادت و تقوی و عبادت بشر است وقت را غنیمت شمرد و) بنزد ایشان آمد و گفت (این قدر گریه نکنید و خود را بزحمت نیندازید) من برای شما بتهائی