کتابخانه بالقرآن

2591 حدیث از حضرت امام صادق علیه السلام صفحه 20

صفحه 20

امام صادق علیه السلام ـ در بیان سفارش های لقمان علیه السلام به پسرش ـ : ای پسرم ! از بی حوصلگی و بد اخلاقی و کم صبری ، بپرهیز ؛ چرا که هیچ کس با این ویژگی ها استوار نمی ماند . خو کن که در کارهایت با وقار باشی و بر زحمت های برادران ، شکیبایی کنی ، و با همه مردم ، خوش اخلاق باش . ای پسرم ! اگر چیزی نداری که با آن ، صله رحم به جا آوری و بر برادرانت بخششی نمایی ، خوش اخلاقی و خوش رویی را از دست نده ؛ چرا که هر کس اخلاقش را نیکو گرداند ، نیکان او را دوست می دارند و بدان از او کناره می گیرند . و به آنچه خدا قسمت تو فرموده ، قانع باش ، تا زندگی ات صفا یابد . پس اگر خواستی عزّت دنیا را گرد آوری ، طمع خود را از آنچه در دستان مردم است ، قطع کن ؛ زیرا پیامبران و صدّیقان ، تنها به سبب قطع طمع ، به چنان مقاماتی رسیدند .

قصص الأنبیاء : ص 195 ح 245 ، بحار الأنوار : ج 13 ص 419 ح 14 .

حدیث39

امام صادق علیه السلام :

قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ : إن تَأَدَّبتَ صَغیرا انتَفَعتَ بِهِ کَبیراً ، ومَن عَنی بِالأَدَبِ اهتَمَّ بِهِ ، ومَنِ اهتَمَّ بِهِ تَکَلَّفَ عِلمَهُ ، ومَن تَکَلَّفَ عِلمَهُ اشتَدَّ لَهُ طَلَبُهُ ، ومَنِ اشتَدَّ لَهُ طَلَبُهُ أدرَکَ بِهِ مَنفَعَةً ، فَاتَّخِذهُ عادَةً . وإیّاکَ وَالکَسَلَ مِنهُ وَالطَّلَبَ بِغَیرِهِ ، وإن غُلِبتَ عَلَی الدُّنیا فَلا تُغلَبَنَّ عَلَی الآخِرَةِ ، وإنَّهُ إن فاتَکَ طَلَبُ العِلمِ فَإِنَّکَ لَن تَجِدَ تَضییعا أشَدَّ مِن تَرکِهِ . یا بُنَیَّ ، اِستَصلِحِ الأَهلینَ وَالإِخوانَ مِن أهلِ العِلمِ إنِ استَقاموا لَکَ عَلَی الوَفاءِ ، وَاحذَرهُم عِندَ انصِرافِ الحالِ بِهِم عَنکَ ، فَإِنَّ عَداوَتَهُم أشَدُّ مَضَرَّةً مِن عَداوَةِ الأَباعِدِ بِتَصدیقِ النّاسِ إیّاهُم لاِطِّلاعِهِم عَلَیکَ .

امام صادق علیه السلام ـ در بیان سفارش های لقمان علیه السلام به پسرش ـ : ای پسرم! اگر در کودکی ادب شوی ، در بزرگی سودش را می بری. هر که قصد ادب کند ، به [کسب بیشتر] آن اهتمام می ورزد و هر که به آن اهتمام ورزد ، خود را برای آموختن آن ، به سختی می اندازد و هر که خود را برای آموختن آن ، خود را به سختی اندازد ، شدیدتر [و تشنه تر] آن را طلب می کند و هر که آن را به شدّت طلب کند ، به سودش دست می یابد . پس آن را عادت خود قرار بده و بپرهیز از این که در کسب آن ، تنبلی کنی و در پیِ چیز دیگری بروی . اگر در برابر دنیا شکست خوردی ، در برابر آخرت شکست نخور ، و اگر دانش نجویی ، هرگز زیانی شدیدتر از ترک آن نخواهی یافت . ای پسرم ! میان خودی ها و برادران اهل علم ، اگر به تو وفادارند ، اصلاح کن ، و اگر نظرشان نسبت به تو عوض شده ، از آنان بر حذر باش ؛ زیرا از آن جا که مردم نظر آنان را ـ به دلیل آگاهی شان بر تو ـ دشمنیِ آنان ، زیانبارتر از دشمنیِ بیگانگان است .

قصص الأنبیاء : ص 194 ح 244 ، بحار الأنوار : ج 13 ص 419 ح 13 .

حدیث40

امام صادق علیه السلام :

لَمّا وَعَظَ لُقمانُ ابنَهُ فَقالَ : أنَا مُنذُ سَقَطتُ إلَی الدُّنیا استَدبَرتُ وَاستَقبَلتُ الآخِرَةَ ، فَدارٌ أنتَ إلَیها تَسیرُ أقرَبُ مِن دارٍ أنتَ مِنها مُتَباعِدٌ . یا بُنَیَّ ، لا تَطلُب مِنَ الأَمرِ مُدبِرا ، ولا تَرفُض مِنهُ مُقبِلاً ، فَإِنَّ ذلِکَ یُضِلُّ الرَّأیَ ویُزری بِالعَقلِ . یا بُنَیَّ ، لِیَکُن مِمّا