کتابخانه بالقرآن

4904 حدیث از حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله صفحه 294

صفحه 294

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

یا رَسولَ اللّه ِ، اَلرَّجُلُ یَکونُ حَسَنَ الْعَقْلِ کَثیرَ الذُّنوبِ؟ قالَ:ما مِنْ آدَمیٍّ اِلاّ وَ لَهُ ذُنوبٌ وَ خَطایا یَقْتَرِفُها، فَمَنْ کانَتْ سَجیَّتُهُ الْعَقْلَ وَ غَریزَتُهُالْیَقینَ لَمْ تَضُرَّهُ ذُنوبُهُ. قیلَ: کَیْفَ ذلِکَ یا رَسُولَ اللّه ِ؟ قالَ: لاَِنَّهُ کُلَّما اَخْطَاَ لَمْ یَلْبَثْ اَنْتَدارَکَ ذلِکَ بِتَوْبَةٍ وَ نَدامَةٍ عَلی ما کانَ مِنْهُ فَیَمْحو ذُنوبَهُ وَ یَبْقی لَهُ فَضْلٌ یَدْخُلُ بِهِ الْجَنَّةَ؛

اَنس گوید: سؤال شد: «ای رسول خدا! ممکن است کسی از عقل نیکو برخوردار باشدو گناهان بسیار داشته باشد؟». پیامبر صلی الله علیه و آلهفرمودند: هیچ انسانی نیست، مگر این کهگناهان و خطاهایی مرتکب می شود، ولی هر کس سرشتش عقل و نهادش یقین باشد،گناهانش به او آسیب نمی رساند». گفته شد: «ای رسول خدا! چگونه است این؟». فرمودند: «زیرا عاقل هرگاه مرتکبخطایی گردد، بی درنگ آن را با توبه و پشیمانی جبران کند و با این کار، گناهانش را پاکمی گرداند و خوبی هایی برایش باقی می ماند که با آن، وارد بهشت می گردد».

ربیع الأبرار، ج 3، ص 137

حدیث587

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

صِفَةُ الْعاقِلِ اَنْ یَحْلُمَ عَمَّنْ جَهِلَ عَلَیْهِ وَ یَتَجاوَزَ عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ یَتَواضَعَلِمَنْ هُوَ دونَهُ وَ یُسابِقَ مَنْ فَوْقَهُ فی طَلَبِ البِرِّ وَ اِذا اَرادَ اَنْ یَتَکَلَّمَ تَدَبَّرَ فَاِنْ کانَ خَیْراتَکَلَّمَ فَغَنِمَ وَ اِنْ کانَ شَرًّا سَکَتَ فَسَلِمَ وَ اِذا عَرَضَتْ لَهُ فِتْنَةٌ اِسْتَعْصَمَ بِاللّه ِ وَ اَمْسَکَیَدَهُ وَ لِسانَهُ وَ اِذا رَأی فَضیلَةً اِنْتَهَزَ بِها، لا یُفارِقُهُ الْحَیاءُ وَ لا یَبْدو مِنْهُ الْحِرْصُ فَتِلْکَعَشْرُ خِصالٍ یُعْرَفُ بِها الْعاقِلُ؛

ویژگی عاقل، آن است که در برابر نادان بردباری کند، از آن کس که به او ظلم کردهبگذرد، نسبت به زیردستان متواضع باشد، با بالادستان در خوبی ها رقابت کند، هرگاهخواست سخن بگوید، بیندیشد، اگر خوب بود بگوید و بهره ببرد و اگر بد بود، سکوت کندو سالم بماند، اگر بلا و امتحانی برایش پیش آمد به خدا پناه ببرد و دست و زبان خود رانگه دارد، اگر فضیلتی دید، به سرعت از آن بهره گیرد، حیا از او جدا نگردد و حرص از اوسر نزند، اینها خصلت های دهگانه ای است که عاقل با آنها شناخته می شود.

تحف العقول، ص 28

کتابخانه بالقرآن

4904 حدیث از حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله صفحه 294

حدیث587

حدیث588