- اشاره 5
- عبور از صراط 6
- غم و شادی 7
- نشانه هایی از اصالت شادی 8
- اصالت شادی 8
- جنود عقل 9
- انبساط نفس 12
- نیاز به انس و نشاط 12
- لبخند به دنیا 13
- شیخ محمد بهاری 14
- همراهی نفس 15
- سلامت و موفقیت در گرو نشاط 16
- اوج شادی 17
- الاغ پیامبر 18
- شلوغ کاری نفس 18
- توصیه به غم زدایی 20
- آرزوی شادمانی برای دیگران 21
- درخواست شادی 23
- اشاره 24
- دعای فرشتگان 25
- برترین حالات نفس 26
- اندوه زدایی در بهشت 27
- چهره های شاداب بهشتیان 28
- چهره های شاد و چهره های اندوهگین 29
- مناظره دو پیامبر 30
- بیم و امید 31
- از ویژگی های اهل ایمان 32
- شاد بودن به فضل و رحمت خداوند 33
- منبع فرح و شادی 34
- در پرتو ولایت 35
- بهشت و بهشت آفرین 36
- بی اعتنایی به بهشت 37
- محضر بهشتی اهل بیت علیهم السلام 38
- قدر نعمت های الهی 39
- غم و شادی اهل دنیا 40
- غم و شادی اهل آخرت 41
- پیک خدا 42
- نهی از شادمانی در قرآن 44
- اشاره 47
- عطای بزرگ تر 48
- 1) اندوه برای آخرت 50
- اندوه سازنده 50
- 3) حزن در مصائب اهل بیت علیهم السلام 54
- همدلی با اهل بیت علیهم السلام 54
- باطن مصائب 55
- رضا در مصیبت 57
- لذت زیر تیغ 58
- جامه ماتم برای چه؟ 59
- شوق شهادت 60
- در مصائب طبیعی 61
- در پس اندوه 63
- اشاره 64
- اندوه ویرانگر 65
- عوامل اندوه ویرانگر 66
- 1) رغبت به دنیا 66
- 2) گناه 67
- 3) کوتاهی در عمل 68
- راهکارهای اندوه زدایی 68
- ذکر استغفار 70
- ذکر «لا حوله و لا قوه الا بالله العلی العظیم» 70
- ذکر یونسیه 71
- ذکر «ماشاءالله» 71
- دعاهایی برای اندوه زدایی 72
- 3) حدیث کسا 73
- 4) ایمان به قضا و قدر خداوند 74
- برای دستیابی به آسایش و خرسندی 76
- 6) نظافت و آراستگی 79
- 7) یاد مرگ 80
- 8) غم¬زدایی از دیگران 81
- موج رحمت 81
- 9) جای گرفتن در زمره اولیای خداوند 82
- سرور ملاقات 83
- راحتی مطلق 84
- سرمست دیدار 85
- 10) زیارت 85
- اشاره 88
- نجات فرشتگان 89
- در پرتو نشاط و شادی 90
- نشاط در جامعه 91
- 1) تعاون و هماهنگی 92
- شیوه های نشاط بخشیدن به خانواده 92
- نشاط در خانواده 92
- 2) اظهار محبت 93
- 3) تشکر و قدردانی 94
- 4) هدیه و سوغات 95
- شاد کردن زنان در خانواده 96
- شادکردن کودکان 97
- پیامبر و بازی با کودکان 99
- امیرالمؤمنین علیه السلام و کودکان یتیم 100
- برای دستیابی به سروری جاویدان 101
- خانه شادی ها 101
- عوامل نشاط 102
- لشکر خداوند 104
- حزب خداوند 105
- اولیای خداوند 106
- اتصال به خدا 107
- غنچه دل 108
- بار مسئولیت 108
- 2) دعا 109
- از گنج های عرش خداوند 110
- 3) ولایت اهل بیت علیهم السلام 112
- فقر محض 113
- پیوند با هستی مطلق 115
- اظهار عجز 116
- معراج مردان خدا 118
- دیده خود بین 119
- 4) اتصال به اولیاء 120
- اشاره 123
- مجلس حسرت بار 124
- راز موفقیت 125
- اشتیاق ملاقات 126
- آغوش باز 127
- نشانه زهد 128
- فلسفه دیون الهی 130
- حقیقت زهد 130
- بزرگی، زیبنده خداوند 131
- ماندگارترین رفیق 132
- وصف دنیا 134
- اساس دلنگرانی ها 134
- خدمت دنیا 135
- شادکردن مؤمن 138
- محبوب ترین اعمال 139
- 7) ایستادگی در راه خدا 139
- نزول فرشتگان 141
- 8) حکایات نشاط بخش 142
- 9) عوامل روح¬افزا 143
- 10) تفریح 144
- اشاره 145
- تفریحات سالم 146
- آفات تفریح 148
- بهره مندی از کامیابی های مشروع 148
- 1) گناه و معصیت 149
- 2) زیاده روی در تفریح 150
- 3) اسراف و تبذیر 150
- تفریح خانوادگی 151
- ابعاد و گونه های تفریح 151
- گردش و مسافرت 153
- شوخی با همسر 155
- بازی با کودکان 156
- دیدار دوستان 158
- گشاده رویی در زیارت 159
- حیات دل ها 160
- مسافرت 162
- شنا 162
- آداب سفر 163
- تفریحات معنوی 164
- نماز شب 164
- تفرجگاه دوستان خدا 165
- تفرجگاه پارسایان 166
- تفرجگاه دانش پژوهان 167
- اشاره 168
- وسیله قرب به پیامبر 169
- مزاح و شوخ طبعی 170
- ویژگی اهل ایمان 171
- شوخ طبعی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 172
- خلق عظیم پیامبر 173
- شوخی با اصحاب 174
- شوخی ها و شیرین سخنی های پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 175
- شوخی ها و حاضرجوابی های امیرالمؤمنین علیه السلام 183
- شوخی و مزاح در سفر 185
- مرزهای شوخی 186
- شوخی های ناپسند 187
- 1) دروغ در شوخی 188
- آفات شوخی 188
- 2) دل آزاری 190
- 3) زیاده روی در شوخی 190
- 4) شوخی های بی جا 191
- پدیده خنده 192
- چهره خندان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 192
- همسر خنده رو 195
- 1) قهقهه 196
- 2) زیاده روی در خنده 197
هرگاه با گروهی می نشستند، طوری بود که دیگران احساس می کردند پیامبر هم همچون یکی از آنان است. اصلاً دوست نداشت که در میان اصحاب خود متمایز از دیگران باشد. در بیان این ویژگی پیامبر خدا گفته اند:
اِذا جَلَسَ بَیْنَ النّاسِ کانَ کَواحِدٍ مِنْهُمْ لایَعْرِِفُهُ مَنْ لَمْ یَکُنْ یَعْرِِفُهُ؛(1) پیامبر خدا هنگامی که بین مردم می نشست، همانند یکی از آنان بود، به طوری که کسی که پیامبر را نمی شناخت، نمی دانست کدام یک پیامبرند.
اگر با دقت نظر در سیره پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بنگریم، می بینیم که با آن مکانت رفیع و شأن عظیم که تا به سدر المنتهی بالا می رود و جبرئیل، بزرگ ترین و مقرب ترین فرشته عالم هستی از او عقب می ماند، با این همه عظمت و بزرگی، بسیار متواضع، سهل، آسان، بانشاط، گشاده رو، متبسم، شادان و با لطافت و ظرافت است. لطیفه گویی و خوش طبعی می کند و با کلام نمکین خود، دیگران را مسرور و شادمان می سازد. ظریف گویی و لطیفه گویی را می پسندد و آن را نیکو می شمارد. این صفت پیامبر آن چنان چشمگیر است که اصحاب بابی را در این ویژگی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم گشوده اند.
خلق عظیم پیامبر
راوی می گوید: از امام صادق علیه السلام پرسیدم:
جُعِلْتُ فِداکَ هَلْ کانَتْ فِی النَّبِیِّ مُداعَبَهٌ؛ فدایت گردم، آیا پیامبر هم شوخی می کردند!
فرمود: لَقَدْ وَصَفَهُ اللهُ بِخُلْقُ عَظیمٍ فِی المُداعَبَهِ وَ اِنَّ اللهَ بَعَثَ اَنبیاءَهُ
1- 1. لئالی الاخبار، ج 1، ص 73.