پژوهشی پیرامون اصول کافی: پاسخ به شبهات وهابیت صفحه 13

المحدّثین، فخرالشّیعه، تاج الشّیعه، کهف الأعلام، علم الأعلام و دلیل الأعلام (1)، نیز معرفی شده است که همه دلیل بر وثاقت و وجاهت او است.

٢. ولادت و مدت عمر کلینی

در هیج منبعی تاریخ دقیق ولادت کلینی (تا آنجا که جست وجو شد) ، ذکر نشده است. ولی برخی (2)خواسته اند از طریق اساتید و کسانی که کلینی از آنها حدیث اخذ کرده، مانند احمدبن محمدبن عیسی القمی، سهل بن زیاد، فضل ب ن شاذان، علی بن اسباط که جزء اصحاب امامان (علیهم السلام) بوده اند، و علی بن ابراهیم بن هاشم، خواسته اند این نتیجه را بگیرند که کلینی در نیمه دوم قرن سوم و ربع اول قرن چهارم زندگی می کرده است و احتمال داده اند زمان امام حسن عسکری (ع) را درک کرده باشد. (3)

در این زمینه باید گفت، احمدبن محمدبن عیسی بن عبدالله بن سعدالاشعری قمی که شیخ قم و از فقیهان مشهور و رئیس قمی ها بوده (4)، جزء اصحاب امامان رضا، و اباجعفر الثانی و علی الهادی و حسن العسکری (علیهم السلام) محسوب شده است (5)و در تشییع جنازه احمد بن محمدبن خالد البرقی که متوفای274 و یا28٠ق است، حضور داشته است (6). سهل بن زیاد ابوسعید الآدمی الرّازی نیز ائمۀ سه گانه جواد و هادی و عسکری (علیهم السلام) را درک کرده است (7)؛ برقی (م274ق) (8)، سهل را جزء اصحاب امامان جواد و هادی (علیهما السلام) ، وشیخ طوسی

1- قمی، الکنی والالقاب، ج3/74. .
2- العمیدی، ثامرهاشم الحبیب، الشیخ الکلینی البغدادی وکتابه الکافی (الفروع) /76.
3- العمیدی، ثامرهاشم الحبیب، الشیخ الکلینی البغدادی وکتابه الکافی (الفروع) /76.
4- الطوسی، الفهرست، بکوشش محمود دامیار، مشهد، چاپخانه دانشگاه مشهد، 1351ق/4٠، شماره75.
5- الطوسی، الفهرست، بکوشش محمود دامیار، مشهد، چاپخانه دانشگاه مشهد، 1351ق/4٠، شماره75. ؛ الطوسی، رجال الطوسی/4٠9: اصحاب امام هادی (ع) ، رقم3؛ نجاشی، رجال النجاشی، ج1/217، شماره 196.
6- الطوسی، الفهرست، بکوشش محمود دامیار، مشهد، چاپخانه دانشگاه مشهد، 1351ق/4٠، شماره75. ؛ الطوسی، رجال الطوسی/4٠9: اصحاب امام هادی (ع) ، رقم3؛ نجاشی، رجال النجاشی، ج1/2٠7، شماره179.
7- العمیدی، ثامر هاشم الحبیب، الشیخ الکلینی البغدادی وکتابه الکافی (الفروع) /76.
8- برقی، رجال البرقی (به همراه رجال ابن داود) ، تحقیق جلال الدین الحسینی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران1342ق/ 58 و6٠. .