- مقدمه 1
- سخنی با خوانندگان 4
- اشاره 7
- بخش اول: معرفی کلینی و کافی 7
- مقدمه 8
- ١. نام و زادگاه کلینی 9
- اشاره 9
- فصل اول: ترجمه و ویژگی های ثقه الاسلام کلینی 9
- ٢. ولادت و مدت عمر کلینی 13
- ٣. وفات کلینی ٣٢٨ه. ق یا٣٢٩ه. ق 16
- اشاره 16
- سال تناثرالنّجوم! 18
- 4. مدفن و مزار کلینی 20
- 5. خانواده مرحوم کلینی 24
- 6. کلینی و فراگیری حدیث 25
- ٨. اساتید و مشایخ کلینی 26
- ٧. بغداد آخرین پایگاه کلینی 26
- 9. شاگردان کلینی 29
- ١. کلینی از منظر عالمان امامیه 32
- فصل دوم: کلینی از دیدگاه عالمان 32
- ٢. کلینی در نگاه دانشمندان اهل سنت 33
- فصل سوم: جایگاه کافی در میان مجامع حدیثی 35
- اشاره 35
- الف) نزدیک به عص-ر امام (عج) 37
- ١. ویژگی های کتاب کافی 37
- ب) کافی و ابتکار جدید 38
- ج) جامعیت بی بدیل کافی 39
- ه) دقت در متن و سلسله اسناد 40
- د) کافی الگو برای دیگران 40
- و) تلاش در کاهش اسناد 42
- ز) عدم ذکر روایات معارض 43
- ک) اجابت نیاز واحساس وظیفه 44
- ط) تطبیق روایات با عنوان باب 44
- ح) ترتیب احادیث باب، بر ملاک صحت و. . . 44
- ل) فزونی احادیث کافی بر کلّ صحاح 45
- ٢. کافی مورد تأیید دانشمندان 46
- ٣. صحت و سقم روایات کافی 48
- فصل چهارم: اهمیت کافی در مقایسه با صحاح ششگانه 51
- ١. صحیح بخاری 51
- الف) اغراق نسبت به بخاری 51
- اشاره 51
- ب) اختلاف در أصَحّیت 53
- ج) نام اصلی صحیح بخاری 54
- د) انتساب کتاب به مؤلف 55
- ه) نمود یافتن کینه بخاری نسبت به ابوحنیفه 58
- و) چالش های مهم صحیح بخاری 59
- ٢. نگاهی به جوامع دیگر اهل سنت 62
- نتیجه گیری 67
- اشاره 68
- بخش دوم: نقل و نقد اشکالات بر اسناد کافی 68
- اشاره 69
- گفتار اول: انگیزه های وهابیان از نقد بر اصول کافی 69
- آغاز 69
- فصل اول: انگیزه ها و اشکالات وهابی ها بر کافی 69
- ١. اهمیت کافی در میان کتاب های روایی 70
- ٢. ناسازگاری با اعتقاد وهابی ها 71
- ٣. مذمت صحابه در کافی 71
- 4. تحریف قرآن و مصحف علی (ع) و. . . 72
- اشاره 72
- ١. عدم حجیت روایات کافی 72
- گفتار دوم: اشکالات وهابیان بر کتاب کافی 72
- الف) فقدان دانش حدیث شناسی در شیعه 73
- ب) نرسیدن اسناد کافی به رسول الله (ص) 74
- الف) افترا و تهمت به شیعه 75
- اشاره 75
- بررسی و نقد اشکال اسنادی 75
- ب) ادعای نرسیدن اسناد کافی به رسول الله (ص) ! 79
- اشاره 85
- ج) فقدان معیار شناخت حدیث صحیح از ناصحیح! 85
- اوّل: مکتوبات امیرالمؤمنین (ع) 86
- دوم: صحیفه های مکتوب پس از علی (ع) 89
- اول - جایگاه امام صادق نزد عالمان اهل سنّت 92
- اشاره 92
- دوم: تربیت یافتگان مکتب امام صادق (ع) 94
- اول - فرمان منع تدوین حدیث 100
- دوم - نابودکردن احادیث رسول الله (ص) 103
- سوم - ظهور جاعلان حدیث 104
- اشاره 106
- ٢. اضافه شدن بر تعداد کتاب های کافی 106
- الف) طرح اصل اتّهام 107
- ب) بررسی و نقدِ افزودن برکتاب های کافی 108
- اشاره 116
- ٣. تردید در روضۀ کافی 116
- بررسی و نقد تردید در روضۀ کافی 117
- یک - ادعای خلاف واقع ابوزهره! 119
- اشاره 119
- دو - شواهدی بر صحت استناد روضه به کلینی 122
- نتیجه گیری 125
- اشاره 126
- بخش سوم: بررسی و نقد ادعای تحریف قرآن کریم به روایت کلینی 126
- مقدمه 127
- فصل اول: اعتقاد شیعه به تحریف قرآن کریم 128
- اشاره 128
- ١. طرح اتهام شیعه به تحریف قرآن 128
- اشاره 129
- ٢. بررسی و نقد اتهام تحریف 129
- الف) مفهوم تحریف 129
- یک - تحریف در لغت 129
- دو - تحریف در اصطلاح 130
- اشاره 131
- ب) شیعه و اعتقاد به تحریف 131
- یک - ضرورت مذهب شیعه بر عدم تحریف 132
- دو - قرآن و امامان معصوم شیعه (علیهم السلام) 133
- سه - تحریف ناپذیری قرآن از نگاهِ عالمانِ مؤثّر شیعه 136
- ١. طرح اتّهام تحریف 150
- اشاره 150
- فصل دوم: کلینی و اعتقاد به تحریف قرآن 150
- ٢. بررسی و نقد اتهام تحریف قرآن نسبت به کافی 153
- اشاره 153
- اشاره 155
- مرحله اول: پاسخ نقضی 155
- الف) نقص و دگرگونی در الفاظ و حروف قرآن 156
- ب) نقص و تغییر در تعداد آیات قرآن 157
- ج) نقص و زیادی در تعداد سوره ها 165
- د) تحریف در متن آیات 167
- ه) حذف بخشی از آیات قرآن 170
- مرحله دوم: پاسخ حلّی به تحریف قرآن 172
- اشاره 172
- نکته اول: آغاز و زمینه تهمت تحریف، به کلینی 173
- نکته دوم: ادعای کافی صحیح ترین کتاب! 176
- موضع کلینی نسبت به احادیث نشان دهنده تحریف 179
- اول - علی (ع) و ولایت 182
- عناوین و روایات موهم تحریف 182
- اشاره 182
- دوم - اهل بیت (علیهم السلام) 184
- مهم ترین روایات دالّ بر تحریف و نقصان قرآن 185
- اشاره 187
- بررسی و نقد افترای تحریف قرآن 187
- اول - خطبه مؤلِّف و مهم ترین نکات 188
- دوم - دفع اتّهام براساس عناوین 189
- اول - احادیث علی (ع) و ولایت 193
- اشاره 193
- دوم: احادیث اهل البیت (علیهم السلام) 205
- سوم - پاسخ روایات تحریف 210
- ١. طرح اشکال بر مصحف علی (ع) 229
- اشاره 229
- فصل سوم: مصحف امیرالمؤمنین (ع) حقیقت یا توهم؟ 229
- ٢. بررسی و نقد مزعوم خواندن مصحف علی (ع) 232
- اشاره 232
- یک - گزارش از مصحف علی (ع) در منابع اهل سنت 233
- اشاره 233
- الف) آیا مصحف علی مزعوم، موهوم و خیال است؟ 233
- دو - نادرست بودن تضعیف خبر مصحف علی (ع) 235
- ب) محتوای مصحف علی (ع) 240
- ج) نقش کلینی در ترویج مصحف علی (ع) 245
- د) کتاب سُلیم بن قیس. . . 245
- ه) منع از کتابت جز قرآن 247
- و) لازمۀ مصحف علی (ع) کوتاهی در امر تبلیغ! نیست 254
- ز) وضعیت فعلی مصحف 255
- نتیجه گیری 257
- اشاره 259
- بخش چهارم: غلوّ در امامت به روایت کافی 259
- مقدمه 260
- فصل اول: طرح اندیشه امامت، از سوی عبدالله بن سبأ 261
- ١. طرح اتهام 261
- اشاره 263
- ٢. بررسی و نقد ادعای دسیسه ابن سبأ 263
- الف) مفهوم «شیعه» 264
- اشاره 264
- یک - شیعه در لغت 264
- دو - شیعه در اصطلاح 265
- ب) پیدایش و ظهور شیعه 267
- اشاره 267
- یک - قرآن و اصطلاح شیعه 268
- دو - جلوه گاه عینی شیعه در عصر رسول الله (ص) 273
- سه - نمادها و شخصیت های شیعه در زمان رسول الله (ص) 279
- ج) ابن سبأ، طرّاح امامت! 280
- د) نقد اتّهام طرّاحی امامت، از سوی ابن سبأ 281
- اشاره 281
- یک - علی (ع) ، وزیر و وصی و جانشین پیامبر 282
- دو - علی (ع) ولی هرمؤمن 283
- چهار - سفارش آسمانی ویژه 284
- سه - اطاعت علی (ع) ، اطاعت رسول الله (ص) 284
- پنج - علی (ع) ، سید عرب 285
- شش - علی (ع) ، روشنگر موارد اختلاف میان امت 285
- هفت - علی (ع) ، هارون رسول الله (ص) 285
- هشت - دو امانت گرانسنگ و جداناپذیر 286
- نُه - حدیث غدیر، ماندگارترین 287
- فصل دوم: غُلُوّ در امامت و ریشه های آن 295
- ١. طرح اصل اتهام 295
- الف) هویتِ موهوم و ساختگی بودن ابن سبأ 297
- اشاره 297
- ٢. بررسی و نقد یهودی بودن امامت! وغلوّ درآن 297
- یک - تردید در هویت ابن سبأ 297
- اشاره 297
- دو - تردید در ملّیت و زادگاه ابن سبأ 299
- سه - تردید در نسب ابن سبأ 300
- چهار - موهوم بودن سرانجام و اهداف ابن سبأ 300
- پنج - تأثیرگذاری شگفت آمیز ابن سبأ 303
- شش - افسانه بودن ابن سبأ 306
- هفت - ابن سبأ در منابع شیعه 311
- اشاره 317
- ب) غُلُوّ در امامت، مفهوم و ملاک آن 317
- یک - مفهوم شناسی غُلُوّ 318
- دو - ملاک غُلُوّ 320
- یک - موضع امامان شیعه 322
- ج) غلو و غلات از نگاه شیعه 322
- اشاره 322
- دو - موضع عالمان شیعه 323
- سه - اتهام غلوّ به کدام شیعه؟ 324
- فصل سوم: بررسی مصادیق غلو در امامت، به روایت کافی 326
- ١. امامت و اصول دین 326
- اشاره 326
- اشاره 326
- ارزیابی و فرو ریختن مبنا و بنا 327
- یک - عدم غلو در اصل امامت 327
- دو - بررسی روایات باب دعائم الاسلام کافی 334
- ٢. برتری یا مساوی بودن مقام امامت و نبوت 342
- اشاره 342
- بررسی و نقد 343
- اشاره 343
- یک - برتری یا همانندی علما با انبیای بنی اسرائیل 343
- دو - برتری نه غلوّ 345
- سه - مغالطه غیر منصفانه 346
- اشاره 348
- ٣. امتیازهای نبوت و امامت 348
- الف) امامت ابراهیم (ع) 348
- ب) وحی و امامان 351
- اشاره 353
- 4. عصمت امامان (علیهم السلام) و غُلُوّ 353
- طرح ادعای غلوّ در عصمت 354
- اشاره 355
- ارزیابی و نقد غلو در عصمت 355
- الف) مفهوم عصمت 356
- ب) عصمت و اختلاف مبنا 358
- ج) نگاهی به دلایل عصمت امام (ع) 360
- د) بررسی روایات عصمت امام (ع) 367
- 5. غُلُوّ، و علم غیب امامان (علیهم السلام) 382
- الف) طرح اصل اشکال 382
- اشاره 382
- ب) بررسی و تصحیح، نَه غُلُوّ 383
- اشاره 383
- یک - نگاهِ کلّی به روایات دالّ بر علم غیب ائمه (علیهم السلام) 384
- دو - دیدگاه کلی امامیه و علم غیب ائمه (علیهم السلام) 386
- نتیجه گیری 403
- اشاره 405
- بخش پنجم: تکفیر و مذمت صحابه در کافی 405
- مقدمه 406
- فصل اول: اصل شبهه تکفیر صحابه 407
- ١. طرح اتهام 407
- ٢. بررسی و نقد اتهام تکفیراصحاب 409
- اشاره 409
- الف) مفهوم شناسی «کفر» ، «تکفیر» و. . . 410
- ب) مفهوم اصحاب و صحابه 411
- ج) تاریخچه و علت تکفیر صحابه 413
- د) منکران امامت 415
- اشاره 415
- اول - منکران امامت محکوم به کفر و نجاست اند 417
- دوم - منکران امامت محکوم به اسلام 418
- سوم - کلینی و حکم مخالفان امامت 423
- فصل دوم: عادل یا فاسق بودن صحابه 424
- اشاره 424
- ١. دیدگاه جمهور اهل سنّت نسبت به عدالت صحابه 425
- اشاره 425
- الف) دلایل عدالت اصحاب 426
- اشاره 426
- آیات قرآن کریم 427
- احادیث و عدالت همه صحابه 428
- ب) بررسی و نقد دلایل عدالت کل صحابه 429
- بررسی آیات قرآن بر عدالت اصحاب 429
- بررسی و چالش احادیث بر عدالت همه صحابه 435
- الف) ملاک ارزیابی صحابی واقعی 439
- اشاره 439
- ٢. دیدگاه شیعه نسبت به عدالت صحابه 439
- اشاره 439
- یک - چهره های مورد تأیید رسول الله (ص) 440
- دو - عمل، محک ارزیابی 442
- ب) خطا بودن ادعای اجماع 447
- اشاره 450
- ٣. نقش کافی در مذمت و تکفیر صحابه 450
- اشاره 452
- بررسی و تبیین روایات 452
- الف) اختلاف در شأن نزول آیات 453
- ب) مساوی نبودن ارتداد با خروج از دین 453
- ج) استثنای سه نفر به عنوان سمبل 456
- الف) اصحاب دربند کشیده شده 457
- 4. نقش منابع اهل سنت در مرتد خواندن و تکفیر صحابه 457
- اشاره 457
- ب) عدم اجازه ورود بر حوض 458
- ج) دُور باد! دُور باد! 458
- ه) بازگشت به قهقری 459
- د) ارتکاب جنایت 459
- و) به کفر باز نگردید! 459
- ز) پیروی از دین یهود و نصاری! 460
- ١. طرح اشکال تکفیر و. . . 464
- اشاره 464
- فصل سوم: تکفیر، سَبّ و مُعذّب بودن شیخین 464
- ٢. ارزیابی و نقد این اشکال 465
- اشاره 465
- الف) ادعای بی دلیل 466
- ب) نامه امام ابی الحسن موسی (ع) 467
- ج) عدم ایمان واقعی شیخین 468
- د) ادعای سبّ و لعن ابابکر وعمر! 475
- الف) تفاوت مفهوم سَبّ و لعن 476
- اشاره 476
- ٣. ارزیابی و باز خوانی اتهام 476
- ب) ممنوعیت سَبّ و دشنام در روایات شیعه 478
- فصل چهارم: تکفیر و لعن اُمّ المؤمنین عایشه (م5٧ق) 486
- ١. طرح اشکال 486
- الف) عدم خروج از اسلام 487
- اشاره 487
- ب) اتهام بزرگ 487
- ٢. بررسی و نقد این اشکال 487
- ج) خیانت علمی 488
- د) تحرکات أُمّ المؤمنین عایشه 489
- ه) مذمت أُمُّ المؤمنین عایشه در احادیث اهل سنت 491
- و) أُمّ المُؤمنین عایشه از نگاهِ شیعه 499
- فصل پنجم: راه حل معقولانه نسبت به صحابه 517
- اشاره 517
- نتیجه گیری بخش های پنج گانه 522
- کتابنامه 527
قرآنی باشد که با قرآن مسلمانان از جهت حقیقت و کمّیت، متفاوت است.
رابعاً: با قطع نظر از آنچه بیان شد، این دو روایت، خبر واحد است و با خبر واحد نمی توان اعتقاد به تحریف را به شیعه و کلینی نسبت داد چنان که احسان الهی ظهیر (1)و ابوزهره (2)این کار را کرده اند و صاحب کافی را خارج از دین حنیف شمرده اند (3)و قرآن را به اعتقاد همه عالمان شیعه مُبَّدل، ناقص و مورد دست برد بشر خواندند! (4)
دو - متن روایات دال بر تحریف
اشاره
متن روایاتی که ادعا شده گواهِ بر تحریف قرآن است، از نظر گذشت؛ امّا اینکه به راستی آن روایات شاهد بر دگرگونی این کتاب آسمانی است یا نَه؟ هرکدام از گروه های سه گانۀ روایات کافی، به همان ترتیبی که ذکر شد هم از نگاهِ سند و هم به لحاظ متن و دلالت، مورد بررسی قرار می گیرد:
اول - احادیث علی (ع) و ولایت
یک - حدیث یونُس ؛ که از نظر سند متوقف بر روایت قبلی است (5)، خالی از تأمل نیست؛ زیرا، معلّی بن محمّدالبصری ابوالحسن، از نگاهِ نجاشی و شیخ طوسی مضطرب الحدیث و المذهب است (6)، اما السّیدالخویی بعد از نقل اقوال می گوید: «ظاهراً
1- الشیعه والسنّه/61.
2- الامام الصادق حیاته وعصره. . . /326.
3- الشیعه والسنه/105.
4- ابن حزم الآندلسی، الفصل فی الملل والاهواء، تحقیق محمد ابراهیم نصرو. . . ، بیروت، دار الجلیل1405ق، ج5/40.
5- اصول کافی، ج1/422: کتاب الحجه باب « فیه نکت و نتف. . ، ح49: الحسین بن محمد، عن معلی بن محمد، عن محمد بن جمهور، عن یونس قال أخبرنی من رفعه إلی ابی عبدالله (ع) فی قوله. . . ؛ حدیث50 آن باب: وبهذا الاسناد، عن ابی عبدالله فی قوله تعالی : « بشر الذین آمنوا. . .»
6- النجاشی، رجال النجاشی، ج2/365، رقم1118؛ الطوسی، فهرست کتب الشیعه و اصولهم و اسماء المصنفین. . . /335، رقم 731: مضطرب الحدیث والمذهب، قال ابن الغضائری: المعلی بن محمد ابومحمد، یعرف حدیثه وینکر ویروی عن الضعفاء و یجوز ان یخرج شاهداً. . . . .