پژوهشی پیرامون اصول کافی: پاسخ به شبهات وهابیت صفحه 383

رسُل بلکه خدایانی اند که عمر و مرگ مردم را می دانند (1).

نویسنده ای دیگر، با اشاره به روایاتی که دو نویسنده قبلی به آنها استناد کرده اند، می گوید: شیعه مدّعی اند که علی (ع) و اولاد ائمه او، علم غیب دارند و آنها از علوم آسمان و زمین، بهشت و جهنم، ماکان و مایکون، برخوردارند و برای ائمه خویش مقام عظیم بلکه عجیبی را معتقدند که نَه مَلک مقّرب و نَه نبی مُرسل به آن مقام خواهند رسید و این غلوی است که علمای شیعه از جمله کلینی آن را گفته اند (2).

مؤلف کتاب الکلینی و تأویلاته الباطنیه للآیات القرآنیه، برخی از روایات کافی را غلوّ و مبالغه دانسته و مقایسه کردنِ میان امام و رسول را نسبت به علم، اشتباه و نامعقول می خواند (3)؛ محب الدّین الخطیب نیز با ذکر تعدادی از ابواب اصول کافی (4)، مضمون آنها را اثبات اوصافی برای أئمه می داند که فوق بشر و همانند خدایان یونانی دوران دوگانه پرستی خوانده و نسبت دادن علمِ غیب را شگفت آور و نسبت دروغ به امامان می شمارد (5).

ب) بررسی و تصحیح، نَه غُلُوّ

اشاره

واژه «عِلم» ، در فرهنگ فارسی به مطلق دانستن (6)به کار می رود و در زبان عرب این واژه از ریشه عَلِمَ یعلَم عِلماً، نقیض جهل (7)به معنای نادانی و ندانستن و نادان بودن (8)می آید. و

1- ظهیر، الشیعه والسنه/58.
2- علی محمد، مجدی محمد، انتصارالحق/72.
3- الخالدی، صلاح عبدالفتاح، الکلینی و تأویلاته الباطنیه. . . /94،111.
4- أصول کافی، ج1/255، 258، 26٠، 227، 228، 231، 397، 399و4٠7.
5- الخطوط العریضه للأسس التی قام علیها دین الشیعه الامامیه الاثنی عشریه، اردن، دارعمار، ط الأولی 142٠ق/3٠-33.
6- دهخدا، لغت نامه دهخدا، زیر نظر دکتر محمدمعین و. . . ، تهران، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چ اول1373ش، ج10/14159.
7- الفراهیدی، عبدالرحمن خلیل بن احمد، العین، ج2/152(باب العین و اللام والمیم معهما) .
8- دهخدا، لغت نامه دهخدا، ج5/6964؛ مؤلف العین، جهل را نقیض علم می داند: العین، ج3/39٠. .