پژوهشی پیرامون اصول کافی: پاسخ به شبهات وهابیت صفحه 452

بر همین عقیده ام و از دنیا رفت! وقتی خدمت امام صادق (ع) شرفیاب شدیم و داستان را با امام در میان گذاشتیم، امام (ع) فرمود: او مردی است از اهل بهشت!» (1).

چهار - حمران بن أعین گوید: به امام باقر (ع) گفتم: جانم به فدایت، ما چه بسیار اندک هستیم، اگر همه بر سر یک گوسفند گردهم آییم نمی توانیم آن را تمام کنیم! ، امام فرمود: « ألا أُحَدِّثُکَ بأعجَبَ من ذلک، المهاجرون و الانصارُ ذَهَبُوا إلّا [واشاره بیده] ثلاثه ً» (2).

کشّی روایت را از ابوجعفر (ع) به این عبارت نقل می کند: « إرتَدَّ النَّاسُ إلّا ثَلاثهَ نَفَرٍ، سلمان و ابوذر و المقداد. . . » (3).

پنچ - عن عبدالرّحیم القصیر، قال: قلتُ لأبی جعفر (ع) : « إنَّ النّاسَ یَفزَعُونَ اذا قُلنَا: إنّ النَّاسَ إرتَدُّوا؛ فقال: « یا عبدالرَّحیم إنّ النَّاسَ عَادُوا بَعدَ مَا قُبِضَ رَسُول الله (ص) أهلَ الجَاهِلیّهِ، إنّ الأنصارَ إعتَزَلَت فلم تَعتَزِل بِخَیرٍ، جَعَلُوا یُبَایِعُونَ سَعداً و هُم یَرتَجِزُونَ ارتِجَازَ الجَاهِلیَّهِ؛ یا سَعدُ أنتَ ال-مُرَجَّی، وَشَعرُکَ ال-مُرَجَّلُ، وَفحلُکَ ال-مُرَجَّمُ » (4).

بررسی و تبیین روایات

اشاره

آنچه اشاره شد، مجموع روایاتی است که در کتاب اصول و روضۀ کافی در ارتباط با مذمت و ارتداد صحابه نقل شده است؛ این روایات هر چند از نظر سند ضعیف به حساب می آید (5)ولی یک مطلب را خاطر نشان می سازد و آن اینکه بعد از رسول الله (ص) مردم (صحابه) جز عده ای اندک از آن تعهد و پیمانی که با رسول خدا (ص) در خصوص خلافت و امامت علی بن ابی طالب در غدیر بسته بودند، بازگشتند و مسیری غیر آنچه

1- اصول کافی، ج 2/44٠-441: کتاب الایمان و الکفر، باب فیما اعطی الله عزوجل آدم (ع) وقت التوبه، ح42.
2- امام با انگشتانش به سه نفر: سلمان و ابوذر و مقداد اشاره کرد: همان، ج2/244: کتاب الایمان والکفر باب فی قلّه عدد المؤمنین، ح6.
3- الطوسی، ابی جعفربن الحسن، اختیار معرفه الرّجال المعروف بالرجال الکشی/72، ح 24.
4- الکلینی، الرّوضه من الکافی، تصحیح علی اکبر الغفاری، بیروت، دار الإضواء، ط الثانیه14٠5ق/246، ح455.
5- المجلسی، مرءات العقول فی شرح أخبارآل الرسول، ج 5/46 و 48 و ج7/74 و ج9/29٠ و ج11/315. .