منهج الیقین (شرح نامه امام صادق علیه السلام به شیعیان) صفحه 255

کردن اِبراء ذمّه از آن کس که غیبتش کرده اند، اگر ممکن باشد، آن است که طلب آمرزش از برای او بکنند، چنان که شیخ المفید - قدّس اللّه روحه - در مجالس و شیخ طوسی رحمه الله در امالی، از حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله روایت کرده اند که فرمود: کفّارۀ غیبت کردن، آن است که طلب آمرزش بکنی از برای آن کسی که او را غیبت کرده باشی. (1)

سی و چهارم: ادا نکردن حقّ دیگران

سی و چهارم از جملۀ کبائر - چنانچه از حدیث اعمش و حدیث «شرایع» ظاهر می شود -، حبس کردن حقوق است، بی عُسر؛ یعنی کسی حقّی بر ذمّۀ کسی داشته باشد و طلب نماید و این شخص را مقدور باشد ادای آن حق و ادا ننماید. و چون حبس حق در اصل وصیّت حضرت صادق علیه السلام خواهد آمد، بعضی اخبار که در آن باب وارد شده، در شرح آن کلام، مذکور می شود، إن شاء اللّه تعالی!

سی و پنجم: کم فروشی

سی و پنجم از جملۀ کبائر - چنانچه از دو حدیث مذکورْ ظاهر می شود -، بخس مکیال و میزان است؛ یعنی کم کردن چیزی را از ترازو یا (2)پیمانه، هر گاه چیزی به کسی فروشند یا ادای دینی نمایند، و حق تعالی در کلام مجید فرموده که: «وَیْلٌ لِلْمُطَفِّفِینَ* اَلَّذِینَ إِذَا اِکْتالُوا عَلَی اَلنّاسِ یَسْتَوْفُونَ* وَ إِذا کالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ* أَ لا یَظُنُّ أُولئِکَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ* لِیَوْمٍ عَظِیمٍ* یَوْمَ یَقُومُ اَلنّاسُ لِرَبِّ اَلْعالَمِینَ* کَلاّ إِنَّ کِتابَ اَلفُجّارِ لَفِی سِجِّینٍ* وَ ما أَدْراکَ ما سِجِّینٌ* کِتابٌ مَرْقُومٌ» 3 و ترجمۀ ظاهرش آن است که: وای بر مطفّفین (یا «وَیْل» که موضعی است از جهنّم، یا عبارت از عذاب شدید است) ! مهیّا و آماده است از برای جمعی که تطفیف می کند و تطفیف کنندگان، آنهایند که هرگاه چیزی پیمانه کنند، وقتی که از مردم گیرند (3)، تمام با (4)زیاده گیرند و وقتی که پیمانه کنند یا به ترازو کِشند از برای آن که به مردم دهند، کم کنند. آیا گمان ندارند (یا: یقین نمی دانند) این جماعت که بعد از مُردن، برانگیخته خواهند شد از برای روزی عظیم در آن روزی که مردم، بر پا خواهند ایستاد و از برای امر پروردگار عالمیان، باید که منزجر شوند و

1- 1) . الأمالی، مفید، ص 172، ح 7؛ [1] الأمالی، طوسی، ص 192، ح 325.
2- 2) . ب: «و» .
3- 4) . ب: «بگیرند» .
4- 5) . الف: «یا» .