- سخن ناشر 1
- سخن نخست 2
- اشاره 7
- مبادی علم اخلاق 7
- 1 - مفهوم اخلاق 9
- 2 - قلمرو اخلاق 12
- 3 - مطلق بودن اصول و ارزش های اخلاقی 14
- 4 - اهمیّت تهذیب اخلاق 18
- قسمت اول 18
- قسمت دوم 26
- 5 - جایگاه علم اخلاق 36
- 6 - معیارها و روش ها 39
- اشاره 45
- درآمدی بر مسائل علم اخلاق 45
- 1 - نفس انسانی 47
- 2 - آزمایش 55
- مسائل علم اخلاق (سلوک) 70
- اشاره 70
- 1-خواست و انگیزه 72
- الف ) اصول راهبردی 72
- 2 - پیروی از آموزگاران حقیقی 78
- 3 - جهاد با نفس 82
- اشاره 82
- آیاتی از قرآن 85
- گفتار معصومین علیهم السلام 91
- قسمت اول 91
- عزّت نفس 106
- 4 – تقوا 115
- اشاره 115
- مفهوم تقوا 116
- تقوا در قرآن 117
- تقوا در احادیث 127
- مراتب تقوا 133
- نشانه های پرهیزکاران 140
- حفظ زبان 144
- اشاره 153
- 5 - دعا و نیایش 153
- مفهوم دعا 155
- دعا در قرآن و روایات (229) 159
- شرایط دعا 163
- گفتار دانشمندان 172
- 6 - توسّل 177
- قسمت اول 177
- قسمت دوم 185
- توضیح 194
- 7 - محبّت 194
- محبّت در قرآن 195
- قسمت اول 197
- محبّت در گفتار معصومین علیهم السّلام 197
- قسمت دوم 204
- محبّت و تهذیب 210
- تحصیل محبّت 217
- نشانه های محبّین 220
- اشاره 220
- محبّین پیوسته در یاد خدایند 221
- محبّین طالب خلوت با حضرت دوست اند 223
- خداوند به بعضی از صدّیقین وحی فرستاد 224
- دل محبّین از محبّت غیرْ خالی است 226
- محبّین به اطاعت از امر محبوب عشق می ورزند 227
- محبّین دنیا را دوست ندارند 228
- محبّین طالب لقای پروردگار و مشتاق مرگ اند 231
- دوستی و دشمنی محبّین تنها برای خداست 234
- محبّین به دوستان خدا عشق می ورزند 240
- 8 - ادب حضور 250
- اشاره 256
- ب) راه کارها 256
- 1 - بازنگری 258
- 2 - عزم 261
- 3 - تدارک گذشته 264
- 4 - مشارطه 265
- 5 - مراقبه 269
- 6 - محاسبه 274
- 7 - معاتبه و معاقبه 280
- 8 – ذکر 283
- اشاره 283
- روایات و ذکر 285
- آداب ذکر 291
- مراتب ذکر 293
- اشاره 302
- 9 – فکر 302
- مدارج تفّکر 302
- 10 - حزن 307
- اشاره 309
- 11 - عبادت 309
- عبادت در روایات 313
- عبادت و آگاهی 318
- عبادت و حضور قلب 321
- سعی در عبادت 323
- 1 - جهل 336
- الف) عوامل درونی رکود 336
- رکود 336
- اشاره 336
- 2 - حبّ نفس 338
- 3 - حبّ دنیا 341
- اشاره 341
- قرآن و محبّت دنیا 350
- روایات و محبّت دنیا 353
- قسمت اول 353
- قسمت دوم 362
- دوستی مال و ثروت 371
- قسمت اول 375
- 4 - هواهای نفسانی 375
- قسمت دوم 385
- 5 - ضعف اراده 392
- 6 - پستی همّت 396
- توضیح 398
- 7 – ریا 398
- انگیزه ریا 398
- ریا در قرآن و روایات 400
- اقسام ریا 405
- نشانه های ریا 407
- 8 - عُجب 413
- اشاره 413
- مراتب عجب 420
- علاج عجب 423
- ب) عوامل بیرونی رکود 429
- اشاره 429
- 1 - فرهنگ حاکم 431
- 2 - معاشران 434
- 3 - مدعیان 435
- توضیح 438
- 4 - عصیان 438
- گناه مانع رشد است 440
- ج) عوامل باز دارنده 445
- 1- ایمان 445
1- 344. غرر الحکم، ج 1، ص 25، ح 721
می سازم.».(1)
محبّین طالب خلوت با حضرت دوست اند
ابراز درد دل و طرح برخی از مسائل خصوصی، از یک سو بار انسان را سبک گردانده، امید به آینده را در آدمی تقویت می کند، از سوی دیگر وسیله ای برای انس و الفت با مخاطب است. در عین حال، انسان دوست ندارد همه کس از اسرار درون او آگاه گشته، مسائل و مشکلاتش زبان زد خاصّ و عام گردد.
خلوت با کسی که انسان او را چون خود، بلکه نزدیک تر از خود به خویش می بیند، فرصتی است طلایی که به او امکان می دهد بدون نگرانی از رسوایی و پی آمدهای حاصل از آشکار شدن اسرار درونیش، مشکلات، گرفتاری ها، و درد دل های خویش را بی پرده بر زبان آورده و حتّی خطاها و گناهان خود را بی تشویش با او در میان گذارد و برای رفع آثار و عواقب شوم آنها که سینه اش را تنگ و دلش را مضطرب ساخته، از او استمداد جوید.
از نشانه های مهم دوستان خدا همین است که خلوت در دل شب ها را که فرصت مناسبی برای توبه، استغفار، راز و نیاز و مناجات با پروردگار است دوست داشته، از آن لذّت می برند.
مفضّل گوید از امام صادق علیه السلام شنیدم که می فرمودند:
«خداوند ضمن گفتار خود با حضرت موسی فرمود: ای پسر عمران! دروغ می گوید کسی که می پندارد مرا دوست دارد، و هنگامی که شب او را فرا می گیرد به خواب رفته، و یادی از من نمی کند.
«أَ لَیْسَ کُلُّ مُحِبٍ ّ یُحِبُّ خَلْوَهَ حَبِیبِهِ؟»