فرهنگ اخلاق صفحه 37

و پیش گیری از بیماری های روانی چه باید کرد؟ به عبارت دیگر؛ زمینه خود سازی و تهذیب نفس را در انسان فراهم آورده، آگاهی های لازم را - برای نابود کردن صفات ناپسند و رذائل اخلاقی، و برخوردار شدن از خُلق های شایسته و صفات عالی انسانی - در اختیار آدمی قرار می دهد تا با به کار بستن دستور العمل ها و اجرای برنامه های آن به کمال شایسته خود نائل گردد.

آری علم اخلاق، تنها علمی است که انسان را از عاقبت زشت و دردناک پیروی از هوی و هوس آگاه ساخته و روش مبارزه با آن و نیز راه تهذیب نفس و سیر و سلوک را به آدمی آموخته، و از حضیض حیوانیّت به اوج عالم روحانیت فرا می خواند و بالمآل انسان خاکی را ملکوتی می سازد.

مولا امیر مؤمنان حضرت علی علیه السلام می فرمایند:

«رَأْسُ الْعِلْمِ التَّمْیِیزُ بَیْنَ الْأَخْلاقِ وَ إِظْهارُ مَحْمُودِها وَ قَمْعُ مَذْمُومِها.».(1)

«اساس و ریشه علم ، تشخیص اخلاق نیک از بد، و به ظهور رساندن و شکوفا ساختن خصلت های پسندیده، و ریشه کن ساختن خلق و خوی ناپسند می باشد.»

این است که گفته اند:

«یاد دادن و یاد گرفتن و نشر و انتقال علم، توسعه و تعمیق ابعاد فرهنگ و فکر، نیاز به دل هایی پاک و جان هایی مهذّب دارد تا این مهم به گونه ای شایسته انجام یابد. در میان مردمی که نفس آنان پیراسته نباشد و خِردشان پاک و جانشان آکنده از فروغ های پاکی نباشد، هیچ پرتو علمی و هیچ فروغ دانشی نمی تابد و اگر تابید نمی پاید. این است که