فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 103

ص:105

آزردن

اشاره

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

ما اُوذِیَ اَحَدٌ مِثْلَ ما اُوذیتُ فِی اللّه ِ. (1)

هیچ کس چون من در راه خدا، آزار ندیده است.

می دانیم که انسان موجودی اجتماعی است و او را از داشتن زندگی اجتماعی گریزی نیست. او به طور طبیعی و فطری خواستار ازدواج و تشکیل خانواده است. بنابراین، به کار و تلاش می پردازد و با دیگران ارتباط برقرار می کند که این ارتباط می تواند جنبه های زبانی یا عاطفی داشته باشد.

البته در زندگی اجتماعی این ارتباط ممکن است گاهی به صورت مثبت ظاهر شود و گاهی نیز به صورتِ یک سری ناهنجاری های رفتاری و اجتماعی پدیدار گردد که آزار و اذیت از جمله این ناهنجاری ها است.

آزردن عملی است که می تواند از روی اختیار و آزادانه از یک انسان سر بزند. در مبحث آزار، سه بخش مهم قابل بررسی است:

1. آزارنده: کسی که کار زشت آزردن از او سر می زند.

2. آزرده: کسی که مورد آزار قرار گرفته است.

3. شکل و نوع آزار دادن.

بحث های مفید دیگری نیز که باید بدان توجه کرد، بدین قرار است:

الف _ ریشه های روانی و اجتماعی این ناهنجاری اجتماعی چیست؟