فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 110

ص:112

دهد.

3. امام سجاد علیه السلام فرمود:

کَفُّ الْاَذی مِن کمالِ الْعَقل، و فیهِ رَاحَهٌ لِلْبَدَنِ عاجِلاً و آجِلاً. (1)

آزار نرساندن نشانه کمال خرد است و مایه آسایش دو گیتی.

4. امام صادق علیه السلام فرمود:

مَنْ کَفَّ یَدَهُ عَنِ النّاسِ فَاِنَّما یَکُفُّ عَنْهُم یَداً واحِدَهً وَ یکُفّونَ عَنهُ أیادِیَ کَثیرَهً. (2)

هر که دست از آزار مردم بردارد، یک دست از آن ها نگه داشته است و مردم دست های بسیار از (آزار) او نگه می دارند.

5. امام علی علیه السلام فرمود:

المُوْمِنُ نَفْسُه مِنهُ فِی تَعَبٍ وَ النّاسُ مِنهُ فی راحَهٍ. (3)

نفس (و جان) مومن از او در رنج است، ولی مردمان از وی آسوده اند.

نمونه های رفتاری

1. بازاری و رهگذر

«مردی درشت استخوان و بلند قامت با اندامی ورزیده و چهره ای آفتاب خورده که زد و خوردهای میدان جنگ، یادگاری بر چهره اش گذاشته و گوشه چشمش را دریده بود، با قدم های مطمئن و محکم از بازار کوفه می گذشت. مردی بازاری نیز که در دکانش نشسته بود، برای آن که بازاریان و دوستانش را بخنداند، مشتی زباله به سوی آن مرد پرتاب کرد. مرد رهگذر بدون این که خم به ابرو بیاورد، با همان گام های استوار، به راه خود ادامه داد.

همین که مرد دور شد، یکی از دوستان مرد بازاری به او گفت: آیا فهمیدی

1- میزان الحکمه، ج 1، ص 118، ح 461.
2- میزان الحکمه، ج 1، ص 118، ح 462.
3- میزان الحکمه، ج 1، ص 118، ح 463.