- دیباچه 1
- پیش گفتار 4
- آشنایی با چند اصطلاح 8
- ادب 8
- اخلاق 8
- اشاره 8
- تربیت 9
- روش پژوهش 10
- سنت و سیره معصومین علیهم السلام 10
- اشاره 13
- آبرو 13
- واژه آبرو 15
- گلبانگ حدیث 15
- نمونه های رفتاری 16
- 1. آبرو؛ عزیزترین چیزها 16
- 2. آبرو بران؛ بدترین مردم 17
- 3. پاسداری از آبرو 18
- 4. حضرت مریم علیهاالسلام، نگران آبرو 18
- 5. حضرت یوسف علیه السلام از آبرو نمی گذرد. 19
- 6. داستان «إفک» 20
- آموزه ها 22
- منابع دیگر 27
- آخرت 28
- اشاره 28
- گلبانگ حدیث 30
- اشاره 33
- نمونه های رفتاری 33
- 1. نگرانی امام حسن مجتبی علیه السلام 33
- 2. موعظه ابوذر 34
- 3. پرسودترین سخن 35
- اشاره 36
- آموزه ها 36
- 2. منافات نداشتن نعمت های دنیا با آخرت 37
- 1. رابطه دنیا و آخرت 37
- 3. آخرت، قطار اُشتر دان عمو! 39
- 4. خردمند 40
- 5. ایمان و یاد آخرت 40
- 6. جاودانه زیستن 43
- 7. خبر بزرگ 44
- 8. عوامل غفلت از آخرت و دروغ پنداشتن آن 46
- منابع دیگر 46
- اشاره 48
- آراستگی 48
- اشاره 49
- جنبه های آراستگی 49
- آراستگی باطن 51
- آراستگی ظاهر 51
- گلبانگ حدیث 52
- نمونه های رفتاری 53
- آموزه ها 54
- منابع دیگر 57
- آرامش 58
- اشاره 58
- گلبانگ حدیث 61
- 1. امانت الهی 62
- نمونه های رفتاری 62
- 1. عوامل آرامش 63
- 2. آرامش امام خمینی رحمه الله 63
- آموزه ها 63
- 2. آثار آرامش 66
- منابع دیگر 68
- اشاره 69
- آرزو 69
- گلبانگ حدیث 72
- نمونه های رفتاری 74
- 1. مرگ؛ دشمن آرزو 74
- 2. آرزو پایان ندارد 75
- 1. ارزش امل و آرزو 76
- 3. بیهودگی آرزوی دراز 76
- آموزه ها 76
- 2. طول الامل یا آرزوهای نامعقول 78
- 4. نشانه آرزوهای دراز (ره آورد شوم آرزوهای دروغین) 79
- 3. سرچشمه آرزوهای دراز 79
- 5. راه درمان چیست؟ 80
- 6. آرزوهای خوب و زیبا 81
- منابع دیگر 83
- اشاره 84
- آزادگی 84
- گلبانگ حدیث 87
- 1. خواری یزید در برابر آزاده 89
- نمونه های رفتاری 89
- 2. ابن سینا و آزادگی 90
- 3. ابوذر و آزادگی 91
- 4. زنی آزاده در کربلا 92
- آموزه ها 93
- 1. آزاده در لغت 93
- 2. آزاده در روایات 95
- 3. آزادگی و ساده زیستی 97
- 4. آزادگی و عبادت 97
- 5. آزادگی و تقوا 98
- 6. آزادگی و زهد 99
- 7. آفت آزادگی 100
- منابع دیگر 101
- اشاره 103
- آزردن 103
- 1. آزارنده 104
- اشاره 105
- 2. آزرده 105
- الف _ طبیعت 105
- ب _ انسان ها 106
- 3. انواع آزار رسانی 107
- گلبانگ حدیث 109
- 1. بازاری و رهگذر 110
- نمونه های رفتاری 110
- 2. شکایت همسایه 112
- 3. همسایه نو 114
- 4. سلام یهود 115
- وظیفه مسلمانان 117
- آموزه ها 117
- اشاره 117
- وظیفه حکومت اسلامی 119
- منابع دیگر 120
- آزمایش 121
- اشاره 121
- سنت الهی 121
- آزمایش؛ سنت تغییرناپذیر الهی 121
- نتیجه 126
- فلسفه آزمایش الهی 127
- اشاره 127
- 1. آگاه شدن 128
- 3. شکوفایی و تکامل 129
- 2. اتمام حجت کردن 129
- گستره آزمایش الهی 131
- 2. حوادث اجتماعی 132
- 1. حکومت بر مردم 132
- مصادیق مهم آزمایش الهی 132
- 3. زن 133
- گلبانگ حدیث 134
- نمونه های رفتاری 136
- 1. فقر و یاد خدا؛ رفاه و غفلت از خدا 136
- 2. آزمون الهی در راه حج (شأن نزول آیه 94 سوره مائده) 138
- 3. شکیبایی در صحنه امتحان 139
- 5. داستان حضرت آدم علیه السلام و حوّا علیهاالسلام 140
- اشاره 140
- 4. بیماری حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 140
- امانت الهی 143
- تاریخچه نخستین قربانی 144
- آموزه ها 145
- 1. جهان؛ آزمایشگاه الهی 145
- 2. آزمایش برای همه 146
- 3. مؤمن در دنیا سخت آزمایش می شود 146
- 4. برکت بلا و سختی ها 147
- اشاره 147
- ب _ وسیله پاک شدن گناهان 148
- 5. دیدگاه صحیح درباره آزمایش الهی 148
- الف _ بیدار شدن انسان از خواب غفلت 148
- ج _ وسیله تکامل انسان 148
- منابع دیگر 149
- اشاره 151
- آزمندی 151
- معنای آز 153
- انواع حرص و آز 154
- اشاره 154
- 1. حرص و آز پسندیده 154
- 2. حرص و آز ناپسند 156
- الف _ دوری از حرص و آز 158
- اشاره 158
- گلبانگ حدیث 158
- ج _ ره آورد حرص و آز 159
- ب _ تصویر آزمند و حریص 159
- نمونه های رفتاری 161
- 1. نصیحت شیطان 161
- آموزه ها 162
- 2. ابوریحان بیرونی و حرص 162
- منابع دیگر 164
- اشاره 165
- آسایش 165
- 1. سعادت و آسایش از دیدگاه فلسفی 165
- 2. آسایش و راحتی از دیدگاه قرآن و سنت 166
- 3. رابطه سختی و آسایش از دیدگاه قرآن کریم 169
- 4. آسایش فرد و جامعه 170
- گلبانگ حدیث 171
- 1. چیزی که آفریده نشده است، طلب مکن. 172
- نمونه های رفتاری 172
- 2. کشکول درویش 173
- آموزه ها 174
- منابع دیگر 177
- اشاره 178
- آفت ها 178
- 1. ضرورت آفت شناسی 179
- الف _ پیش گیری 179
- اشاره 179
- ب _ درمان 180
- 2. آفت چیست و چگونه عمل می کند؟ 181
- 3. چیزی که مورد هجوم آفت قرار می گیرد 183
- گلبانگ حدیث 183
- آموزه ها 184
- منابع دیگر 192
- آمرزش خواهی 193
- اشاره 193
- الف _ آمرزش خواهی در لغت 194
- 1. معنای آمرزش خواهی 194
- ب _ حقیقت استغفار 195
- 2. فرق استغفار و توبه 196
- 3. اصل اساسی در استغفار 197
- الف _ استغفار بهترین عبادت 198
- گلبانگ حدیث 198
- ب _ افزایش روزی با استغفار 199
- 1. سی سال آمرزش خواهی به خاطر یک «الحمدلله» 200
- نمونه های رفتاری 200
- 2. جابر و آمرزش خواهی پیامبر صلی الله علیه و آله 201
- 3. فرار از بستر 202
- الف _ جایگاه آمرزش خواهی در روایات 203
- آموزه ها 203
- اشاره 203
- ب _ آثار آمرزش خواهی 204
- منابع دیگر 206
- آینده نگری 207
- اشاره 207
- معنای آینده نگری 208
- گلبانگ حدیث 211
- نمونه های رفتاری 213
- 1. یک اندرز 213
- 2. آینده نگری در وصیت امام صادق علیه السلام 214
- آموزه ها 215
- منابع دیگر 220
- کتاب نامه 221
ص:147
همانند آب زلال؛ باز انسانِ قابیلی به حق گردن نمی نهد. سپس حسادت، سرکشی و تجاوز به میدان می آید و قابیل، برادر را می کشد و همه این ها آزمایشی بود برای روشن شدن حق.
آموزه ها
1. جهان؛ آزمایشگاه الهی
گفتیم که جهان، آزمایشگاه الهی است و این آزمایش ها به سود انسان است. در این میان، برخورد انسان، اهمیت زیادی دارد. خداوند کریم، روش برخورد را نیز به انسان آموخته است آن جا که می فرماید:
وَ لَنَبْلُونَّکُّمْ بشَیْ ءٍ مَنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْاَموالِ وَ الْاَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصّابِرینَ. (بقره: 155)
به یقین، همه شما را با چیزی از ترس، گرسنگی، زیان مالی و جانی و کمبود میوه ها آزمایش می کنیم و این بشارتی است برای استقامت کنندگان.
با اندکی تأمل در این آیه، راه برخورد انسان با آزمایش هایی را که از سوی خداوند بیان شده است، درمی یابیم آن جا که می فرماید: «بشِّر الصابرین». به دیگر سخن، تنها راه، صابر بودن (مقاومت کردن) است؛ البته «صبر» به معنای صحیح آن که همان راضی بودن به رضای خداوند و پایدار بودن است.
خداوند متعال، در آیه ای دیگر صابران را معرفی می کند:
الَّذینَ اِذا أَصابَتْهُمْ مُصیبَهٌ قالُوا اِنّا لِلّهِ وَ اِنّا إلَیْهِ راجِعُونَ. (بقره: 156)
صابران کسانی هستند که هر گاه مصیبتی به آن ها برسد، می گویند: ما از خدا هستیم و به سوی خدا باز می گردیم. این صبر و استقامت رمز پیروزی مردان بزرگ است.
خداوند متعال، بندگان صابر خود را می ستاید آن جا که می فرماید:
اُولئِکَ عَلیْهِم صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهم وَ رَحْمَهٌ وَ اوُلئِکَ هُمُ الْمُهْتَدونَ. (بقره: 157)
همانا کسانی هستند که درود و صلوات و رحمت الهی بر آنان نازل می شود و