- دیباچه 1
- پیش گفتار 4
- اخلاق 8
- اشاره 8
- ادب 8
- آشنایی با چند اصطلاح 8
- تربیت 9
- روش پژوهش 10
- سنت و سیره معصومین علیهم السلام 10
- اشاره 13
- آبرو 13
- گلبانگ حدیث 15
- واژه آبرو 15
- نمونه های رفتاری 16
- 1. آبرو؛ عزیزترین چیزها 16
- 2. آبرو بران؛ بدترین مردم 17
- 3. پاسداری از آبرو 18
- 4. حضرت مریم علیهاالسلام، نگران آبرو 18
- 5. حضرت یوسف علیه السلام از آبرو نمی گذرد. 19
- 6. داستان «إفک» 20
- آموزه ها 22
- منابع دیگر 27
- اشاره 28
- آخرت 28
- گلبانگ حدیث 30
- نمونه های رفتاری 33
- اشاره 33
- 1. نگرانی امام حسن مجتبی علیه السلام 33
- 2. موعظه ابوذر 34
- 3. پرسودترین سخن 35
- آموزه ها 36
- اشاره 36
- 2. منافات نداشتن نعمت های دنیا با آخرت 37
- 1. رابطه دنیا و آخرت 37
- 3. آخرت، قطار اُشتر دان عمو! 39
- 5. ایمان و یاد آخرت 40
- 4. خردمند 40
- 6. جاودانه زیستن 43
- 7. خبر بزرگ 44
- 8. عوامل غفلت از آخرت و دروغ پنداشتن آن 46
- منابع دیگر 46
- آراستگی 48
- اشاره 48
- جنبه های آراستگی 49
- اشاره 49
- آراستگی باطن 51
- آراستگی ظاهر 51
- گلبانگ حدیث 52
- نمونه های رفتاری 53
- آموزه ها 54
- منابع دیگر 57
- آرامش 58
- اشاره 58
- گلبانگ حدیث 61
- نمونه های رفتاری 62
- 1. امانت الهی 62
- 1. عوامل آرامش 63
- 2. آرامش امام خمینی رحمه الله 63
- آموزه ها 63
- 2. آثار آرامش 66
- منابع دیگر 68
- آرزو 69
- اشاره 69
- گلبانگ حدیث 72
- نمونه های رفتاری 74
- 1. مرگ؛ دشمن آرزو 74
- 2. آرزو پایان ندارد 75
- آموزه ها 76
- 1. ارزش امل و آرزو 76
- 3. بیهودگی آرزوی دراز 76
- 2. طول الامل یا آرزوهای نامعقول 78
- 3. سرچشمه آرزوهای دراز 79
- 4. نشانه آرزوهای دراز (ره آورد شوم آرزوهای دروغین) 79
- 5. راه درمان چیست؟ 80
- 6. آرزوهای خوب و زیبا 81
- منابع دیگر 83
- اشاره 84
- آزادگی 84
- گلبانگ حدیث 87
- نمونه های رفتاری 89
- 1. خواری یزید در برابر آزاده 89
- 2. ابن سینا و آزادگی 90
- 3. ابوذر و آزادگی 91
- 4. زنی آزاده در کربلا 92
- 1. آزاده در لغت 93
- آموزه ها 93
- 2. آزاده در روایات 95
- 4. آزادگی و عبادت 97
- 3. آزادگی و ساده زیستی 97
- 5. آزادگی و تقوا 98
- 6. آزادگی و زهد 99
- 7. آفت آزادگی 100
- منابع دیگر 101
- اشاره 103
- آزردن 103
- 1. آزارنده 104
- الف _ طبیعت 105
- اشاره 105
- 2. آزرده 105
- ب _ انسان ها 106
- 3. انواع آزار رسانی 107
- گلبانگ حدیث 109
- 1. بازاری و رهگذر 110
- نمونه های رفتاری 110
- 2. شکایت همسایه 112
- 3. همسایه نو 114
- 4. سلام یهود 115
- اشاره 117
- وظیفه مسلمانان 117
- آموزه ها 117
- وظیفه حکومت اسلامی 119
- منابع دیگر 120
- آزمایش؛ سنت تغییرناپذیر الهی 121
- سنت الهی 121
- اشاره 121
- آزمایش 121
- نتیجه 126
- اشاره 127
- فلسفه آزمایش الهی 127
- 1. آگاه شدن 128
- 2. اتمام حجت کردن 129
- 3. شکوفایی و تکامل 129
- گستره آزمایش الهی 131
- 2. حوادث اجتماعی 132
- 1. حکومت بر مردم 132
- مصادیق مهم آزمایش الهی 132
- 3. زن 133
- گلبانگ حدیث 134
- 1. فقر و یاد خدا؛ رفاه و غفلت از خدا 136
- نمونه های رفتاری 136
- 2. آزمون الهی در راه حج (شأن نزول آیه 94 سوره مائده) 138
- 3. شکیبایی در صحنه امتحان 139
- 4. بیماری حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 140
- 5. داستان حضرت آدم علیه السلام و حوّا علیهاالسلام 140
- اشاره 140
- امانت الهی 143
- تاریخچه نخستین قربانی 144
- آموزه ها 145
- 1. جهان؛ آزمایشگاه الهی 145
- 3. مؤمن در دنیا سخت آزمایش می شود 146
- 2. آزمایش برای همه 146
- 4. برکت بلا و سختی ها 147
- اشاره 147
- 5. دیدگاه صحیح درباره آزمایش الهی 148
- ب _ وسیله پاک شدن گناهان 148
- الف _ بیدار شدن انسان از خواب غفلت 148
- ج _ وسیله تکامل انسان 148
- منابع دیگر 149
- اشاره 151
- آزمندی 151
- معنای آز 153
- انواع حرص و آز 154
- اشاره 154
- 1. حرص و آز پسندیده 154
- 2. حرص و آز ناپسند 156
- الف _ دوری از حرص و آز 158
- اشاره 158
- گلبانگ حدیث 158
- ب _ تصویر آزمند و حریص 159
- ج _ ره آورد حرص و آز 159
- 1. نصیحت شیطان 161
- نمونه های رفتاری 161
- آموزه ها 162
- 2. ابوریحان بیرونی و حرص 162
- منابع دیگر 164
- اشاره 165
- آسایش 165
- 1. سعادت و آسایش از دیدگاه فلسفی 165
- 2. آسایش و راحتی از دیدگاه قرآن و سنت 166
- 3. رابطه سختی و آسایش از دیدگاه قرآن کریم 169
- 4. آسایش فرد و جامعه 170
- گلبانگ حدیث 171
- نمونه های رفتاری 172
- 1. چیزی که آفریده نشده است، طلب مکن. 172
- 2. کشکول درویش 173
- آموزه ها 174
- منابع دیگر 177
- اشاره 178
- آفت ها 178
- اشاره 179
- 1. ضرورت آفت شناسی 179
- الف _ پیش گیری 179
- ب _ درمان 180
- 2. آفت چیست و چگونه عمل می کند؟ 181
- 3. چیزی که مورد هجوم آفت قرار می گیرد 183
- گلبانگ حدیث 183
- آموزه ها 184
- منابع دیگر 192
- آمرزش خواهی 193
- اشاره 193
- الف _ آمرزش خواهی در لغت 194
- 1. معنای آمرزش خواهی 194
- ب _ حقیقت استغفار 195
- 2. فرق استغفار و توبه 196
- 3. اصل اساسی در استغفار 197
- الف _ استغفار بهترین عبادت 198
- گلبانگ حدیث 198
- ب _ افزایش روزی با استغفار 199
- 1. سی سال آمرزش خواهی به خاطر یک «الحمدلله» 200
- نمونه های رفتاری 200
- 2. جابر و آمرزش خواهی پیامبر صلی الله علیه و آله 201
- 3. فرار از بستر 202
- الف _ جایگاه آمرزش خواهی در روایات 203
- آموزه ها 203
- اشاره 203
- ب _ آثار آمرزش خواهی 204
- منابع دیگر 206
- اشاره 207
- آینده نگری 207
- معنای آینده نگری 208
- گلبانگ حدیث 211
- نمونه های رفتاری 213
- 1. یک اندرز 213
- 2. آینده نگری در وصیت امام صادق علیه السلام 214
- آموزه ها 215
- منابع دیگر 220
- کتاب نامه 221
ص:151
است؟ به نظر می رسد با کنار هم گذاشتن حدیث امام صادق علیه السلام و حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام می توان به دیدگاه صحیح دست یافت. بنابراین، به بیان این حدیث می پردازیم.
به امام صادق علیه السلام عرض شد: از ابوذر نقل می شود که گفته است: مردم از سه چیز بدشان می آید، ولی من آنها را دوست دارم: مرگ، فقر و بلا. حضرت فرمود: این نقل درست نیست، بلکه منظور ابوذر این بوده است:
مرگ در راه اطاعت از خدا را بیش تر از زندگی همراه با معصیت خدا دوست دارم، فقر در راه اطاعت از خدا را بیش تر از ثروت همراه با نافرمانی خدا دوست دارم و سختی دیدن در راه اطاعت از خدا برایم از سلامتی و عافیت همراه با معصیت خدا خوشایندتر است. (1)
حضرت علی علیه السلام در وصف مؤمن می فرماید:
مؤمنان کسانی هستند که در سختی ها و گرفتاری ها بدان گونه عمل می کنند که درحال آسایش و خوشی. (2)
انسان می تواند به جایی برسد که جمله «الحمدللّه علی کل حالٍ» را از ژرفای جان بر زبان آورد. که حمد و سپاس از آن خداوند است، در هر حالی؛ چه خوشی و چه ناخوشی، چه گوارا و چه ناگوار، چه کمی و چه زیادی.
منابع دیگر
1. قره کار، رقیه. آزمایش الهی انسان از نظر اسلام، بی جا، بی نا، بی تا.
2. بیگلری، مجتبی. ابتلا از دیدگاه قرآن و سنت، رمز، 1380.
3. لقمانی، احمد. راز سختی و بلاها در زندگی، عصر سعادت، قم، 1380.
4. خلخالی، علی اشرف. کشف ارزش ها، نشر رامین، تهران، 1379.
1- میزان الحکمه، ح 1961.
2- میزان الحکمه، ح 1970.