فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 152

ص:154

قرار گیرد؟

اگر چنین است، چرا خداوند، خود، انسان را حریص و آزمند آفریده است آن جا که می فرماید:

اِنَّ الْاِنْسانَ خُلِقَ هَلوُعا. (معارج: 19)

در تفسیر کلمه «هلوع» گفته اند حریص و آزمند و به تعبیر دقیق تر کلمه، «هَلوع» شدّت حرص را می رساند. (1) بنابراین، انسان به همان میزان که عاقل آفریده شده، حریص نیز آفریده شده است. برخلاف فرشتگان که تنها از عقل و علم بهره مند شده اند و در آن ها از حرص و آز خبری نیست. مولوی چنین می گوید:

در حدیث آمد که خلاّق مجید

خلق عالم را سه گونه آفرید

یک گروه را جمله عقل و علم و جود

آن فرشته است و نداند جز سجود

نیست اندر عنصرش حرص و هوا

نور مطلق زنده از عشق خدا

یک گروه دیگر از دانش تهی

هم چو حیوان از علف در فربهی

او نبیند جز که اصطبل و علف

از شقاوت غافل است و از شرف

و آن سوم هست آدمیزاد و بشر