فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 164

ص:166

«آیا اندوهگین نمی شوی؟ آیا غم دلت را نمی گیرد؟ آیا دردمند نمی شوی؟» عرض کردم: به خدا سوگند، چرا. فرمود:

هرگاه چنین حالت هایی به تو دست داد، مرگ و تنهایی قبر را به یاد آور و آن زمانی را که تخم های چشمت آب گشته، بر گونه هایت جاری شود و بندهایت از هم بگسلد و گوشت بدنت خوراک کرم ها شود و پیکرت پوسیده گردد و از دنیا جدا شوی. این ها، تو را به کار برمی انگیزاند و از حرص زیاد به دنیا باز می دارند. (1)

اندیشیدن در حقیقت دنیا، نظر کردن به حضور حضرت حق در عالم هستی و گمان نیک بردن به آن جناب و یادآوری پایان زندگی دنیا _ یاد مرگ _ می تواند توجه و بیداری آدمی را در پی آورد. این ها سبب می شود انسان به کار و تلاش روی آورد؛ آن هم کار و تلاش در جهت مثبت. همان که در قرآن کریم از آن به «عمل صالح» تعبیر شده است. افزون بر آن، انسان را از حرص ورزی در امور منفی بازمی دارد و سبب می شود وی به گردآوری مال به هر صورت ممکن و لذت بردن از هر راه روی نیاورد.

منابع دیگر

1. مشکینی، علی. اخلاق اسلامی، فیض، قم، 1376.

2. بطحایی گلپایگانی، هاشم. اخلاق تحلیلی اسلام، دانشگاه تهران، تهران،1377.

3. حبیبی گرگانی، حبیب اللّه. از دام های شیطان (کبر، حرص، حسد)، خیام، قم،1373.

4. سلجوقی، احسان. عاقبت آز، نشر سنبله، مشهد، 1377.

5. روایتی از سرگذشت انسان در هماوردی با ابلیس (ترجمه خطبه قاصعه از امام علی بن ابی طالب علیه السلام ، بنیاد نهج البلاغه، تهران، 1369.

6. موسسه فرهنگی هنری طاهر، نتیجه حرص، تهران، 1379.