فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 166

ص:168

نکته اساسی این است که سعادت از کمال جدا نشدنی است... اگر ما سعادت را به آسایش که یک مفهوم سلبی هم هست؛ یعنی نداشتن رنج (حالا بگویید به علاوه لذت بردن) تفسیر کنیم، باید بسیاری از کمال های واقعی را کمال ندانیم.

اگر سعادت را اساساً جور دیگری تعریف کنیم، همان طوری که قدمای ما مثل بوعلی و دیگران تعریف کردند(، آن وقت مسأله به شکل دیگری درمی آید) و آن (تعریف) این است که: سعادت عبارت است از به فعلیت رسیدن استعدادها. استعدادهایی که انسان دارد، اگر هماهنگ با یکدیگر به کمال برسند، سعادت انسان تأمین شده است». (1)

2. آسایش و راحتی از دیدگاه قرآن و سنت

قرآن کریم و سنت که به حقیقت انسان توجه دارند، مطالب ملموس و واقعی را در مورد آسایش و راحتی بررسی می کنند. انسان وقتی به قرآن کریم و سنت مراجعه می کند، در عمق آن، کلامی ناآشنا نمی بیند، بلکه با سخنانی روبه رو می شود که در مورد واقعیت زندگی خود اوست. وی به راحتی لمس می کند که این دیدگاه قرآن همان دیدی است که او با عقل و وجدان و فطرت خود، آن را در می یابد.

قرآن کریم و سنت به حقیقت راحتی انسان توجه دارد و کمال راحتی او را معرفی می کند. در قرآن و سنت در مورد زندگی فردی و اجتماعی نکته های بسیار جالبی طرح شده است تا انسان با تمسک به آن ها بتواند با آسایش نسبی، زندگی دنیا را سپری کند. انسان باید بداند که دنیا با توجه به تزاحم ها، دردها و کاستی ها، جنگ ها و نزاع ها نمی تواند خاستگاه آسایش مطلق انسان باشد.