- دیباچه 1
- پیش گفتار 4
- ادب 8
- اخلاق 8
- اشاره 8
- آشنایی با چند اصطلاح 8
- تربیت 9
- روش پژوهش 10
- سنت و سیره معصومین علیهم السلام 10
- آبرو 13
- اشاره 13
- واژه آبرو 15
- گلبانگ حدیث 15
- 1. آبرو؛ عزیزترین چیزها 16
- نمونه های رفتاری 16
- 2. آبرو بران؛ بدترین مردم 17
- 3. پاسداری از آبرو 18
- 4. حضرت مریم علیهاالسلام، نگران آبرو 18
- 5. حضرت یوسف علیه السلام از آبرو نمی گذرد. 19
- 6. داستان «إفک» 20
- آموزه ها 22
- منابع دیگر 27
- آخرت 28
- اشاره 28
- گلبانگ حدیث 30
- اشاره 33
- نمونه های رفتاری 33
- 1. نگرانی امام حسن مجتبی علیه السلام 33
- 2. موعظه ابوذر 34
- 3. پرسودترین سخن 35
- اشاره 36
- آموزه ها 36
- 1. رابطه دنیا و آخرت 37
- 2. منافات نداشتن نعمت های دنیا با آخرت 37
- 3. آخرت، قطار اُشتر دان عمو! 39
- 5. ایمان و یاد آخرت 40
- 4. خردمند 40
- 6. جاودانه زیستن 43
- 7. خبر بزرگ 44
- 8. عوامل غفلت از آخرت و دروغ پنداشتن آن 46
- منابع دیگر 46
- آراستگی 48
- اشاره 48
- اشاره 49
- جنبه های آراستگی 49
- آراستگی ظاهر 51
- آراستگی باطن 51
- گلبانگ حدیث 52
- نمونه های رفتاری 53
- آموزه ها 54
- منابع دیگر 57
- اشاره 58
- آرامش 58
- گلبانگ حدیث 61
- نمونه های رفتاری 62
- 1. امانت الهی 62
- 2. آرامش امام خمینی رحمه الله 63
- 1. عوامل آرامش 63
- آموزه ها 63
- 2. آثار آرامش 66
- منابع دیگر 68
- اشاره 69
- آرزو 69
- گلبانگ حدیث 72
- 1. مرگ؛ دشمن آرزو 74
- نمونه های رفتاری 74
- 2. آرزو پایان ندارد 75
- 1. ارزش امل و آرزو 76
- 3. بیهودگی آرزوی دراز 76
- آموزه ها 76
- 2. طول الامل یا آرزوهای نامعقول 78
- 4. نشانه آرزوهای دراز (ره آورد شوم آرزوهای دروغین) 79
- 3. سرچشمه آرزوهای دراز 79
- 5. راه درمان چیست؟ 80
- 6. آرزوهای خوب و زیبا 81
- منابع دیگر 83
- اشاره 84
- آزادگی 84
- گلبانگ حدیث 87
- نمونه های رفتاری 89
- 1. خواری یزید در برابر آزاده 89
- 2. ابن سینا و آزادگی 90
- 3. ابوذر و آزادگی 91
- 4. زنی آزاده در کربلا 92
- 1. آزاده در لغت 93
- آموزه ها 93
- 2. آزاده در روایات 95
- 4. آزادگی و عبادت 97
- 3. آزادگی و ساده زیستی 97
- 5. آزادگی و تقوا 98
- 6. آزادگی و زهد 99
- 7. آفت آزادگی 100
- منابع دیگر 101
- اشاره 103
- آزردن 103
- 1. آزارنده 104
- 2. آزرده 105
- الف _ طبیعت 105
- اشاره 105
- ب _ انسان ها 106
- 3. انواع آزار رسانی 107
- گلبانگ حدیث 109
- 1. بازاری و رهگذر 110
- نمونه های رفتاری 110
- 2. شکایت همسایه 112
- 3. همسایه نو 114
- 4. سلام یهود 115
- وظیفه مسلمانان 117
- آموزه ها 117
- اشاره 117
- وظیفه حکومت اسلامی 119
- منابع دیگر 120
- آزمایش؛ سنت تغییرناپذیر الهی 121
- سنت الهی 121
- اشاره 121
- آزمایش 121
- نتیجه 126
- اشاره 127
- فلسفه آزمایش الهی 127
- 1. آگاه شدن 128
- 2. اتمام حجت کردن 129
- 3. شکوفایی و تکامل 129
- گستره آزمایش الهی 131
- 1. حکومت بر مردم 132
- مصادیق مهم آزمایش الهی 132
- 2. حوادث اجتماعی 132
- 3. زن 133
- گلبانگ حدیث 134
- 1. فقر و یاد خدا؛ رفاه و غفلت از خدا 136
- نمونه های رفتاری 136
- 2. آزمون الهی در راه حج (شأن نزول آیه 94 سوره مائده) 138
- 3. شکیبایی در صحنه امتحان 139
- 4. بیماری حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 140
- اشاره 140
- 5. داستان حضرت آدم علیه السلام و حوّا علیهاالسلام 140
- امانت الهی 143
- تاریخچه نخستین قربانی 144
- آموزه ها 145
- 1. جهان؛ آزمایشگاه الهی 145
- 3. مؤمن در دنیا سخت آزمایش می شود 146
- 2. آزمایش برای همه 146
- اشاره 147
- 4. برکت بلا و سختی ها 147
- ب _ وسیله پاک شدن گناهان 148
- 5. دیدگاه صحیح درباره آزمایش الهی 148
- الف _ بیدار شدن انسان از خواب غفلت 148
- ج _ وسیله تکامل انسان 148
- منابع دیگر 149
- اشاره 151
- آزمندی 151
- معنای آز 153
- انواع حرص و آز 154
- 1. حرص و آز پسندیده 154
- اشاره 154
- 2. حرص و آز ناپسند 156
- اشاره 158
- گلبانگ حدیث 158
- الف _ دوری از حرص و آز 158
- ج _ ره آورد حرص و آز 159
- ب _ تصویر آزمند و حریص 159
- 1. نصیحت شیطان 161
- نمونه های رفتاری 161
- آموزه ها 162
- 2. ابوریحان بیرونی و حرص 162
- منابع دیگر 164
- آسایش 165
- 1. سعادت و آسایش از دیدگاه فلسفی 165
- اشاره 165
- 2. آسایش و راحتی از دیدگاه قرآن و سنت 166
- 3. رابطه سختی و آسایش از دیدگاه قرآن کریم 169
- 4. آسایش فرد و جامعه 170
- گلبانگ حدیث 171
- نمونه های رفتاری 172
- 1. چیزی که آفریده نشده است، طلب مکن. 172
- 2. کشکول درویش 173
- آموزه ها 174
- منابع دیگر 177
- اشاره 178
- آفت ها 178
- اشاره 179
- الف _ پیش گیری 179
- 1. ضرورت آفت شناسی 179
- ب _ درمان 180
- 2. آفت چیست و چگونه عمل می کند؟ 181
- 3. چیزی که مورد هجوم آفت قرار می گیرد 183
- گلبانگ حدیث 183
- آموزه ها 184
- منابع دیگر 192
- اشاره 193
- آمرزش خواهی 193
- 1. معنای آمرزش خواهی 194
- الف _ آمرزش خواهی در لغت 194
- ب _ حقیقت استغفار 195
- 2. فرق استغفار و توبه 196
- 3. اصل اساسی در استغفار 197
- الف _ استغفار بهترین عبادت 198
- گلبانگ حدیث 198
- ب _ افزایش روزی با استغفار 199
- 1. سی سال آمرزش خواهی به خاطر یک «الحمدلله» 200
- نمونه های رفتاری 200
- 2. جابر و آمرزش خواهی پیامبر صلی الله علیه و آله 201
- 3. فرار از بستر 202
- الف _ جایگاه آمرزش خواهی در روایات 203
- اشاره 203
- آموزه ها 203
- ب _ آثار آمرزش خواهی 204
- منابع دیگر 206
- آینده نگری 207
- اشاره 207
- معنای آینده نگری 208
- گلبانگ حدیث 211
- نمونه های رفتاری 213
- 1. یک اندرز 213
- 2. آینده نگری در وصیت امام صادق علیه السلام 214
- آموزه ها 215
- منابع دیگر 220
- کتاب نامه 221
ص:169
بنابراین، اسلام نمی پذیرد که انسان را اغوا کند و وی را در جهل نگه دارد، بلکه او را به این حقیقت بینا می سازد و به انسان می فهماند که خاستگاه آرامش و آسایش واقعی، جای دیگری است. هر چند در همین دنیا نیز می توان با جهان بینی صحیح و رفتار متناسب به آرامش رسید، ولی جلوه کامل سعادت را باید در سرای دیگر تجربه کرد. «امام صادق علیه السلام در این باره به یاران خود فرمود: «آرزوی محال نکنید». عرض کردند: مگر چه کسی آرزوی محال می کند؟ فرمود: «شما، مگر نه این که آرزومند آسایش در دنیا هستید؟» عرض کردند: چرا. فرمود: آسایش در دنیا برای مؤمن محال است». (1)
هم چنین امام صادق علیه السلام می فرماید:
خداوند متعال به حضرت داوود فرمود: ای داوود! من پنج چیز را در پنج چیز قرار دادم، ولی مردم آن ها را در پنج چیز دیگر می جویند. از این رو، آن ها را نمی یابند... . آسایش را در بهشت قرار دادم، ولی آن ها آسودگی را در دنیا می جویند. بنابراین، آن را نمی یابند. (2)
در قرآن کریم آمده است: «الا بذکر الله تطمئن القلوب». دقت در معنای این جمله بسیار عجیب، دوای دردهای انسان هاست به ویژه انسان قرن بیست و یکم که در زندگی مادی و ماشینی گرفتار آمده است و با سرعت سرسام آوری به دنبال آرامش می دود. وی هر قدر در این راه سرعت می گیرد، به آسایش واقعی نمی رسد همانند تشنه ای که از آب شور دریا می نوشد و تشنه تر می شود. قصه انسان امروز نیز همین است. او به دنبال آسایش می رود، ولی آن را نمی یابد. باری، این آیه رمز راحتی و آسایش انسان را بیان می کند.
1- میزان الحکمه، ج 5، ح 7526.
2- میزان الحکمه، ج 5، ح 7525.