فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 22

ص:24

چنین کردند که البته به هدفشان نرسیدند. سپس می گوید: این شرّی بود که نتیجه خیر در پی داشت و در واقع، شر نبود: «تحسبوه شراً لکم بل هو خیر لکم»؛ چون این داستان با همه تلخی آن، به سود جامعه اسلامی تمام شد. چرا قرآن به جنبه مثبت این داستان می نگرد و از جنبه منفی آن سخن نمی گوید؟

خدا می داند در آن چهل روز که پیامبر منتظر بود تا وحی نازل شود و اوضاع آشکار گردد، بر آن حضرت و نزدیکان ایشان چه گذشت. قرآن، این جریان را به دو دلیل خیر می داند:

1. گروه منافق شناخته شدند و این، خیر بزرگی برای جامعه بود. به تعبیر قرآن، برای منافقانی که این داستان را جعل کرده بودند، اثم آن باقی ماند. داغ گناه بر پیشانی آنان ماند؛ زیرا تا زمانی که زنده بودند، دیگر در جامعه اعتباری نداشتند.

2. منافقان، این داستان را آگاهانه جعل کردند، ولی بیش تر مسلمانان بااخلاص، ناآگاهانه ابزار دست این عصبه قرار گرفتند.

داستان إفک، بیدارباش بزرگی برای جامعه اسلامی بود که مسلمانان را به خطرهای درونی شان آگاه ساخت. پس از آن، مسلمانان چشم شان را باز کردند و گفتند: از یک طرف، آنان را شناختیم و از طرف دیگر، خودمان را شناختیم. چرا چنین اشتباه بزرگی را مرتکب شدیم و چرا ابزار دست این ها شدیم. (1)

آموزه ها

1. هر مسلمان وظیفه دارد برای حفظ آبرو و عزت خویش بکوشد؛ زیرا آبرو و حیثیت اجتماعی دینی فرد افزون بر این که مایه حیات معنوی و اجتماعی او است و بخش مهمی از زندگی وی را دربرمی گیرد، سرمایه جامعه اسلامی است